Mutacje - nieustanna ewolucja konopi

Luke.Konopiacki
18 Dec 2023

Kształt naszych ukochany konopi jest nam doskonale znany. Można pokusić się o stwierdzenie, że jest wręcz ikoniczny. Jednak czy wygląd tej wyjątkowej rośliny był niezmieniony na przestrzeni wieków? Czy nasze kwiaty zawsze miał ten sam kształt i zielony kolor, który jest ich rozpoznawalną wizytówką? Od nietypowych wierzchołkowych multiplikacji, przez oryginalne kolory po niezapomniane liście. Przyjrzyjmy się różnym mutacjom w świecie konopi!


Mutacja to losowe zdarzenie naturalne, które wpływa na skład lub organizację DNA, zarówno pod względem jakościowym, jak i ilościowym. Odpowiedzialna za biologiczną dywersyfikację, jest twórczą siłą napędową wszystkich znanych nam obecnie gatunków. W tym artykule omówimy mutacje, które występują naturalnie bez interwencji człowieka oraz te w których nasz gatunek odegrał pewną rolę.

Staśmienie i poliploidalność 

Konopie indyjskie są roślinami diploidalnymi, co oznacza, że posiadają dwa zestawy chromosomów. Z drugiej strony poliploidalność oznacza, że osobnik ma więcej niż te dwa zestawy chromosomów. Zjawiska te w pełni przyczyniają się do ewolucji wielu gatunków roślin, dając im nowe korzyści. Wiele roślin uprawnych jest poliploidalnych: ziemniaki, bawełna, pszenica, kawa, cytryny, ogórki, banany. W przypadku konopi poliploidalność może skutkować pozytywnymi cechami, takimi jak obfitsze zbiory i większe nasiona lub wyraźnie negatywnymi cechami. Jednym z przykładów jest staśmienie (fascjacja), nienormalna deformacja rośliny, u której niektóre wierzchołki kwiatów dzielą się i rozmnażają. Mutacja ta może być losowa i naturalna ale także sztuczna. Staśmienie może być również wynikiem choroby przenoszonej przez owady, a zatem nie jest systematycznie spowodowana mutacją. Badania nad poliploidalnością konopi pokazują, że można jeszcze odkryć nowe cechy. Nie będziemy tutaj wdawać się w szczegóły, ale badania te mogą pewnego dnia dostarczyć nam nowej, nieznanej dotąd genetyki.

Wszyscy znamy klasyczny kształt konopi, dwa liście i dwie gałęzie na każdym węźle. Matka natura nie zawsze przestrzega tego schematu. Jeden węzeł może mieć trzy liście i gałęzie, a nawet więcej. W niektórych przypadkach rośliny wydają się gęstsze. Jest to raczej estetyczne i może być nawet zaletą pod względem produkcji, jeśli ta cecha zostanie odpowiednio wykorzystana.

Pnącza, znane również jako pełzające lub mackowate konopie, to osobniki z mutacją, która powoduje, sprzyjanie wytwarzaniu bocznych gałęzi, aż do dotknięcia ziemi. Niektóre z tych roślin rozwijają nawet nowe korzenie w tych punktach kontaktu. Ten typ rzadkiej mutacji występuje głównie w regionach tropikalnych, a jego osobniki oczywiście sprzyjają wysokiej wilgotności, co może częściowo wyjaśniać te zaskakującą zdolność.

Konopie indyjskie nitkowate - niektóre odmiany równikowe z Ameryki Południowej, Azji Południowo-Wschodniej i Afryki wytwarzają „nitkowate” kwiaty. Rośliny te rozwijają kielichy wzdłuż gałęzi, zamiast tworzyć zwarte kwiaty. Powoduje to pojawienie się całkowicie nieuporządkowanych główek, z przylistkami (część kwiatowa u podstawy kwiatu) rosnącymi od końca do końca, dokładnie jak w odmianie dr Grinspoon. Początkowo uważana za adaptację do wilgotnego klimatu, cecha ta jest również obecna w odmianach landraces, które nie rozwinęły się w regionach tropikalnych, jak ma to miejsce w przypadku niektórych fenotypów Beldia de Chefchaouen, które pochodzą z marokańskiego Rif.

Dr. Grinspoon
Dr. Grinspoon

Mutacje liści

Mutacje liści są bardzo zróżnicowane. Zanim przejdziemy do szczegółów, oto dość klasyczna, która występuje naturalnie na marokańskiej beldii.

Beldia
Beldia

Kwiat na liściach - zaskakująca cecha, w której kwiat rozwija się w środku podstawy liścia, tuż przy końcu ogonka liściowego. Jest to rozwój kielicha lub kwiatu, który w niektórych przypadkach może nawet zawierać nasiona. Jednak ta anomalia genetyczna ma bardzo małe znaczenie pod względem produkcji, wytwarzając mniejsze kielichy lub mini kwiaty.

Ząbkowana - ta mutacja, która nadaje liściom bardziej wyraźne ząbkowanie, występuje naturalnie u niektórych ruderalis syberyjskich.

Kacza stopa - ducksfoot to odmiana Indica pochodząca z Australii. Genetycznie czysta, wytwarza liście przypominające kacze stopy, stąd jej nazwa. Jej oryginalny kształt doprowadził do powstania nowych, bardziej dyskretnych genetyk o bardzo charakterystycznych kształtach liści.

ABC - Australian Bastard Cannabis, znana również jako ABC, Cannabis Australis lub Mongy weed, to mało znana odmiana z Australii. Jej pochodzenie jest równie enigmatyczne, jak jej liście. Istnieje kilka wersji pochodzenia tej genetyki, ale są one ze sobą sprzeczne. Niektórzy twierdzą, że ABC jest wynikiem krzyżówek ze szczepami Sativa importowanymi przez angielskich botaników, według innych, że przybyła z arabskimi hodowcami wielbłądów w XIX wieku. Ostatnia teoria, która niekoniecznie jest najbardziej wiarygodna głosi, że jest to australijska odmiana lądowa odizolowana genetycznie po rozdzieleniu się kontynentów. Fakt ten jest skomplikowany do zweryfikowania, ponieważ pierwsze ślady skamieniałych pyłków konopi datują jej pochodzenie na 28 milionów lat wstecz. Badanie przeprowadzone przez Medical Genomics popiera tę ostatnią teorię, sugerując liczne rozbieżności w profilu genetycznym ABC w porównaniu z nowoczesnymi odmianami. Nasiona ABC, ich potomkowie i hybrydy były trudne do znalezienia dla przeciętnego growera, ale teraz są dostępne dla ogółu społeczeństwa. Nie są one jednak zalecane jako pojedyncza uprawa, ponieważ wymagana jest minimalna hybrydyzacja, aby uzyskać produkt wysokiej jakości, który nosi również znamiona tej wysoce oryginalnej mutacji.

Freakshow - wśród mutacji opracowanych przez człowieka znajduje się nowa linia o nazwie Freakshow. Jest ona wynikiem krzyżówki (Big Bud x Skunk#1) x (Big Sur Holy Weed x Banana Kush), stworzonej przez hodowcę Shapeshifter. Długotrwała stabilizacja była konieczna, aby zablokować te unikalne cechy. Ta linia z przewagą Sativy zaowocowała bardzo oryginalnymi liśćmi, czasami określanymi jako paprociowe. Za estetycznym zainteresowaniem kryje się również zaleta dyskrecji. Ponieważ roślina nie przypomina klasycznego układu liści konopi, z łatwością znajdzie swoje miejsce na balkonie.

Freakshow
Freakshow

Dizzy vine - czyli winorośl konopi indyjskich, ryzykując zaskoczenie niektórych z was, konopie indyjskie są bardzo blisko spokrewnione z inną rośliną, którą wielu z nas również uwielbia tj. chmielem. Odmiana Spice Brothers „Dizzy Vine” odzwierciedla tę bliskość. Nie będziemy wchodzić w więcej szczegółów na ten temat, ponieważ informacje są niezwykle ograniczone ze względu na rzadkość przypadków, najwyraźniej obejmujących fenotypy ABC. Więc może być to fake. Jak dotąd tylko jeden przypadek został sfotografowany i opisany.

Wspaniałe kolory

Mutacje mogą pomóc w uzyskaniu niezwykłych kolorów  jak czerwone kwiaty, fioletowe łodygi, różowe znamiona lub nawet fioletowe trichomy, każda część może być dotknięta w zupełnie inny sposób. Niektóre tereny wydają się nawet bardziej sprzyjać rozwojowi chromatycznemu niż inne. Dolina Płaczu w Himalajach doskonale odzwierciedla ten trend: różowe słupki, czerwone kwiaty, fioletowe lub nawet czarne liście itp. Rośliny te rozwijają te zmiany kolorów z własnych powodów: odporność na zimno lub słońce, przyciąganie zapylaczy, endochoria (rozprzestrzenianie nasion przez zwierzęta).

Wariegacja - bardziej powszechna cecha, ale skomplikowana do ustabilizowania. Wariegacja to niezdolność rośliny do fotosyntezy na niektórych liściach. Naturalnie obecna w świecie roślin, może być również poszukiwana i rozwijana przez niektórych hodowców. Jeżeli chodzi o stabilizację tego typu genów, to są to allele recesywne, a zatem bardziej skomplikowane do ustabilizowania. Niemniej jednak, może to być interesujące ze względu na swój estetyczny wygląd lub do celów zakamuflowanej uprawy. Dokładnie takie badania przeprowadzono na odmianie Pablo Picasso, produkując dwukolorowe liście. W tym przypadku cecha ta została ustabilizowana, a jej potomkowie również wytwarzają tę wysoce rozpoznawalną różnorodność.

Konopie albinosy - albinizm to niezdolność rośliny do fotosyntezy. Systematycznie prowadzi do szybkiej śmierci najmłodszych pędów, które wyczerpują swoje rezerwy aż do śmierci. Jako wyjątkowo szczególny przypadek, ustabilizowanie albinizmu wydaje się mało prawdopodobne.

Mutacje w świecie konopi i roślin są zatem znacznie bardziej powszechne niż się wydaje. Niezwykle różnorodne mutacje czasami prowadzą do tworzenia nowych fenotypów, a nawet nowych genotypów. Różnorodność ta jest tak szeroka, że niemożliwe byłoby omówienie jej w jednym artykule. Pamiętaj, że oryginalna mutacja, której dziś jesteś świadkiem we własnym ogrodzie, jutro może stać się nową odmianą. Nowe mutacje sprawiają ciągłą ewolucję gatunków, zanikanie niektórych i tworzenie nowych.

Przeczytaj na Soft Secrets także o:

Czynniki, które wpływają na płeć konopi

Degeneracja klonalna

Różnorodność roślin ma znaczenie. Jak powstrzymać erozję genetyczną?

L
Luke.Konopiacki