Freeze Dryer. Przyszłość haszyszu
W dzisiejszych czasach, gdy mówimy o haszyszu i ogólnie o ekstraktach z marihuany, nie da się uniknąć słowa „Freeze Dryer”. Coraz więcej producentów haszyszu korzysta z tego urządzenia. Jak więc działa liofilizator i czym dokładnie jest? Soft Secrets wyjaśnia.
Czym jest freeze dryer (liofilizator)?
Liofilizator to urządzenie służące do suszenia substancji organicznych, które pozwala na usunięcie wody i wilgoci resztkowej z ich wnętrza bez wpływu na ich właściwości chemiczno-fizyczne. Jest ono stosowane przede wszystkim w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym w celu przedłużenia okresu przydatności produktów do spożycia przy zachowaniu ich pełnej jakości.
Historia i pochodzenie procesu liofilizacji
Pierwsze przykłady liofilizacji żywności sięgają prekolumbijskiej cywilizacji Inków, ludu zamieszkującego płaskowyż andyjski w okresie od XII do XVI wieku n.e. Na szczytach Andów żywność była konserwowana i zamrażana dzięki niskim temperaturom, a resztki wody powoli odparowywały z powodu niskiego ciśnienia typowego dla szczytów górskich.
Wynalezienie liofilizatora przypisuje się francuskiemu biofizykowi i fizjologowi Arsène'owi d'Arsonvalowi, ale w rzeczywistości pierwszy liofilizator wykorzystujący technikę sublimacji do suszenia, podobny do współczesnych, został zbudowany przez Leona Shackella w 1909 roku.
Zastosowanie freeze dryera w przemyśle konopnym
W przemyśle konopnym liofilizator jest używany głównie do suszenia ekstraktów, takich jak haszysz bąbelkowy, a w mniejszym stopniu również przesiewanych ekstraktów haszyszowych, chociaż ostatnio wielu growerów używa go również do suszenia i curingu marihuany. Zastosowanie liofilizatora gwarantuje bardzo szybkie suszenie, a jednocześnie zachowuje właściwości organoleptyczne, estetyczny wygląd i zawartość kannabinoidów w przetworzonych produktach.
Jak działa freeze dryer – etapy procesu liofilizacji
Proces liofilizacji dzieli się na trzy fazy:
- Szybkie zamrażanie materiału umieszczonego w komorze liofilizatora w temperaturze -40°C.
- Sublimacja lodu ze stanu stałego do gazowego, ułatwiona przez obniżone ciśnienie wewnątrz komory próżniowej.
- Desorpcja lub suszenie wtórne, niezbędne do usunięcia pozostałych cząsteczek wody, następuje poprzez nieznaczne podwyższenie temperatury wewnątrz komory liofilizatora i obniżenie ciśnienia w celu ułatwienia odparowania wody.
Szybkie zamrażanie wody pozwala na tworzenie się bardzo małych kryształków lodu, dzięki czemu struktura materiału umieszczonego wewnątrz liofilizatora pozostaje niezmieniona. Ponadto w bardzo niskich temperaturach aktywność enzymatyczna rozkładu materiału wynosi zero, co pozwala zachować jego kształt i wygląd. Proces sublimacji stosowany do usuwania wody zawartej w próbkach jest dość skuteczną metodą i gwarantuje bardzo niską utratę terpenów dzięki niskim temperaturom i próżni panującej wewnątrz komory liofilizatora. W trzeciej fazie wilgotność resztkowa materiału zostaje obniżona z około 10% do 1%.
Spośród różnych metod suszenia, zastosowanie liofilizatora jest z pewnością tą, która najlepiej zachowuje właściwości organoleptyczne i zawartość kannabinoidów w produkcie końcowym. W rzeczywistości, gdy suszenie pąków lub ekstraktów konopi odbywa się w tradycyjny sposób, np. w suszarni, wiele terpenów wyparowuje, a profil kannabinoidów ulega zmianie.
Wyparowanie terpenów następuje z powodu ich wysokiej lotności w temperaturze pokojowej, natomiast obecność światła i tlenu wywołuje proces utleniania materiału, zarówno w przypadku kwiatów marihuany, jak i związanych z nimi ekstraktów, zmieniając ich zawartość kannabinoidów wraz z kształtem i wyglądem estetycznym. THC naturalnie występuje w postaci kwasu karboksylowego THC-A, podczas procesów degradacji cząsteczka ta przekształca się w kannabinol, czyli CBN, kannabinoid charakteryzujący się działaniem nasennym.
Kolejnym czynnikiem wpływającym na degradację marihuany jest zanieczyszczenie mikrobiologiczne wraz z ryzykiem rozprzestrzeniania się chorób grzybiczych, takich jak botrytis, które powodują gnicie, całkowicie niszcząc produkt końcowy. Zastosowanie liofilizatora w porównaniu z tradycyjnymi metodami suszenia pozwala uniknąć tych problemów.
Jak już wspomniano, liofilizator służy głównie do suszenia haszyszu lodowego. Jest on szczególnie przydatny podczas ekstrakcji live resin, takiej jak WPFF (skrót od Whole Plant Fresh Frozen), która jest trudna w obróbce ze względu na konsystencję żywicy, bardzo podobną do szybko schnącego kleju. Liofilizator eliminuje ten problem, ponieważ żywica nadal nasączona wodą jest przenoszona z worków z haszyszem wodnym bezpośrednio do tac umieszczonych wewnątrz liofilizatora. Żywica po obróbce w liofilizatorze jest całkowicie sucha i łatwa w obróbce, a jej właściwości pozostają nienaruszone i chronione przed procesami degradacji.
Suszenie kwiatów marihuany przy użyciu freeze dryera
W ostatnim czasie wielu growerów zaczęło również stosować liofilizator do masowego suszenia kwiatów marihuany i ich ostatecznej obróbki. Rozwiązanie to jest proponowane jako alternatywa tradycyjnych metod suszenia, które zajmują duże powierzchnie, wymagają ciągłego monitorowania parametrów klimatycznych i długiego czasu na zakończenie procesu, co najmniej dwóch lub trzech tygodni, z wysokim ryzykiem rozwoju śmiertelnych pleśni, które mogą zagrozić ostatecznym zbiorom.
Kwiaty suszone za pomocą liofilizatora zachowują swój kształt, rozmiar, profil terpenowy i zawartość kannabinoidów bez zmian, tak jak żywa roślina. Czas suszenia skraca się do około 16-24 godzin, a niektóre firmy twierdzą, że uzyskują kwiaty marihuany jakby były już poddane procesowi curingu i gotowe do spożycia. W tej kwestii chciałbym wyrazić pewne wątpliwości, ponieważ moim zdaniem zarówno haszysz bąbelkowy, jak i suszone kwiaty za pomocą liofilizatora zawsze wymagają dalszej obróbki lub curingu, aby zakończyć proces dojrzewania i w pełni wyrazić swój potencjał. Marihuana palona natychmiast ma gorzki smak podobny do świeżej trawy. Należy wziąć pod uwagę, że kwiaty konopi nie mogą być suszone za pomocą standardowego liofilizatora, ponieważ oprócz tego, że mają wymiary nieodpowiednie do tego celu, potrzebny jest model umożliwiający kontrolę wilgotności, w przeciwnym razie nadmierne suszenie sprawia, że kwiaty stają się bardzo delikatne w dotyku i tracą swoje właściwości organoleptyczne.
Chociaż domowe liofilizatory mają domyślne ustawienia odpowiednie do większości przetwarzanych substancji i pozwalają na spokojną pracę, możliwość zaprogramowania niektórych parametrów może znacznie poprawić końcowy wynik.
Czas trwania fazy zamrażania jest jednym z najważniejszych aspektów, aby uniknąć uszkodzenia materiału. Niektórzy growerzy twierdzą, że powinien on wynosić około 8-10 godzin.
Temperatura półek, zwana temperaturą półki, jest bardzo ważna i należy ją ustawić na maksymalnie 8°C, dzięki czemu przetwarzany materiał nie ulegnie degradacji pod wpływem nadmiernego ciepła.
Kolejnym parametrem, który należy wziąć pod uwagę, jest czas końcowego suszenia, czyli trzecia faza. Parametr ten różni się w zależności od ilości materiału zawartego w liofilizatorze i jakości przetwarzanej żywicy. Na przykład żywica bardziej oleista wymaga dłuższego czasu suszenia niż żywica bardziej sucha. Należy zwrócić uwagę na to ustawienie, ponieważ zbyt długa trzecia faza może spowodować uszkodzenie produktu końcowego.
Chociaż wielką wadą liofilizatora jest jego koszt, który nie jest dostępny dla wszystkich, problem ten rozwiązuje jakość uzyskanych produktów, dzięki czemu liofilizator zyskuje dodatkową wartość.
Kto nie chciałby cieszyć się świeżymi owocami każdego dnia w roku?
Przeczytaj na Soft Secrets także o:
Angola Red, Oaxacan i Red Lebanon