Hiszpania zatwierdza stosowanie medycznej marihuany

To pierwszy, przełomowy krok, który budzi jednak tyle samo pytań, co nadziei. W niniejszym przewodniku Soft Secrets wyjaśnia najważniejsze założenia nowych przepisów, kto może z nich skorzystać, przy jakich chorobach oraz jak wygląda procedura dostępu. Analizujemy również ograniczenia wprowadzonego modelu i jego znaczenie dla hiszpańskiej społeczności konopnej.

Co zmienia nowa ustawa o marihuanie medycznej w Hiszpanii

Nowe regulacje nie oznaczają legalizacji marihuany, lecz tworzą precyzyjne ramy prawne dla jej kontrolowanego zastosowania w celach leczniczych. Celem Ministerstwa Zdrowia jest zapewnienie pacjentom bezpiecznej, opartej na dowodach naukowych alternatywy, szczególnie w przypadkach, gdy tradycyjne metody leczenia nie przynoszą efektów.

Najważniejsze założenia dekretu obejmują:

• Dystrybucję wyłącznie w szpitalach: preparaty z marihuany będą dostępne jedynie w aptekach szpitalnych.
• Recepty wystawiane przez specjalistów: lekarze rodzinni nie będą mogli przepisywać marihuany. Decyzję o leczeniu podejmą wyłącznie specjaliści w ramach zatwierdzonych wskazań.
• Kontrolowane receptury magistralne: pacjenci nie otrzymają kwiatów ani komercyjnych olejów. Dostępne będą jedynie standaryzowane preparaty przygotowywane pod ścisłą kontrolą farmaceutyczną.
• Centralny rejestr pacjentów: powstanie baza danych umożliwiająca monitorowanie terapii i ocenę jej skuteczności.

Kto może uzyskać dostęp do marihuany medycznej

Dostęp do terapii będzie ściśle ograniczony i podlegać będzie rygorystycznym wymogom zdrowotnym. Na początek leczenie obejmie pacjentów cierpiących na konkretne schorzenia, w przypadku których istnieją solidne dowody naukowe potwierdzające skuteczność marihuany.

Do zatwierdzonych wskazań należą:

• przewlekły ból oporny na leczenie, w tym ból nowotworowy,
• spastyczność u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym,
• niektóre formy padaczki lekoopornej (np. zespół Draveta lub Lennoxa-Gastauta),
• nudności i wymioty wywołane chemioterapią.

Dekret królewski przewiduje możliwość rozszerzenia tej listy w przyszłości, jeśli pojawią się nowe dowody naukowe potwierdzające skuteczność terapii konopnych w innych przypadkach.

Jak wygląda proces leczenia marihuaną krok po kroku

Procedura uzyskania terapii będzie przebiegać w kilku etapach:

1. Skierowanie do specjalisty: pacjent musi pozostawać pod opieką lekarza w szpitalu z powodu jednego z zatwierdzonych schorzeń.
2. Ocena przez specjalistę: lekarz zdecyduje, czy preparaty z marihuany będą odpowiednie w danym przypadku, zwykle po nieskuteczności innych metod.
3. Wydanie leku: po otrzymaniu recepty pacjent lub jego opiekun odbierze lek w aptece szpitalnej, gdzie zostaną udzielone szczegółowe wskazówki dotyczące dawkowania.

Czego nie obejmuje nowa ustawa

Mimo że ustawa jest kamieniem milowym dla pacjentów, wciąż pozostawia wiele luk i ograniczeń. Największe kontrowersje budzi brak odniesienia do uprawy własnej marihuany na potrzeby terapeutyczne. Dekret koncentruje się wyłącznie na dystrybucji farmaceutycznej, dlatego sytuacja prawna upraw na własny użytek pozostaje bez zmian tj. zależy od interpretacji sądowej.

Ograniczenia i krytyka przyjętego modelu

Hiszpański model wielu ekspertów określa jako zbyt zachowawczy. Wskazuje się m.in. na:

• Ograniczony dostęp: wyłączenie podstawowej opieki zdrowotnej i aptek ogólnych utrudni leczenie pacjentom z terenów wiejskich lub o ograniczonej mobilności.
• Wąską listę schorzeń: takie problemy jak fibromialgia, endometrioza, lęk czy bezsenność nie zostały uwzględnione, mimo że wielu pacjentów korzysta z marihuany w tych przypadkach.
• Brak dostępu do kwiatów konopi: ograniczenie leczenia wyłącznie do preparatów magistralnych redukuje możliwości terapii i personalizacji leczenia.

Często zadawane pytania dotyczące marihuany medycznej w Hiszpanii

Czy lekarz rodzinny może przepisać marihuanę medyczną?
Nie. Recepty mogą wystawiać wyłącznie specjaliści zatrudnieni w szpitalach.

Czy można ją kupić w zwykłej aptece?
Nie. Preparaty będą dostępne tylko w aptekach szpitalnych.

Czy refundacja obejmuje zaburzenia lękowe lub depresję?
Nie. Na obecnym etapie zaburzenia psychiczne nie są objęte refundacją.

Czy nowe przepisy wpływają na rekreacyjne używanie marihuany lub działalność klubów konopnych?
Nie. Dekret dotyczy wyłącznie zastosowań medycznych i nie zmienia zasad dotyczących użycia rekreacyjnego ani klubów społecznych.

Historyczny krok dla pacjentów, ale długa droga przed Hiszpanią

Zatwierdzenie marihuany medycznej to ważne zwycięstwo pacjentów i uznanie dla nauki, które przyszło z dużym opóźnieniem. Nowe prawo tworzy legalną i bezpieczną ścieżkę dostępu do terapii, mogącej znacząco poprawić jakość życia wielu chorych.

Jednocześnie przyjęty model pokazuje, że to dopiero początek. Wyzwanie stanowi poszerzenie listy schorzeń, uproszczenie dostępu oraz rozwiązanie kwestii upraw własnych, które nadal pozostają poza systemem. To historyczny krok, lecz prawdziwa zmiana dopiero się zaczyna.

Źródło: Ministerstwo Zdrowia, Rząd Hiszpanii (2025, 7 października). Ministerstwo Zdrowia zatwierdza dekret królewski regulujący stosowanie marihuany do celów medycznych. https://www.sanidad.gob.es/gabinete/notasPrensa.do?id=6761

Przeczytaj na Soft Secrets także o:

Konopie w UNESCO. Od stuletniej prohibicji do uznania kulturowego

Marihuana a zdrowie psychiczne. Kanadyjscy naukowcy testują aplikację CHAMPS

Jak konopie mogą spowalniać starzenie organizmu