Haszyszen

Luke.Konopiacki
07 Nov 2023

Odkrycie jakiś czas temu haszyszenu wstrząsnęło światem konopi i botaniki. Ten terpenoid obecny w tradycyjnym marokańskim haszyszu oferuje wyraźny zapach, który odróżnia go od innych produktów z konopi indyjskich. Większość lotnych związków z rodzaju konopiowatych występuje także w innych roślinach. Jednak ten wyróżnia się rzadkością i wyjątkowym pochodzeniem. Dodając przy tym nową warstwę tajemnicy do dziedzictwa marokańskiego haszyszu.


Odkrycie haszyszenu

W 2014 roku zespół naukowców z Uniwersytetu Sophia Antipolis w Nicei prowadził badania nad poszukiwaniem metody udoskonalenia zdolności węchowych psów mundurowych. Zespół przeprowadzał różne testy na różnych próbkach w ścisłej współpracy z władzami francuskimi. Podczas analiz chromatograficznych naukowcy z Nicei wykryli tajemniczy sygnał wskazujący na obecność wcześniej niezidentyfikowanego związku. Nastąpiła nowa runda testów i eksperymentów, w wyniku których badacze zidentyfikowali związek znany jako 5,5-dimetylo-1-winylobicyklo[2.1.1]heksan. Związek ten był niezwykle rzadki i do tej pory był wykrywany jedynie w niewielkich ilościach (<0,1-0,2%) w olejku eterycznym ze słodkiej mięty Mentha cardioca L. oraz w kadzidle indyjskim z kadzidłowca Boswellia serrata. Jednak w badanej próbce haszyszu pojawił się w imponujących ilościach.

Udało nam się wykazać, że próbki haszyszu zawierały znaczne ilości rzadkiego i niezwykłego monoterpenu (...). Dostarczyliśmy dowodów na powstawanie tego związku z (...) β-myrcenu podczas produkcji haszyszu. Biorąc pod uwagę jego wysoką obfitość wśród lotnych składników żywicy konopi indyjskich i rzadkie występowanie w innych naturalnych ekstraktach lotnych, proponujemy zmianę nazwy tego specyficznego monoterpenu na haszyszen.

M.Marchini, C.Charvoz, L.Dujourdy, N.Baldovini, J-J.Filippi; Multidimensional analysis of cannabis volatile constituents; 2014 r.

Niedziwne było, że biorąc pod uwagę jego rzadkość i unikalny związek z haszyszem, naukowcy postanowią nadać temu nowemu terpenowi reprezentatywną nazwę haszyszen.

Wyjątkowość haszyzenu polega na jego pochodzeniu. Jak wcześniej wspomnieliśmy, jest on produktem specyficznej przemiany chemicznej mircenu. Sam mircen jest związkiem terpenowym wytwarzanym przez wiele innych roślin. Związek ten występuje w szczególności w chmielu, liściu laurowym, mango, tymianku, kardamonie itp. Jednak w jaki sposób ten terpen, raczej powszechny w przyrodzie, może zostać przekształcony w tak rzadki monoterpen? I dlaczego występował w haszyszu, a same kwiaty go nie zawierały?

Zdaje się że odpowiedź tkwi w procesie produkcyjnym. Jest to powiązane z pewnymi technikami charakterystycznymi dla regionu Maroka, które stanowią istotny etap transformacji haszyszu. Podczas suszenia, przechowywania i przetwarzania kwiaty i żywica poddawane są specyficznym warunkom ekspozycji na światło i tlen. Pod wpływem tych różnych pierwiastków mircen ulega fotoutlenianiu, procesowi podobnemu do dekarboksylacji, reakcji chemicznej, podczas której kannabinoidy przekształcają się z formy kwasowej w formę aktywną. Atomy β-mircenu ulegają rekonfiguracji, a następnie przekształcają się w haszyszen.

Wyjątkowość Maroka

Ciekawe, że ta transformacja nie zachodzi, a przynajmniej nie w takim stopniu, jak w przypadku innych metod produkcji haszyszu w innych częściach świata. Wydaje się, że w USA i Europie lokalnie produkowany haszysz nie zawiera takiego poziomu haszyszenu. Zwiększone ilości haszyszu w Maroku wynikają nie tylko z klimatu lub wykorzystywanych tam genów, ale także z metod stosowanych w tym kraju.

W Maroku częstą praktyką jest suszenie roślin konopi indyjskich na dachach chat, które następnie są wykorzystywane do przetwarzania. Po tym wstępnym suszeniu sam haszysz można suszyć na słońcu pomiędzy kilkoma etapami przesiewania. Pod wpływem słońca i działania promieni UV mircen stopniowo przekształca się w haszyszen, który nadaje mu charakterystyczny zapach. Dlatego też produkcja haszyszu bogatego w ten związek może wydawać się skomplikowana na legalnym i regulowanym rynku, ponieważ naraża żywicę na działanie wszelkiego rodzaju materiałów, co z pewnością skutkowałoby wcześniej czy później zablokowaniem produkcji.

Badanie substancji zanieczyszczających niektóre marokańskie haszysze przeprowadzone w 2019 r. wykazało alarmujące ilości skażenia niektórymi bakteriami i innymi substancjami, prawdopodobnie ze względu na stosowane metody produkcji i przetwarzania.

M. Pérez-Moreno, P. Pérez-Lloret, J. González-Soriano, I. Santos-Álvarez; Cannabis resin in the region of Madrid: Adulteration and contamination; 2019 r.

Haszyszen to wyjątkowy pod wieloma względami związek, który zmienia nasze rozumienie konopi indyjskich. Chociaż jego pochodzenie i proces tworzenia są fascynujące, to potencjał medyczny pozostaje do zbadania. Miejmy nadzieję, że już w niedalekiej przyszłości pojawią się bardziej szczegółowe badania, które pomogą nam w jeszcze lepszym zrozumieniu haszyszenu.

Przeczytaj na Soft Secrets także o:

Konopie indyjskie: od starożytnych azjatyckich reliktów do współczesności

CBD i żywność wzbogacona w przeciwutleniacze

Konopne papierosy przeciwastmatyczne

L
Luke.Konopiacki