Moduły LED cz. 1
W ostatnich latach technologia LED rozprzestrzeniła się wśród wielu hodowców amatorów i profesjonalistów. Spowodowało to pojawienie się wielu nowych producentów. Niestety, różnice w jakości poszczególnych modułów LED są ogromne. Zamierzam podać kilka porad i wskazówek, które pomogą Ci wybrać niezawodne i skuteczne oświetlenie LED dla Twoich roślin.
Diody świetlne trafiły do wszystkich gałęzi przemysłu oświetleniowego; można je zobaczyć na ulicach, w centrach handlowych, biurach, domach i samochodach. Ten rodzaj oświetlenia ma wiele zalet w porównaniu do zwykłych lamp. Oto kilka korzyści, które mają duże znaczenie: niższe zużycie energii, niższa emisja ciepła, dłuższa żywotność i szerokie zastosowanie w zakresie widma świetlnego. Te powody sprawiły, że moduły LED stały się powszechnie używanymi technologiami do wzrostu roślin. Największym problemem dla wielu producentów jest fakt, że są one nadal dość kosztowne w porównaniu do klasycznych lamp sodowych i halogenowych. Wraz ze wzrostem popytu na diody, rośnie niewiarygodnie szybko ich podaż. Konkurencja często koncentruje się raczej na niskich cenach zamiast na jakości.
Chłodzenie LED
Pomimo że moduły LED wytwarzają mniej ciepła niż lampy sodowe lub halogenowe, konieczne jest ich chłodzenie, ponieważ każde urządzenie elektroniczne wytwarza trochę ciepła. Wydajność zmniejsza się wraz ze wzrostem temperatury, co również obniża ilość emitowanego światła. Optymalna temperatura wynosi około 25°C wokół diody LED. Im wyższa temperatura, tym niższe rzeczywiste osiągi źródła światła - wraz ze skróconą żywotnością. 50°C oznacza temperaturę ze znaczną stratą energii. Jeśli nie chłodzimy wydajnie diody, temperatura może wzrosnąć do 80°C, co zmniejsza moc o dziesiątki procentów i wyraźnie skraca żywotność diody (przy czym żywotność jest jedną z największych zalet tej technologii). Moduły LED do uprawy są chłodzone aktywnie lub biernie.
Najbardziej rozpowszechnionym rodzajem aktywnego chłodzenia są wentylatory, podobnie do chłodzenia komputerów. Ten sposób chłodzenia jest łatwiejszy do wykonania i nie waży dużo, dlatego jest odpowiedni dla całego systemu oświetleniowego. Skuteczność i niezawodność tego chłodzenia zależy od dwóch rzeczy: jaki jest wentylator, a także czy dodano pasywne chłodzenie. Droższe wentylatory są cichsze, mają dłuższą żywotność i lepszą oporność na kurz i wilgoć, co jest bardzo pożądane w warunkach wzrostu roślin.
Wraz ze wzrostem temperatury wydajność oświetlenia LED znacząco spada, co prowadzi do redukcji emitowanego światła.
Dużo tanich amatorskich modułów LED należy chłodzić wentylatorami, ponieważ projektowanie i produkcja innych rodzajów chłodzenia stanowiłoby wyzwanie nie tylko pod względem wiedzy, ale także wyposażenia technicznego. Wyobraź sobie, że zdecydujesz się na produkcję oświetlenia LED do uprawy bez doświadczenia w produkcji podobnych urządzeń. Jeśli znasz widmo, jakie powinno mieć źródło światła, nie powinno być zbyt trudno namierzenie diod o wymaganych właściwościach. Najprawdopodobniej chcesz zarabiać na tym oświetleniu, więc będziesz szukał diod, zasilaczy, jednostek sterujących, chłodnic i spodu, które nie są zbyt drogie. Jak tylko zaczniesz szukać, zdasz sobie sprawę, że jest wiele tych towarów w Internecie i że całkiem proste jest otrzymanie czegoś w zasadzie w każdym momencie. Ponieważ nie masz doświadczenia z produkcją źródeł światła, nie zastanawiasz się nad tym, czy te elementy stworzą kompozycję, która będzie wystarczająco dobrze chłodzona, czy równomiernie rozprowadza światło i ma długą żywotność. To, co Cię głównie obchodzi, polega na tym, aby komponenty były dopasowane wymiarowo. Znajdziesz opisy produktów mówiące, że są najlepsze na rynku i obiecują pięcioletnią gwarancję. Jednakże przedsiębiorstwo, z którego zamierzasz kupić te produkty, prawdopodobnie zmieni nazwę ze trzy razy zanim te pięć lat minie i nie będzie jak złożyć roszczenia gwarancyjnego. Niestety, wielu producentów elementów LED działa tak samo. Wystarczy mieć śrubokręt, lutownicę i łącze internetowe i możesz być najlepszym producentem LED - lub przynajmniej tak się poczuć.
Jednakże, przy takim podejściu i sprzęcie prawdopodobnie nie zapewnisz swoim klientom niezawodnych systemów chłodzących i nie będziesz w stanie właściwie zmierzyć temperatury chipów, gdy światła są włączane w różnych środowiskach i w różnym czasie. Nie wspominając o projektowaniu chłodzenia pasywnego lub na wodę, czy drogich pomiarach krzywej spektralnej w zależności od odległości roślin od źródła światła. Twój wentylator jako system chłodzenia może okazać się również odkurzaczem, który może i schłodzi diody wystarczająco, aby mogły działać, ale równocześnie będzie pokrywać układy kurzem, aż się popsują. Tym, co sporo mówi o jakości konkretnego oświetlenia LED, jest wartość IP, która powinna wynosić co najmniej IP54. Im jest ona wyższa, tym lepiej. Jeśli producent nie zna oceny IP produktu, lepiej szukać gdzieś indziej.