8 mei: Dag van de Slachtoffers van de Speekseltest

Rob Tuinstra
28 Apr 2025

De stichting VOC heeft 8 mei uitgeroepen tot Dag van de Slachtoffers van de Speekseltest. Het VOC wil zo aandacht vragen voor de problemen bij de speekseltest die de politie gebruikt om rijden onder invloed tegen te gaan. Cannabis-consumenten die feitelijk niet onder invloed zijn, lopen toch een flink risico om hun rijbewijs kwijt te raken.


De politie gebruikt sinds 2017 speekseltesten om drugs of reststoffen van drugs op te sporen bij verkeersdeelnemers. Na een positieve test volgt een bloedtest, als wettig bewijsmiddel. Uit de eind 2023 verschenen Evaluatie van de Wet drugs in het verkeer blijkt dat 6,5 op de 10 speekseltesten in een positieve bloedtest resulteert. Zo’n 35% van de geteste bestuurders wordt dus ten onrechte verwezen naar een bloedtest. Het gaat daarbij vooral om cannabis, aldus de evaluatie.

De speekseltest is nu evident onrechtvaardig voor cannabisconsumenten

Nu steeds meer landen cannabis legaliseren, komt er meer onderzoek. Daaruit blijkt dat de gemeten waarden (rest)stoffen van cannabis, in zowel bloed als speeksel, weinig tot niets zeggen over de mate van onder invloed zijn. Het effect van cannabis duurt drie tot vier uur, maar de speekseltest kan -volgens de politie- tot veertien uur na consumptie positief uitslaan. Voor regelmatige consumenten is dat nog langer. In bloed kunnen reststoffen van cannabis zelfs tot weken na gebruik worden aangetoond. Wie ’s avonds een joint rookt en de volgende middag broodnuchter in de auto stapt, kan dus toch haar of zijn rijbewijs verliezen wegens rijden onder invloed. De wetgever schiet daarmee zijn doel voorbij; de bedoeling is om aantoonbare ongeschiktheid voor rijden te bewijzen. De speekseltest en de daaropvolgende bloedtest doen dat dus juist niet. Ook de beslisnota bij de evaluatie constateert dat de speekseltester teveel zaken ‘doorstuurt’. Deze testmethode raakt mensen die aangewezen zijn op cannabis als medicijn extra hard. Zij kunnen elke dag slachtoffer worden van de speekseltest. De stichting VOC informeert consumenten over het risico onterecht te worden vervolgd na een speekseltest met de campagne en website cannabis en verkeer.nl en vraagt bij politici aandacht voor deze misstand. In dat kader is 8 mei uitgeroepen tot Dag van de Slachtoffers van de Speekseltest. De datum verwijst naar artikel 8.5 Wegenverkeerswet, over rijden onder invloed. VOC voorzitter Derrick Bergman: “Meer bewustzijn leidt hopelijk tot verandering, want de speekseltest is nu evident onrechtvaardig voor cannabisconsumenten.”

R
Rob Tuinstra