Wereldwijde cannabis legalisering: wat Duitsland en Thailand ons leren

Het Duitse model: de Cannabis Social Club als foutieve oplossing

Anderhalf jaar geleden koos Duitsland voor een ‘light’ versie van cannabis legalisering. In plaats van het Nederlandse coffeeshopmodel, opteerde de Bondsrepubliek voor Cannabis Social Clubs – verenigingen die wiet mogen kweken voor hun leden. De bedoeling was om de illegale markt droog te leggen en te zorgen voor kwaliteit.

De regels rondom cannabis clubs en de onwerkbare eisen

Helaas werd dit systeem omgeven door zóveel regeltjes dat het bijna onwerkbaar is geworden. De administratieve last voor de clubs is immens. Jana Halbreiter (37) van de Green Leaf Society uit Berlijn merkt in de Volkskrant op: “We zijn gedegradeerd tot uitgiftepunt.” De clubs zijn verantwoordelijk voor het volledige proces, van zaadje tot uitgifte, maar het sociale aspect is grotendeels verboden. Erger nog, zij moeten voldoen aan de eisen van een commerciële onderneming, plus extra regels. Zelfs de weegschalen moeten door een laboratorium worden geijkt. Dit heeft tot een totale sof geleid. Slechts een fractie van de cannabis consumptie (naar schatting 0.1%) wordt via deze clubs verspreid. 

Pure Chaos: fouten bij de verspreiding van medicinale cannabis

Ook bij de uitrol van de medicinale cannabis wetgeving liep het spaak. De verspreiding van cannabisrecepten via internet was fundamenteel fout. Volgens onze Duitse medewerker Magnum, was het “pure chaos.” Iedereen kon online een recept krijgen, soms zelfs minderjarigen, en de bestelde hoeveelheden werden zelden gecontroleerd. Dit leidde tot paniekaankopen en een gebrek aan toezicht op wat in wezen een gezondheidsproduct is. Magnum stelt dat de overheid een enorme fout heeft gemaakt met zowel de wetgeving als de algemene aanpak. Hij bepleit dat men beter het Nederlandse coffeeshopmodel had kunnen hanteren, maar dan met een staatsvergunning als een bedrijf dat voor iedereen toegankelijk is.

De onverwachte wending van de Thaise legalisering

In schril contrast met de Duitse bureaucratie staat de situatie in Thailand. Na de verrassende en snelle legalisering enige tijd geleden, ontstond een explosie van cannabiswinkels en -kraampjes. Onlangs kondigde de regering aan dat blowen alleen nog met een mediwietverklaring mocht, in een poging om het recreatieve gebruik in te dammen.

De mediwietverklaring en de praktijk van wiet kopen

De praktijk in Thailand toonde de tekortkomingen van deze nieuwe regel. Moreno Molenaar van de Highlife redactie haalde in Bangkok een mediwietverklaring die al deels ingevuld was (Moreno had ‘spierpijn’). Voor ongeveer 20 euro was de verklaring een maand geldig. De verrassing was dat, ondanks de nieuwe regels, nergens om deze verklaring werd gevraagd. Drie weken lang kon hij overal zonder probleem wiet (en steeds vaker ook hasj en concentraten) kopen. Dit illustreert perfect dat je legalisering op papier in mooie wetten kunt gieten, maar dat de handhaving en de praktijk vaak heel anders uitpakken. De Thaise markt  laat zien dat eenmaal verleende vrijheid moeilijk terug te draaien is.

Lessen voor het gedoogbeleid van Nederland

Nederland, de pionier van het cannabis gedoogbeleid, kan zeker een lesje leren uit de mislukkingen en successen in het buitenland. Na decennia van gedogen heeft Nederland nog steeds geen sluitende wetgeving voor de bevoorrading van de coffeeshops (de beruchte "achterdeurproblematiek"). Ook mag je hier officieel zelfs geen enkele plant thuis mag kweken. Ironisch genoeg hebben ze dit in zowel Duitsland als Thailand beter voor elkaar.