BESMET! Welke inzichten bieden historische epidemieën voor de toekomst?

08 Jul 2020

In Rijksmuseum Boerhave is de uiterst actuele tentoonstelling Besmet! te zien. Deze tentoonstelling over de uitbraken van besmettelijke ziekten, en hoe die het leven kunnen ontwrichten, stond al gepland voor de huidige corona-crisis aanbrak.


 Er is meer dan twee jaar aan gewerkt. Hoe gingen we vroeger om met epidemieën zoals pest en pokken? Welke inzichten bieden historische epidemieën voor de toekomst? En welke oplossingen biedt de wetenschap?

Plague Dress van Anna Dumitriu i.s.m. National Collection of Type Cultures, 2018 (Bruikleen kunstenaar)

De tentoonstelling, met wetenschappelijke objecten en kunstvoorwerpen, toont een intrigerende balans tussen gezondheid en reëel risico en tussen maatschappelijke uitsluiting en empathie. Natuurlijk gaat de tentoonstelling ook in op de recente uitbraak van het coronavirus en sluit het aan bij de maatschappelijke discussie over de vaccinatiegraad.

Lavendel

In de expositie zijn wetenschappelijke objecten én kunstvoorwerpen te zien. Je ziet bijvoorbeeld kleding van pestdokters. Door de sterke geur van de kruiden in de punt van het masker blijft hij ‘veilig’ als hij zich tussen de pestpatiënten begeeft. Een opzienbarend kunstvoorwerp is de Plague Dress van Anna Dumitriu. Deze prachtige jurk in de stijl van de zeventiende eeuw is gemaakt van ruwe zijde. De kunstenaar verfde de jurk met walnootschillen, als verwijzing naar het gebruik van walnoten bij de behandeling van de pest destijds. Lavendel moest de ziekte op afstand houden. De historische borduursels op de jurk heeft de kunstenaar geïmpregneerd met het DNA van de Yersinia pestis-bacterie (pest). Dit DNA haalde ze uit gedode bacteriën in het laboratorium van de National Collection of Type Cultures in het Verenigd Koninkrijk. Zo komen kunst, wetenschap en invoelbare angst voor besmettelijke ziekten samen in dit kunstwerk.

Kleding van een zeventiende-eeuwse pestdokter (Replica Rijksmuseum Boerhaave)

Op afspraak

Net als andere musea is Rijksmuseum Boerhave vanaf 1 juni weer geopend, maar alleen op afspraak. Je moet dus van tevoren aangeven wanneer je het museum wil bezoeken. Check de website voor meer details.

Rijksmuseum Boerhaave Lange St. Agnietenstraat 10 2312 WC Leiden Telefoon: 071 - 751 99 99 www.rijksmuseumboerhaave.nl