Beslaglegging door belastingdienst en justitie te eenvoudig

Deze reportage houdt echter geen rekening met het feit dat veel criminelen nog niet veroordeeld zijn en dus ook onschuldig kunnen zijn. In het strafrecht is het vervolgen wegens belastingfraude veel moeilijker dan in het belastingrecht. Het in beslag nemen kan bovendien ernstige (psychische) gevolgen hebben voor de betreffende persoon en daarom zou dit besluit niet te makkelijk genomen mogen worden. De vraag is dan ook of het wenselijk is dat in beslaglegging plaats kan vinden zonder rechterlijke instantie.

Vermoeden

Justitie vindt iemand waarbij sprake is van een vermoeden al een crimineel. Meestal is er dan nog niemand veroordeeld. De rechten van een coffeeshophouder kunnen met voeten worden getreden. Indien beslag gelegd wordt op iemands vermogen en alles wordt afgepakt dan heeft diegene zelfs niet meer de mogelijkheid juridische bijstand in te schakelen. Alles om hem heen wordt lamgelegd en afgenomen. Banken verbreken elk contact met deze persoon. Hij kan dus niets meer betalen. Mensen gaan hier psychisch aan onderdoor, mede omdat het beslag en de afwikkeling van de aanslagen lang duurt. Uit ervaring blijkt dat personen in dit soort situaties zelfmoordpogingen hebben ondernomen, mede omdat het jaren kan duren voordat duidelijkheid komt in de zaak. De belastingdienst heeft na het beslag alle tijd van de wereld.

Bewijsrecht

Om criminelen het leven zuur te maken klinkt het als een goed voorstel om snel beslag te leggen. Maar zo simpel is het vaak niet: niet iedere verdachte is een crimineel en daardoor kunnen onschuldigen of minder-schuldigen de dupe worden. Verdachten worden volgens het ‘onschuldpresumptie’ onschuldig verondersteld, tot dat het tegendeel wordt bewezen.

Justitie en de belastingdienst nemen vaak onjuiste standpunten in.

De FIOD/justitie en de belastingdienst vergaderen wekelijks om te bekijken hoe zaken afgehandeld kunnen worden. Vaak is dan het standpunt van de FIOD/justitie: laat de belastingdienst het maar doen, het bewijsrecht is dan veel eenvoudiger dan in het strafrecht, er kan door de belastingdienst na het opleggen van een aanslag beslag worden gelegd en met een simpele handeling wordt de vergunning ingetrokken, zonder dat er een rechter aan te pas is gekomen.

Onschuldveronderstelling

In het strafrecht bestaat de onschuldveronderstelling, in het bestuursrecht ligt dit moeilijker. Ook zonder dat hard bewijs aanwezig is worden deze invorderingsmaatregelen getroffen en het gehele vermogen afgepakt. In deze reportage wordt geen aandacht besteed aan de situatie dat justitie en de belastingdienst het niet altijd bij het rechte eind hebben, terwijl dat vaak het geval is. Indien de jurisprudentie er op wordt nageslagen dan verliest de belastingdienst, maar ook justitie, een aanzienlijk deel van de procedures bij rechtelijke instanties. Reden genoeg om voorzichtig te zijn met vergaande invorderingsmaatregelen.

Beslaglegging

Beslaglegging kan nu gebeuren zonder rechterlijke toestemming slechts omdat een ambtenaar de mening is toegedaan dat te weinig belasting is betaald, bijvoorbeeld omdat hij denkt dat sprake is van een strafbaar feit of inkomsten die niet zijn aangegeven. Het niet opgeven van belastinginkomsten is een strafbaar feit, zodat hier snel aan is voldaan.

Rechteloosheid

Het komt uiteraard ook voor dat vermogen terecht wordt afgepakt, maar dit soort ingrijpende maatregelen zonder juridische bescherming kan leiden tot rechteloosheid, zeker indien in aanmerking wordt genomen dat de belastingdienst, maar ook justitie, regelmatig dwaalt, een tunnelvisie erop na houdt en onjuiste standpunten inneemt en aannames hanteert. Rechtszekerheid is een groot goed dat niet enkel op grond van de overtuiging dat criminelen hard moeten worden aangepakt terzijde mag worden geschoven. Ik pleit dan ook om naast een intensieve samenwerking tussen justitie en de belastingdienst voor aanscherping van de rechtszekerheid. Daarnaast moet het inbeslaggenomen geld gebruikt kunnen worden voor eerste levensbehoefte en rechterlijke ondersteuning van deze persoon, in plaats van ambtenaren het gevoel te geven dat ze in het wilde westen leven en à la methode-Al Capone de maatschappij van crimineel geld te voorzien, zonder rechterlijke goedkeuring en een deugdelijke rechtszekerheid. Dit geldt zeker als deze mogelijke verdachte een coffeeshophouder is omdat een coffeeshop al met 3-0 achterstaat door het gedoogbeleid en de illegaliteit van de achterdeur.

Weten is één, bewijzen is twee. Overheidsinstellingen zijn niet eenvoudig te overtuigen. Oomen fiscaal onderzoek en advies. Mr. Wil Oomen www.oomenfiscaalonderzoek.nl OAK - Oomen Administratiekantoor Ing. Ruud Oomen www.oomenadministratiekantoor.nl

Overheid wil oprollen, afpakken en voorkomen

De mogelijkheden om crimineel vermogen af te pakken zijn de afgelopen tijd al versterkt. Toch worden nieuwe instrumenten uitgewerkt om de financiële handel en wandel van misdadigers beter in beeld te krijgen.

De anti-ondermijningsgelden uit het regeerakkoord - 100 miljoen euro in het fonds en 10 miljoen euro structureel – zijn al verdeeld en er wordt gewerkt aan een nieuw pakket wetgeving. Aanvullend hierop heeft het kabinet eind 2019 de aanpak met 110 miljoen euro extra versterkt voor een breed landelijk offensief tegen ondermijnende criminaliteit. Ook investeert het kabinet 30 miljoen euro in regionale en landelijke projecten voor het afpakken van crimineel vermogen. De focus van de regionale en landelijke partners ligt op de illegale drugsindustrie en criminele geldstromen.

Strafrechtelijke curatele

Om de financiële handel en wandel van criminelen nog beter in beeld te krijgen, wil minister Grapperhaus dat gedurende langere tijd toezicht kan worden gehouden op het vermogen van veroordeelden. Ook wil hij een wettelijke regeling voorbereiden voor strafrechtelijke curatele. Daarmee wordt het mogelijk dat de rechter bij het opleggen van een ontnemingsmaatregel de beschikkingsbevoegdheid van de veroordeelde over zijn vermogen beperkt. Een toezichthouder ziet er dan op toe dat een ontnemingsvordering wordt voldaan. Ook moet de veroordeelde eerst toestemming vragen aan de toezichthouder voor rechtshandelingen over zijn vermogen. Dit is vergelijkbaar met de aanstelling van een bewindvoerder bij de verlening van een surseance van betaling als een bedrijf in financieel zwaar weer is beland. De komende tijd worden de contouren van deze twee maatregelen verder uitgewerkt en de kosten ervan in kaart gebracht. Verder zal het afpakken van crimineel vermogen dat is weggestopt in een andere EU-lidstaat worden vereenvoudigd. In het voorjaar van 2020 zal er een uitgewerkt plan liggen dat bestaat uit een combinatie van repressieve en preventie maatregelen: oprollen, afpakken en voorkomen.