Część 4: Systemy aeroponiczne

Przyszła pora na kolejny krok ku doskonałości! Aeroponika to najwyższa liga systemów do uprawy roślin. 

Przyszła pora na kolejny krok ku doskonałości! Aeroponika to najwyższa liga systemów do uprawy roślin. Jest stosowana przez przemysłowych producentów warzyw, jakie znajdziecie w supermarkecie do małych systemów stosowanych przez NASA na międzynarodowej stacji kosmicznej!

Aeroponika może być postrzegana przez pewien procent ogrodników, jako technologia zbyt droga i skomplikowana, aby mogła być zastosowana w domowych ogrodach z ziołem.  W rzeczywistości systemy aeroponiczne są dostępne także dla domowych ogrodników, a ich obsługa nie jest bardziej skomplikowana od innych systemów do uprawy roślin. Koszty zakupu takiego systemu są tylko niewiele wyższe od innych systemów do uprawy bezglebowej.

Jeżeli umiesz obsługiwać zbiornik z pożywną, kontrolować EC i regulować odczyn pH z pewnością poradzisz sobie z obsługą systemów aeroponicznych. Gotowi na gigantyczne zbiory?

Co to jest aeroponika 

Jest to metoda bezglebowej uprawy roślin polegająca na braku jakiegokolwiek medium do uprawy. Rośliny rosną w długich rurach gdzie ich systemy korzeniowe przez cały czas przebywają w delikatnej mgiełce wytworzonej przez zraszacze zasilane pompą.

Systemy aeroponiczne nadają się do uprawy roślin we wszystkich stadiach ich rozwoju dając naprawdę spektakularne rezultaty także przy ukorzenianiu klonów.

Rośliny w systemach aeroponicznych mają stały dostęp do składników mineralnych w pożywce i życiodajnego tlenu. W takich warunkach rośliny są w stanie zaabsorbować większą ilość składników pokarmowych, co bezpośrednio przekłada się na wielką wydajność tego typu systemów.

Dlaczego aeroponika jest lepsza od tradycyjnej uprawy w doniczkach?  

- Super szybki wzrost roślin i rekordowa wydajność – systemy aeroponiczne zapewniają systemom korzeniowym roślin największą ekspozycje ich tkanek na tlen i składniki mineralne z pożywki, które są stale dostępne. Stała dostępność trzech kluczowych przy każdej uprawie czynników wzrostowych sprawia, że sprawność i wydajność systemów jest naprawdę imponująca.

- Wcześniejsze zbiory – dzięki bardzo szybkiemu wzrostowi roślin upływa krótszy okres od posadzenia klonów do ich zbiorów. Oznacza to, że w czasie jednego roku jesteście w stanie wykonać większą ilość cyklów, co daje wam większą ilość palenia.

- Zdrowa strefa korzeniowa – brak jakiegokolwiek medium, w którym rosły by korzenie redukuje ryzyko ich chorób i zapobiega rozrostowi insektów.

- Rośliny nigdy nie są przepodlewane lud przesuszone, w medium nie kumulują się balastowe składniki mineralne z pożywki niewykorzystanej przez rośliny – dzięki stałemu dostępowi do wody i składników mineralnych rośliny szybciej rosną i są w lepszej kondycji. To, czego nie wchłonie spływa zmywane kolejną porcją pożywki.

Rodzaje systemów aeroponicznych. 

Propagatory aeroponiczne

 Na rynku dostępnych jest kilka modeli propagatorów aeroponicznych, wszystkie one działają na takiej samej zasadzie. Zaprojektowane zostały tylko z myślą o ukorzenianiu klonów i ich dobrym samopoczuciu. W tego typach systemów, jeżeli tylko zachowacie sterylne warunki ukorzeniają się właściwie wszystkie klony w nim umieszczone.

Klony umieszczone są na plastikowej tacy z otworami, w których utrzymują je neoprenowe opaski.  Taca taka połączona jest z komorą, w której zraszacze wytwarzają życiodajną mgłę, która opływa odcięte gałązki będące w bardzo niedalekiej przyszłości wspaniale ukorzenionymi klonami. 

Stały dostęp klonów do: tlenu, substancji mineralnych i wody bardzo przyśpiesza ukorzenianie się roślin. Korzenie tworzą się masowo w miejscu cięcia klona i osiągają większe rozmiary niż w innych technikach ukorzeniania. Dobrze rozwinięta masa korzeniowa jest także mniej podatna na szok po ich przesadzeniu do systemu docelowego. 

Najlepsze propagatory aeroponiczne mają ponad komorą do ukorzeniania i tacą z klonami także przezroczystą kopułę osłaniającą rośliny od góry.  Dzięki temu można regulować wilgotność i przepływ powietrza w strefie liści ukorzeniających się roślin, co zapewnia jeszcze lepszy mikroklimat młodym roślinkom. 

Niskociśnieniowe aeroponiczne systemy recyrkulacyjne.

Systemy te są dostępne w wielu centrach ogrodniczych w całej Wielkiej Brytanii. W przeciwieństwie do systemów wysokociśnieniowych są tańsze i dużo łatwiejsze w obsłudze. Wykorzystują one niskociśnieniowe pompy do wytwarzania mgiełki, która odżywia rośliny. 

Młode sadzonki lub klony są umieszczane w ażurowych doniczkach włożonych bezpośrednio do komory z mgłą znajdującą się nad zbiornikiem z płynną pożywką. Systemy korzeniowe są nieustannie spryskiwane pożywką w mieszance z powietrzem. Rozwijając się rosną do komory propagatora. Cała niewykorzystana pożywka spływa z powrotem do komory z pożywką w płynie, co uniemożliwia gromadzenie się substancji balastowych w strefie korzeniowej roślin. 

 Wysokociśnieniowe systemy aeroponiczne.

Większość dużych systemów do komercyjnej uprawy roślin wykorzystuje wysokociśnieniowe pompy dostarczające pożywkę do roślin systemem atomizerów lub zraszaczy mgłowych. 

Systemy tego rodzaju stosują głównie wielcy producenci warzyw takich jak sałata, czy bazylia. Zwykle są to skomplikowane zestawy, w których zintegrowane są moduły do oczyszczania, sterylizacji i napowietrzania. Dzięki temu ich obsługa nie wymaga wielu pracowników w przeliczeniu na powierzchnie możliwą do kontroli. 

Małe zestawy tego typu są stosunkowo drogie i trudne w domowym zastosowaniu. Częstym problemem jest blokowanie się zraszaczy, jest to szczególnie częste w przypadkach, gdy pożywka ma wysokie stężenie składników odżywczych.

Dla jakiego typu rolników dobre są systemy aeroponiczne?

Aeroponiczne propagatory to idealne rozwiązanie do uprawy roślin i ukorzeniania klonów, w szczególności dla:

- Komercyjnych ogrodników ukorzeniających wielką ilość klonów w tym samym czasie. Większe modele propagatorów potrafią ukorzenić jednorazowo 100 klonów w 10 dni!

- Małe systemy niskociśnieniowe sprawdzą się nawet w szafce kuchennej do szybkiego ukorzeniania dla ogrodników amatorów. Tak ukorzenione klony mogą być następnie przeniesione do dowolnego rodzaju medium i systemu do uprawy.

- Ogrodnicy, którzy w przeszłości mieli problemy z ukorzenianiem klonów w innych rodzajach medium i systemach. Sterylne warunki ukorzeniania z pewnością zapobiegną takim przypadkom.

Aeroponiczne systemy uprawy bardzo dobrze sprawdzają się szczególnie w małych ogrodach.

- Doświadczeni ogrodnicy, którzy mieli już kontakt z hydroponiką i chcą przejść na kolejny etap także z pewnością nie będą się czuli zawiedzeni. Szybszy cykl uprawy i dodatkowe kilkadziesiąt gram palenia przyda się każdemu!

 - Ogrodnicy, którzy korzystali z aeroponicznego propagatora do ukorzeniania klonów z pewnością nie będą mieli najmniejszych problemów z obsługo większego systemu aeroponicznego do uprawy roślin. 

- Hodowcy, którzy nie mają możliwości dyskretnej utylizacji zużytej gleby lub włókna kokosowego będą szczególnie zadowoleni z systemu do uprawy, które całkowicie nie wykorzystuje żadnego medium do uprawy zioła. 

- Technika uprawy zioła metodą „sea of green” polega na umieszczaniu krzaków bardzo gęsto i szybkiego wywoływania kwitnienia. Większość systemów aeroponicznych umożliwia takie właśnie rozmieszczenie roślin. Okres wegetacji można skrócić do kilku dni. 

Trzy kroki do aeroponicznego nieba!

1. Zawsze korzystaj z preparatów zapobiegających zapychaniu się zraszaczy. Na rynku dostępne jest sporo preparatów tego typu: Canna D Block, czy Atami ATA Clean. Zarówno nisko, jak i wysokociśnieniowe systemy aeroponiczne są narażone na to uciążliwe blokowanie zraszaczy, szczególnie, kiedy jest ich więcej niż jeden.

2. Zawsze zostawiaj włączone pompy 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu. Aeroponika to technika uprawy, w której nie ma żadnego bufora ochronnego pomiędzy systemem korzeniowym, a musi mieć on stały dostęp do: tlenu, wody i substancji odżywczych.

3. Jeżeli korzystasz z aeroponicznego propagatora do przygotowywania klonów musisz dostosować sposób ukorzeniania w zależności od medium, do jakiego zamierzasz w następnej kolejności przesadzać klony:

- Jeżeli zamierzasz uprawiać w mieszankach ziemnych lub włóknie kokosowym wyjmij klony, gdy korzenie będą miały 5 – 8 cm długości delikatnie przesadź w małe doniczki i do finalnych pojemników przesadź je dopiero po kilku dniach wstępnego zakotwiczania się klonów.

- Jeśli zamierzasz kończyć cykl w systemie aeroponicznym wyjmij klony z propagatora, gdy korzenie będą miały 7,5 – 10 cm i przenieś bezpośrednio do systemu aeroponicznego.

- Gdy zamierzacie korzystać z hydroponicznych systemów typu NFT i wełny mineralnej, jako medium do uprawy wyjmij klony z propagatora kiedy ich korzenie osiągną około 13 cm. Weź małą 7,5 cm kostkę wełny mineralnej i prawie rozedrzyj ja na pół. W taką ”kanapkę” delikatnie umieść ukorzeniony klon i zewrzyj w jedną całość, a następnie umieć w większej kostce wełny mineralnej. Tak przygotowane klony można mieszcząc już umieścić na tacach lub matach wełny mineralnej.

Pytania i odpowiedzi na temat aeroponicznych systemów do uprawy roślin. 

Kiedy rośliny powinny być umieszczane w aeroponicznych systemach do uprawy roślin?

Klony ukorzeniane w systemach aeroponicznych można umieszczać w systemach, gdy ich korzenie mają 7 – 10 cm długości. Całe piękno systemów aeroponicznych polega, że można przeprowadzić cały cykl uprawy klona bez żadnego przesadzania, bez medium do uprawy. Czas wegetacji można skrócić do dosłownie kilku dni. 

Jeśli zamierzasz ukorzeniać rośliny w kostkach wełny mineralnej lub kubeczkach typu Jiffy klony są gotowe do przesadzenia do systemu aeroponicznego, gdy korzenie przerosną na zewnątrz i są wyraźnie widoczne. Jest to konieczne, aby małe roślinki wytworzyły wystarczająco durzą powierzchnię strefy korzeniowej. Muszą mieć one stały dostęp do tlenu, wody i substancji odżywczych inaczej zaczną gnić.

Jak gęsto powinny być rozmieszczone rośliny w systemach aeroponicznych?

Wszystko zależy od tego, jaką techniki uprawy stosujesz w swoim ogrodzie. Systemy aeroponiczne są wręcz stworzone do uprawy techniką ”morza zieleni”, która polega na bardzo gęstym umieszczaniu roślin. Można wtedy skrócić okres wegetacji pod 18 godzinami światła do dosłownie kilku dni tak, aby rośliny zaaklimatyzowały się trochę.

Jeśli chcesz uprawiać nieco większe rośliny umieść je w odległości około 30 cm od siebie (czyli 9 – 12 roślin na m2). Dłuższy okres wegetacji w systemach aeroponicznych oznacza, że czeka was nieco więcej pracy przy przycinaniu krzaków i usuwaniu największych liści. Ogród przy dłuższej wegetacji przestrzeń w ogrodzie wypełni się wolniej, ale za to nagrodzi was większa wydajność. Aeroponiczne szczyty mogą być niesamowite!

Większość systemów aeroponicznych ma postać sieci długich rur lub pojemnika z przykrywą. Jeżeli chcesz rozmieścić rośliny inaczej niż masz rozmieszczone otwory musisz je wszystkie pozatykać neoprenowymi korkami tak, aby nie uciekała przez nie pożywka. Dzięki temu możesz rozmieścić rośliny tak, jak ci pasuje.

Jak regulować poziom EC?

Aeroponika, to technika ”nagich korzeni”, w której nie ma żadnego bufora chroniącego system korzeniowy roślin. Korzenie rosną w tunelu z pożywką w postaci mgiełki. Dzięki temu rośliny mają stały dostęp do: wody, tlenu i substancji odżywczych. Zalety systemów aeroponicznych łatwo mogą stać się ich wadami. Każdy błąd może okazać się fatalny w skutkach i z pewnością będzie łatwo zauważalny na waszych roślinach. 

Kiedy umieszczasz młode roślinki w systemie zawsze zaczynaj od 50% dawki zalecanej przez producenta danego nawozu i kontroluj stężenie EC, co kilka dni. Jeżeli, poziom EC zaczyna spadać możesz dodać dodatkową porcję nawozu. Musisz bardzo uważnie obserwować swoje rośliny i ich reakcję na zwiększanie stężenia EC pożywki. Z biegiem czasu z pewnością nabierzecie wystarczającego wyposarzenia i znajdziecie swój „złoty środek”.

Czy rośliny należy podwiązywać?

Tak, w systemach aeroponicznych jest to absolutnie niezbędne! Rośliny nie mają żadnego medium w około systemu korzeniowego, które by je utrzymywało w stabilnej pozycji. Najlepszym pomysłem jest przygotowanie systemu podtrzymywania roślin już na etapie zakładania ogrodu. Pozwoli to na bezstresowe pielęgnowanie roślin przez cały cykl ich uprawy. Nie będziecie musieli się martwić o to, że pięknie wyglądający kwiat złamie się pod swoim ciężarem. Na rynku dostępne są różnego rodzaje systemów podtrzymujących mających za zadanie ułatwić wam to zadanie. Zapewniam, że warto je zastosować, ponieważ bardzo się przydają i są łatwe w zastosowaniu.

To jak? Jesteście już gotowi na gigantyczne szczyty? Zatem zachęcam was do wizyty w sklepie ogrodniczym i zakupie zestawu do uprawy aeroponicznego!