Kim Demåne - Scandinavische tekenavonturen
20 Feb 2019
Kim Demåne uit Malmö (Zweden) is grafisch vormgever, tekenaar en muurschilder met een grenzeloze fantasie. Zijn verbazingwekkende tekeningen zitten boordevol details en beeldgrappen, maar gaan soms over serieuze onderwerpen. Hij zegt beïnvloed te zijn door sprookjes en tv-tekenfilms.
Je hebt een persoonlijke tekenstijl, waarmee je op de muur behoorlijk opvalt.
Van jongs af aan heb ik altijd al dingen gemaakt: tekeningen en beelden. Ik ben opgegroeid in een atelier; mijn moeder is ook kunstenaar. Ik heb nooit nagedacht over wat ik aan het doen was, of ik een bepaalde stijl had.
[caption id="attachment_19219" align="alignnone" width="800"] Snake trade[/caption]
Wat voor soort beelden maakte je?
Ik kom oorspronkelijk uit een klein dorpje. Toen ik elf jaar oud was, ging ik ontdekken dat je dingen kunt maken van afval. In mijn moeders tuin vond ik allerlei afval. Die voorwerpen ging ik samenvoegen om er wezens mee te maken. Mijn moeder bracht me in contact met andere lokale kunstenaars. En die hielpen me om meer afval te vinden.
Wat voor soort afval?
Bijvoorbeeld een knop van een oude deur of van een oude stoel. Dingen die er zo uitzien dat ze echt met de hand zijn gemaakt. Ik hou ervan dingen te maken met voorwerpen die ik al heb.
Maak je nog steeds sculpturen met gevonden voorwerpen?
Niet meer zo veel. Twee jaar geleden heb ik nog een grote sculptuur gemaakt van zeshonderd kilo met gevonden voorwerpen. Dat was vooral met hout. Het was een grote draak die ik had neergezet in een bos in Ronneby, Zweden. Hij had vleugels: dat waren banken aan beide kanten van de draak, waar je op kon zitten. En je kon van de kop naar de staart lopen. Hij was zestien meter lang.
Draken komen ook terug in je tekeningen…
Ja, in veel gevallen komen er draken in voor, en monsters, krokodillen, insecten… Veel wezens met scherpe tanden, zeg maar.
[caption id="attachment_19220" align="alignnone" width="800"] New Chapter[/caption]
Een tekening, die je ook op de muur hebt geschilderd, heet Snake Trade. Kun je er iets over vertellen?
Bovenin zie je de poot van een leeuw. Onderin zie je een draak en een slang. Er stroomt water door de slang en je ziet kerken, bijbels en schepen. Het gaat over kolonialisme. Dat was een onderwerp dat me bezighield. Het maakt deel uit van de geschiedenis van Europese steden. De schepen nemen diamanten en schatten mee terug. De leeuw vecht terug voor zijn rechten. Het is tijd om de kettingen te breken. De draak kan Nederland voorstellen, Frankrijk of Portugal.
Op een kleurentekening getiteld New Chapter ligt een man op bed. Waar gaat deze over?
De schildering gaat over de eerste keer dat ik iemand dood heb zien gaan. We zitten allemaal om hem heen. Hij ligt op het boek van het leven. Hij heeft kerken als voeten, waar vuur uitkomt. Dat is het symbool voor kanker. Op de plek waar zijn gezicht zou moeten zijn, steekt een ladder uit. Op de ladder zie je een poppetje, mr. Brain, die zijn lichaam verlaat.
Met tekenen op papier ben je overgestapt naar schilderen op de muur.
Tien jaar geleden ben ik daarmee begonnen. Ik hou ervan om met spuitbussen te werken. Je kunt sneller een schildering maken.
[caption id="attachment_19221" align="alignnone" width="800"] Jongerencentrum Malm[/caption]
In een jongerencentrum in Malmö maakte je een wandschildering voor een videogame-ruimte.
Die beeldt een portal uit. Als je naar links kijkt, zie je een vrouw die op haar armband drukt. Rechts zie je iemand naar boven stijgen. Dat gebeurt er als je op de armband drukt. Je komt dan een andere wereld binnen, die je in het midden ziet. De persoon in het midden heeft nog stroomdraden uit zijn voet steken, maar die zijn gebroken. Ze is nu vrij en geen robot meer.
Je vertelt een heel verhaal in één tekening.
De mensen zijn er aan gewend dat illustraties worden uitgelegd. Bij strips zit een tekstballon, maar die heb ik niet. Meestal heb ik een reden om iets te tekenen, soms ook niet. Ik hou ervan dat iets abstract is. Ik wil delen in mijn tekeningen behouden, die een eigen interpretatie openlaten.
Bij sommige schilderingen staat de naam Delicious Brains. Is dat je graffitinaam?
Nee, ik heb nooit een echte graffitinaam gehad. Delicious Brains is de naam van de wereld die ik creëer.
[caption id="attachment_19222" align="alignnone" width="800"] Cover comic Chad in Amsterdam[/caption]
Soms duikt ene Mr. Brain op in je tekeningen. Is dat een terugkerend karakter?
Jazeker. Toen ik hem ooit begon te tekenen, bestond hij alleen uit hersenen. Later heb ik hem ook armen en benen gegeven. In plaats van een gezicht heeft hij hersenen.
Heb je je laten inspireren door andere tekenaars?
Ja, uit Zweden, illustrator Jan Lööf, die verschillende kinderboeken heeft gemaakt en striptekenaar Herman Hedning. En een Amerikaan, Marc McKee. Hij heeft veel ontwerpen getekend voor World Industries skateboards. Hij creëerde bijvoorbeeld een karakter dat telkens terugkwam, maar altijd in afzonderlijke tekeningen. Dat lijken stills uit een stripboek.
Je tekende de cover van de comic Chad in Amsterdam #1, met een beeld uit een coffeeshop.
Dat is een project van Chad Bilyeu, waarin hij vertelt over zijn avonturen als een Amerikaan die in Amsterdam komt wonen. De verhalen worden telkens door verschillende tekenaars getekend.
Je hebt tot 2016 zes jaar in Amsterdam gewoond. Wat waren je ervaringen?
De stad gaf me een goed gevoel. Mensen zijn daar zo vrij. En niet alleen omdat cannabis daar gelegaliseerd is. Weet je, als de zomer in Amsterdam komt, is iedereen aan het fietsen. In plaats van in een auto, zoals in de meeste grote steden, rij je vlak naast elkaar met de fiets. Dat kan soms al het begin zijn van een gesprek met iemand.
Je kwam ook in de coffeeshop?
Ja, ik rook zelf graag cannabis en vind het geweldig dat het in Nederland legaal is. Ik denk dat mensen zich er beter door voelen. Je kunt zien dat mensen ervan genieten. Ik heb nog nooit iemand ontmoet die er slechte ervaringen mee had. Helaas is het in Zweden illegaal en wordt er streng tegen opgetreden.
Is er eten of drinken dat je hier vooral lekker vindt?
Stroopwafels. En ik heb bij jullie Surinaams eten ontdekt: dat heb je in Zweden helemaal niet. Ik hou heel erg van roti.
https://cargocollective.com/deliciousbrains
Door: Peter van Sparrentak