De zin en onzin rondom drugs
"Herinner je je die party's van Legalize! nog?" vroeg mij laatst iemand. Ik moest even diep in mijn geheugen graven. Het waren de laatste paar jaren van de vorige eeuw. In Amsterdam was het nog gezellig. Kraken was nog niet verboden. En als je het leuk bracht, wilden blowers en andere druggebruikers nog wel eens in actie komen voor de goede zaak. Zeker als daar een feestje aan verbonden was.
"Herinner je je die party's van Legalize! nog?" vroeg mij laatst iemand. Ik moest even diep in mijn geheugen graven. Het waren de laatste paar jaren van de vorige eeuw. In Amsterdam was het nog gezellig. Kraken was nog niet verboden. En als je het leuk bracht, wilden blowers en andere druggebruikers nog wel eens in actie komen voor de goede zaak. Zeker als daar een feestje aan verbonden was.
“Herinner je je die party’s van Legalize! nog?” vroeg mij laatst iemand. Ik moest even diep in mijn geheugen graven. Het waren de laatste paar jaren van de vorige eeuw. In Amsterdam was het nog gezellig. Kraken was nog niet verboden. En als je het leuk bracht, wilden blowers en andere druggebruikers nog wel eens in actie komen voor de goede zaak. Zeker als daar een feestje aan verbonden was.
“Dat werd na een paar jaar een beetje een probleem”, zegt een van de woordvoerders van Legalize. Laten we hem Zep noemen. “Bij die actiefeestjes werd het middel voor de meesten uiteindelijk als belangrijker gezien dan ons doel.” Adders onder het gras van Legalize.
“Onbekend maakt onbemind. Drugs zijn illegaal. Die illegaliteit levert een hoop problemen op.„
Struisvogelgedrag
...Laten we hem Zep noemen... Zep heet geen Zep. Maar omdat Zep in zijn dagelijkse leven een baan in het onderwijs heeft en niet uitsluit dat hij later nog eens gaat solliciteren bij een andere werkgever, blijft hij anoniem. Veel werkgevers laten zich liever niet openlijk in met werknemers met een ‘drugsverleden’. Met een openlijk drugsverleden, moeten we misschienzeggen. Want veel van de mensen die topfuncties bekleden in de samenleving, hebben in hun studententijd wel eens een jointje gerookt, maar lopen daar tegenwoordig niet meer mee te koop. Dat struisvogelgedrag is een van de oorzaken dat Nederland nog steeds een onvolwassen drugsbeleid heeft. En het aankaarten van dat onvolwassen drugsbeleid is nou precies waar Legalize voor staat. “We willen de politiek en de samenleving bewust maken van een aantal druggerelateerde problemen”, aldus Zep. “We brengen de zin en de onzin rondom drugs in beeld. Alleen dan kunnen we als samenleving op een gezonde manier met drugs omgaan.”
Krampachtig
Nog steeds gaan we volgens Zep krampachtig om met drugs. “Onbekend maakt onbemind. Drugs zijn illegaal. Die illegaliteit levert een hoop problemen op.” Alle drugs legaliseren dus? Het antwoord van Legalize op die vraag is inmiddels wat genuanceerder dan zeventien jaar geleden. Zep: “Legalize! is onze naam, dat klinkt ook beter dan ‘regulate’.”
Criminelen verdienen wereldwijd miljarden met drugsproductie en handel. Die handel en productiemethoden leveren de samenleving, het milieu en de economie veel schade op. “In onze begintijd zeiden we daarom dat alle drugs legaal moesten worden. Inmiddels zijn we bijna twintig jaar verder. Er is meer bekend over de werking van sommige drugs. Ik heb zelf een dochter en ik vind het geen prettig idee dat zij op haar twaalfde iedere dag een joint zou opsteken. Ik pleit nog steeds voor het legaliseren van drugs, maar ik vind goede voorlichting en begeleiding net zo belangrijk.”
Legalize staat daarom tegenwoordig voor het vergroten van het bewustzijn rondom drugs. “Drugs zijn leuk, maar kunnen ook schadelijk zijn, zeker bij verkeerd gebruik. Mensen gebruiken schadelijke stoffen als suiker, zout, alcohol, tabak, vet en koffie. Je bepaalt zelf wat je in je lijf stopt. Dat zou ook moeten gelden voor drugs. Zolang mensen er op een bewuste en constructieve manier mee omgaan, is er niet zoveel aan de hand. Je zult mensen dus moeten uitleggen hoe sommige stoffen werken. Je moet ze bewust maken van wat het is. Dat geldt voor consumenten, maar evengoed ook voor politici en beleidsmakers.”
Streetrave
Om een brede discussie los te maken over de illegaliteit van drugs besloot een aantal activisten in 1997 op een ludieke manier de aandacht op zich te vestigen: stichting Legalize was geboren. De wijze van actievoeren was origineel: al blowend, slikkend en housend trok een bonte stoet hippies, corpsballen en krakers door delen van Amsterdam. Die acties werden jaarlijks gehouden. De sfeer was altijd uitgelaten en ontspannen. Er was redelijk wat aandacht voor de beweging in de pers. Legalize deed het zo goed dat ook in veel andere internationale steden Legalize feesten werden georganiseerd. Maar na enkele jaren realiseerden Zep en de zijnen dat de ‘streetraves’ eigenlijk vooral erg gezellige feesjes waren geworden, waar het innemen van middelen een grotere plek had gekregen dan het vergroten van bewustzijn over de schadelijke kanten van de illegaliteit van die middelen.
Vanaf toen besloot Legalize zich meer te gaan richten op specifieke acties. Zep: “Het is een hele opgave om zo’n beweging gaande te houden, zonder dat de boodschap verwatert. Mensen van het eerste uur hadden na een paar jaar geen tijd meer voor onbezoldigd actie voeren. Geld is altijd een probleem. En ook motivatie. Na een paar jaar hebben de meesten het wel weer gezien. Dat is begrijpelijk. Een gezin stichten kost tijd en aandacht en voor een carrière geldt hetzelfde. Daarbij lijken mensen de laatste jaren meer op zichzelf gericht, dan op een hoger ideaal. Veel actie wordt er anno 2013 in Nederland niet meer gevoerd. Die tijden zijn voorbij.”
Legalize kende in zijn bestaan up en downs. Inmiddels is de club alweer een goede tijd stabiel met een sterk bestuur met Gerben Hellinga, Hans Plomp en Joep Omen. Aangevuld met een klein maar gemotiveerd team, een nieuwe site en een solide organisatie is Legalize weer helemaal klaar voor het uitdragen van de Legalize boodschap.
Drie campagnes
Legalize richt zich de komende tijd op drie campagnes. De eerste campagne is al gaande. Op posters en stickers stonden enkele drugs gerelateerde uitspraken van Pim Fortuyn, die groot voorstander van het legaliseren van cannabis was. Hij lustte zelf namelijk ook wel een jointje. Die posters sloegen goed aan. “Met zo’n campagne bereik je mensen die je normaal helemaal niet bereikt. Een uitspraak als ‘geef fiscus een deel van de winst op softdrugs’ van Fortuyn zet mensen aan het denken, als het uit de mond komt van een bekende kop.” Deze campagne wordt nu voortgezet met stickers met uitspraken van wereldberoemde mensen over drugs.
Een andere campagne is de filmtent op Cannabis Bevrijdingsdag op 16 juni (zie pagina 48). Daar wordt ook de derde uitgave van ‘Uit je bol’ (geschreven door Hellinga en Plomp) gepresenteerd. Uit je bol is de bijbel van de Nederlandse drugsgebruiker. In deze derde vernieuwde uitgave vinden druggebruikers alles over de werking en de bijwerkingen van alle denkbare drugs. Een must-read voor iedereen die iets met deze materie te maken heeft.
Een derde campagne is het verspreiden van het idee van een veilingmodel voor cannabis.
Studierichting
Een van de oudere ideeën uit de koker van Legalize is het opzetten van een studierichting ‘Drugs’ op universitair of HBO niveau. Het idee was om studenten binnen een multidisciplinaire omgeving kennis te laten maken met alle informatie die op dit gebied beschikbaar is. Zep: “We moeten werken aan het ontwikkelen van drugsexpertise op hoog niveau. Of het nou gaat om de farmacologische, juridische, psychiatrische, opvoedkundige, economische of bestuurskundige aspecten van drugs, we hebben gewoon behoefte aan een bundeling van kennis om die uiteindelijk in zinnig beleid om te zetten. Alleen op die manier kunnen we een gezonde omgang met drugs realiseren. De politiek noch de onderwijsinstituten deden helaas iets met het plan.”
Veilingmodel
Een nieuw Legalize idee: Waarom de achterdeur niet als volgt reguleren: Op een centrale plaats wordt cannabis gekeurd, verwerkt, verpakt en verhandeld. Dat heeft voordelen voor iedereen. De aangesloten grote of kleine grower krijgt een goede prijs en kan legaal telen, de wiet kan gekeurd en zelfs verzegeld worden verpakt en de coffeeshopeigenaar betaalt de prijs op basis van vraag en aanbod volgens het beproefde systeem van de afslagveiling voor groente, fruit en bloemen.
Dit systeem is goedkoop voor grower, verkoper en consument. De overheid kan er ook wat aan verdienen. Over cannabis kan geen BTW worden geheven, het product is immers illegaal. Een door door de overheid gerund veilingbedrijf kan wel provisie berekenen over de inkoop en de verkoop. Een legale veiling levert transparantie, veel banen en €500 miljoen op (CPB2011). Het systeem maakt illegale handel minder lucratief en geeft de kleine en de grote teler legaal bestaansrecht voor een redelijke prijs. De overheid hoeft zo geen eigen kwekerijen te beginnen, maar valt terug op de bestaande expertise van betrouwbare kwekers.