Aantal coffeeshops in Nederland stabiliseert: nu 565

Rob Tuinstra
20 Sep 2023

De stabiliserende trend in het aantal coffeeshops die sinds 2017 zichtbaar is, zet zich door. Eind 2022 hebben 102 van de 345 Nederlandse gemeenten samen 565 gedoogde verkooppunten van cannabis. Ook in het gemeentelijk beleid over coffeeshops is weinig veranderd. Eind 2022 hadden 102 van de 344 gemeenten een gedoogbeleid, 235 gemeenten een nulbeleid (er worden geen coffeeshops gedoogd) en 7 gemeenten geen coffeeshopbeleid.


Dit blijkt uit onderzoek van Breuer & Intraval in opdracht van het WODC. Het betreft de zestiende meting van het monitoronderzoek naar het aantal gedoogde verkooppunten van cannabis (coffeeshops) in Nederland en het gemeentelijk coffeeshopbeleid. Ook onderwerpen als gedoogcriteria, toezicht, controle en handhaving vallen onder de monitor.


Heeft wietexpriment gevolgen?

Bij de huidige meting is voor het eerst in kaart gebracht hoe drie landelijke ontwikkelingen mogelijk invloed hebben (gehad) op gemeentelijke wijzigingen in het coffeeshopbeleid, namelijk het aanstaande experiment met een gesloten coffeeshopketen, de coronamaatregelen en het per 1 juli 2022 ingevoerde verbod op rookruimtes. Vijf van de tien interventiegemeenten van het aanstaande experiment met een gesloten coffeeshopketen hebben hun beleid in overeenstemming met dat experiment gewijzigd. De coronamaatregelen en het per 1 juli 2022 ingevoerde verbod op rookruimtes hebben niet geleid tot beleidswijzigingen, maar lijken wel invloed te hebben gehad op het kleinere aantal controles (door coronamaatregelen) en de toename van populariteit van het afhalen van cannabis bij de coffeeshops per 1 juli 2022 (door het verbod op rookruimtes).

Verhouding consumptie versus afhaal

Ambtenaren in 70 gemeenten (68,6%) zeggen één of meerdere coffeeshops in hun gemeente als ‘consumptie-coffeeshop’ te beschouwen. Het gaat in totaal om 368 van de 565 shops (65,1%), waar klanten niet alleen cannabis kunnen kopen, maar ook (zonder tabak) kunnen gebruiken. In 41 gemeenten (40,2%) geven ambtenaren aan dat er ten minste één ‘afhaal-shop’ binnen hun gemeentegrenzen is gevestigd. Het gaat in totaal om 110 van de 565 shops (19,5%), waar cannabis alleen kan worden aangeschaft door het af te halen. In vier gemeenten (met 87 van de 565 shops; 15,4%) konden de ambtenaren de onderverdeling naar type shop niet maken.

Het onderzoek is een herhaling van eerdere metingen en is op nagenoeg dezelfde wijze uitgevoerd als in de voorgaande jaren. Dit maakt goede en betrouwbare vergelijkingen met de resultaten van eerdere metingen mogelijk. In de periode april 2023 tot en met juni 2023 zijn de ambtenaren van alle Nederlandse gemeenten die verantwoordelijk zijn voor het lokale coffeeshopbeleid bevraagd over de aantallen coffeeshops en het door hun gemeente gevoerde beleid. De respons onder de drie categorieën gemeenten (coffeeshopgemeenten, gemeenten zonder beleid en gemeenten met een nulbeleid) bedroeg 100%.

 

R
Rob Tuinstra