Meer controle op CBD-producten?

Vloeken in de kerk: synthetische cannabinoïden

40 tot 45 miljoen Europeanen gebruiken dagelijks CBD

Tussen de 40 en 45 miljoen Europeanen gebruiken inmiddels op dagelijkse basis CBD, ofwel cannabidiol. Het gaat daarbij vooral om CBD-olie, CBD-pillen of vape pennen met CBD-extracten. Daarnaast zijn er ook cosmeticaproducten waarin CBD is verwerkt. De producten zijn verkrijgbaar in speciale CBD-winkels, in drogisterijen of reformwinkels. Ook in de coffeeshops neemt de vraag naar CBD-wiet toe.

Kwakzalverij?

Wetenschappelijk bewijs óf en voor welke aandoeningen CBD-producten werkzaam zijn ontbreekt in veel gevallen. Anekdotische verhalen over positieve effecten zijn er daarentegen in overvloed. Veel mensen zeggen baat te hebben bij CBD-producten. CBD zou onder andere een pijnstillende en angstremmende werking hebben. Vaak worden de producten ook preventief genomen, omdat mensen menen dat het hun algehele welzijn en gezondheid bevordert. Bij een groot deel van de beschikbare CBD-producten is niet geheel duidelijk onder welke omstandigheden zij geproduceerd zijn en wat de exacte samenstelling ervan is. Voor mensen die met een farmaceutische bril naar CBD-producten kijken is dit een zeer onwenselijke en zelfs risicovolle situatie. Zij beschouwen het gebruik in veel gevallen daarom als kwakzalverij.

Lobby farmaceuten

Er wordt de afgelopen jaren in Brussel vanuit de farmaceutische industrie druk gelobbyd om de CBD-producten onder een strenger regime te laten vallen. Het bestempelen van CBD-producten als Novel Food is het resultaat van die lobby. De Britse Food Standards Agency (FSA) heeft inmiddels aangekondigd vanaf 2021 boetes te gaan uitdelen aan CBD-producenten die onvoldoende informatie verstrekken over de inhoud en veiligheid van hun producten. Ook vindt de FSA dat CBD-producenten een Novel Food vergunning moeten aanvragen. De FSA adviseert consumenten tevens om veiligheidshalve maximaal 70 mg per dag te nemen. En zwangere vrouwen, moeders die borstvoeding geven en medicijngebruikers zouden volgens de FSA beter helemaal geen CBD moeten gebruiken.

Bedrocan

Tjalling Erkelens van Bedrocan, de enige legale cannabisproducent in Nederland, haakte meteen aan op het nieuws. In het Dagblad van het Noorden stelde hij dat er een gebrek is aan klinisch bewijs voor de medicinale effecten van CBD. De werking van CBD-olie zou tot nu toe nergens uit blijken, behalve bij epilepsie. Erkelens: “In de farmaceutische wereld is het normaal dat als je een molecuul uitvindt dat therapeutische werking heeft, het uitvoerig getest wordt, tot er een product ligt met bijsluiter en instructies voor de arts. Bij CBD-olie is het andersom. Er is een product, we weten niet of het werkt, we denken van wel en we kunnen er geld mee verdienen, dus brengen we het op de markt.” Hij roept daarom op tot voorzichtigheid.

Bijwerkingen minimaal

Het staat buiten kijf dat de veiligheid en controle van de producten moeten worden gewaarborgd. Het Cannabinoïden Adviesbureau Nederland (CAN) heeft dit inmiddels zelf opgepakt door een keurmerk te ontwikkelen (zie kader). Ook is duidelijk dat er nog onvoldoende klinische studies zijn gedaan naar de effecten. Tegelijkertijd is het onnodig om paniek te zaaien over mogelijke risico’s: de bijwerkingen van CBD-producten zijn minimaal, een overdosis is niet levensbedreigend en CBD heeft geen verslavende werking. De reden om zoveel nadruk op de risico’s van de huidige cannabisproducten te leggen, lijkt voort te komen uit een beperkte visie op cannabis en de mogelijkheden van de cannabisplant.

CBD- en hennepproducten in Vilnius

Synthetische CBD

Op 4 en 5 maart kwamen op het International Cannabinoid-Based Drug Discovery congres (iCBD3) in Rotterdam investeerders, farmaceuten, scheikundigen en andere wetenschappers die zich bezighouden met de ontwikkeling van synthetische CBD samen. Zij beschouwen CBD en andere cannabisproducten als medicijnen. Als het aan hen ligt worden deze producten in de toekomst niet meer in een kas geteeld, maar in een laboratorium. Een van de plenaire keynote sprekers, Jeremy Friedberg, stelt dat de biosynthese van cannabinoïden allerlei voordelen heeft boven de traditionele manier van cannabisteelt. Tot nu toe was de erkenning van cannabis als medicijn lastig omdat het standaardiseren van cannabis nooit is gelukt. Met synthetische cannabinoïden is dat makkelijker omdat deze veel meer op een ‘normaal’ medicijn lijken. Ook zijn de kosten van het synthetiseren van cannabinoïden een stuk lager dan het produceren van cannabis in een kas.

Cannabis als lifestyle

Zonder af te willen doen aan de medicinale werking, is het de vraag of dat het enige perspectief is waarin je al deze producten zou moeten plaatsen. De cannabisindustrie is momenteel een ongereguleerde markt, waarbij mensen op basis van zelf-ontwikkelde strategieën producten aanschaffen. Ook is het niet al te moeilijk en duur om zelf cannabis te produceren. In die zin wijkt cannabis af van veel andere producten, waarvan de vervaardiging veel meer kennis en (financiële) slagkracht vergt. Veel consumenten beschouwen CBD-olie en andere cannabisproducten niet per sé als een medicijn. Het gaat niet alleen om het effect. Cannabis is een lifestyle. Mensen gebruiken CBD-producten om de kwaliteit van hun leven te verbeteren. Het is een wellness-product dat past bij de groeiende behoefte aan zelfbeschikking. Mensen willen controle hebben over de producten die zij in hun lijf stoppen. Ook past het ‘groene’ karakter van de producten bij de huidige tijdsgeest waarin steeds meer mensen kiezen voor biologisch en duurzaam.

Twee kerken

De wens van de farmaceutische wereld om cannabinoïden te synthetiseren, roept bij veel consumenten wantrouwen op. Zij menen dat de farmaceutische industrie vanwege misgelopen inkomsten een poging doet om grip te krijgen op de ongebreidelde groei van relatief goedkope CBD-producten. Door CBD-producten als Novel Food te bestempelen worden veel van de huidige producenten uitgeschakeld. Farmaceuten zouden dit ‘gat’ willen opvullen met hun ‘gepatenteerde’ producten. Consumenten zijn bang dat dit uiteindelijk tot enorme prijsstijgingen gaat leiden. In die tijdsgeest zou je dus juist verwachten dat traditionele cannabisproducten een dominante factor blijven. De ontwikkeling van synthetische cannabinoïden is vanuit wetenschappelijk oogpunt van groot belang om meer inzicht te krijgen in de effecten van de verschillende werkzame bestanddelen. Tegelijkertijd beschouwen veel mensen de synthetische producten vooralsnog als vloeken in de kerk.

CAN Keurmerk In cannabis zitten honderden werkzame bestanddelen, de zogenaamde cannabinoïden. THC en CBD zijn de bekendste. Beide beschikken over heilzame eigenschappen, maar vanwege de geestverruimende werking van THC is dit bestanddeel verboden. CBD is niet geestverruimend en begeeft zich daardoor in een grijs gebied. Dit gebied is grijs genoeg voor het ontstaan van een enorme CBD-industrie. Het CAN ontwikkelde een keurmerk omdat er weinig controle is op de CBD-industrie. Die controle is nodig omdat CBD-producten niet altijd bevatten wat er op het etiket staat. Het CAN Keurmerk ziet erop toe dat de kwaliteit van de CBD-producten voldoet aan de EU-richtlijnen voor voedingssupplementen en dat het productieproces volledig transparant is. De data van elk product worden op een website inzichtelijk gemaakt. www.cannabinoidenadviesbureau.nl