De problematiek van schaarse vergunningen

Een vergunning wordt conform artikel 11 Dienstenrichtlijn en artikel 33 Dienstenwet in beginsel voor onbepaalde tijd afgegeven. Het doel achter het voorkomen van de beperking van de geldigheidsduur van een vergunning is het bevorderen van de dienstenactiviteiten. In de genoemde artikelen worden drie uitzonderingen genoemd waardoor een vergunning slechts voor een beperkte duur wordt vertrekt.

Artikel 11 Dienstenrichtlijn

Een aan een dienstverrichter verleende vergunning heeft geen beperkte geldigheidsduur, tenzij in gevallen waar: a. de vergunning automatisch wordt verlengd of alleen afhankelijk is van de voortdurende vervulling van de voorwaarden; b. het aantal beschikbare vergunningen beperkt is door een dwingende reden van algemeen belang, of c. een beperkte duur gerechtvaardigd is om een dwingende reden van algemeen belang.

Gemeenten en Dienstenrichtlijn

Steeds meer gemeenten beroepen zich op de Dienstenrichtlijn bij de aanpassing van het coffeeshopbeleid. Het gevolg is dat de gemeenten de vergunningen voor beperkte duur afgeven c.q. aanpassen en aangeven dat na afloop de vergunning vrijkomt voor eenieder die wil mee dingen. De gemeenten verwijzen bij de motivering van hun standpunt over de schaarse vergunningen/gedoogverklaring naar de uitspraak van 2 november 2016 van de Raad van State inzake procedure Hommerson.

Gemeenten vatten hieraan de volgende conclusies:

• Alle toekomstige gedoogverklaringen worden voor bepaalde tijd afgegeven;
• De gedoogverklaring kan daarna niet zonder meer bij herhaling aan dezelfde houder worden verleend;
• Gedoogverklaringen zullen worden verleend via een openbare en transparante verdeelprocedure.

Een gedoogverklaring in relatie met de Dienstrichtlijn en de Dienstenwet heeft nogal wat haken en ogen en kan niet eenvoudig worden beantwoord. Vandaar ook dat er momenteel onrust is ontstaan in coffeeshopland omdat diverse gemeenten de gedoogverklaring “schaars” willen maken onder de Dienstenrichtlijn en hierdoor de vergunning slechts voor bepaalde tijd willen afgeven waarbij na afloop van de duur eenieder kan meedingen.

Rechtmatig?

De vraag is of een coffeeshop een dienst levert conform de Dienstenrichtlijn. Hierbij moet het strafbare element in ogenschouw worden genomen. Een andere vraag is of een gedoogverklaring überhaupt een vergunning is. Indien de coffeeshop wel onder de Richtlijn kan vallen, dan zal het criterium over een “dwingende reden van algemeen belang” van belang zijn ten aanzien van de gedoogverklaring en de vergunning voor een coffeeshop. De vergunning wordt mogelijk ten onrechte schaars gehouden door de gemeente en de gemeente neemt ten onrechte het standpunt in dat er “dwingende reden van algemeen belang” zijn om toch een vergunning voor bepaalde tijd af te geven. De schaarsheid kan enerzijds zorgen voor problemen met de openbare orde en veiligheid. Anderzijds kan de stelling worden ingeroepen dat het slechts verstrekken van vergunningen voor een bepaalde tijd juist zorgt voor problemen op het gebied van de openbare orde. In beide gevallen (gedogen wel of geen vergunning conform de Dienstenrichtlijn) kan m.i. een vergunning/gedoogverklaring voor een coffeeshop voor onbepaalde tijd worden verstrekt zonder in strijd met de Dienstenrichtlijn te handelen, dan wel bepaalde tijd waarbij (automatisch) verlengd kan worden. Het is dus maar de vraag of een gemeente het aantal coffeeshops rechtmatig beperkt in duur van exploitatie.

Overleg met gemeenten en juridisch geschil

Wij zijn momenteel met diverse gemeenten in overleg over de uitvoering van de Dienstenrichtlijn. De gemeenten zijn ook niet blij met deze ontwikkeling maar geven aan dat ze geen keus hebben en zich aan de wet moeten houden. Wij zijn aan het bezien op welke wijze wij een rechtsingang kunnen krijgen om een en ander voor te leggen aan de rechter. Weten is één, uitvoeren is twee. De Gemeente is niet makkelijk te overtuigen. Een rechter ook niet. Oomen fiscaal onderzoek en advies. Mr. Wil Oomen www.oomenfiscaalonderzoek.nl OAK - Oomen Administratiekantoor Ing. Ruud Oomen www.oomenadministratiekantoor.nl