Hoe een terrorist door hasj in Amsterdam tegen de lamp liep

Christof Wackernagel: chef logistiek hasj van de RAF: "Geweld is niet de oplossing".

Christof Wackernagel werd in 1951 in Ulm in een kunstenaarsgezin geboren. Hij acteerde in films maar werkte ook in een drukkerij met contacten in het links-radicale milieu. Zo rolde hij de Rote Armee Fraction (RAF) in. Blowen deed hij al van jongs af aan. En dat kostte hem uiteindelijk zijn vrijheid. Wackernagel was naar eigen zeggen in beeld om in de film Midnight Express te spelen, maar hij koos in 1977 voor de RAF. Hij had altijd geblowd, en dat maakte hem tot chef logistiek hasj van de RAF. In die hoedanigheid reisde hij vele malen naar Nederland. En daar ging het mis. In Amsterdam was zijn dealer te laat en belandde hij in een vuurgevecht met de politie. Niemand werd gelukkig gedood, maar Wackernagel belandde voor lange tijd achter de tralies. Charlie Stone sprak met hem.

Wanneer ben je met blowen begonnen?

Dat was in 1967 in de kelder bij vrienden. Eerst voelde ik niks, maar toen stond ik op van de bank op en keek ik naar mijn voeten. Die waren 100 meter onder mij, ik was een wolkenkrabber. Toen wist ik, dit is mijn ding.

Hoe kwam je bij de RAF terecht?

Ik zat in een commune in Stuttgart en we maakten muziek, films en organiseerden happenings. We hadden een kleine drukkerij en maakten pamfletten voor linkse partijen of de Hara Krishna. Van het een kwam het ander. Ik vond dat je met vreedzame middelen de maatschappij niet kon veranderen. Daar denk ik nu anders over. Geweld is niet de oplossing. Er kan alleen een sociale verandering komen door een verandering van bewustzijn. Cannabis kan daarbij een grote rol spelen.

Blowde je tijdens je tijd bij de RAF?

Juist daarom ben ik toen in Amsterdam gearresteerd! Ik had er hasj gescoord, maar miste de laatste trein terug. De woning waar ik overnachtte werd al door de politie in de gaten gehouden. We rookten toen geen wiet maar hasj. Topper was de Zwarte Afghaan, Rode Libanon was ook goed. Turkse en Marokkaanse hasj was alleen voor noodgevallen. Blowen versterkt de droom voor een betere maatschappij. Of hoe je met elkaar omgaat.

Hoe denk je terug aan je arrestatie in Amsterdam destijds?

In Duitsland had ik zoiets niet overleefd. Kort na het drama rond Hanns-Martin Schleyer (door de RAF ontvoerd en vermoord, red.) waren RAF-leden vogelvrij. Iedere dode terrorist zorgde voor een jubelstemming. De Nederlanders waren niet zachtzinnig en we hebben ook geluk gehad, maar we hebben ons leven echt aan Nederland te danken. De detentie hier was wel erg hard. Dag en nacht het licht aan, 24 uur observatie tot zelfs in het toilet, etcetera. De directeur van de gevangenis in Maastricht zei het zo: We doen het voor 200%.

Nederland weigerde eerst om jullie uit te leveren aan Duitsland.

Via later openbaar gemaakte geheime documenten kwam dat omdat de Nederland erg ongelukkig was met de wijze waarop de Duitse politie opereerde. Dat herinnerde hen aan vroeger tijden. Een RAF-lid dat gewond door Zweden aan Duitsland werd uitgeleverd, overleefde dat niet. Dat telde zwaar bij Nederland. Daarom is Nederland mijn favoriete land, en dat is dus niet alleen vanwege de coffeeshops.

Kon je toen in de gevangenis blowen?

In Maastricht was dat ondenkbaar. In Bochum wel. Daar kreeg ik een stuk hasj in mijn hand gedrukt wat ik ’s avonds met behulp van een bong gemaakt van een wc-rol rookte. Ik vloog over zachtgroene wouden, zag fantastische gebouwen en wist, ik ben op de juiste trip.

Wat zijn je favoriete hasj of wietsoorten?

Nu alleen nog maar eigen kweek.

Denk je dat cannabis een grote toekomst als medicijn heeft?

Het heeft in ieder geval een geweldig verleden als medicijn. Ooit was bijna driekwart van alle medicijnen op cannabis gebaseerd. De terreur van het winstdictaat van het kapitalisme heeft tot het cannabisverbod geleid. Daardoor zitten we nu met slechtere middelen die talrijke vervelende bijwerkingen hebben. Maar het zorgt wel voor meer winst voor de farmaceutische industrie. Maar cannabis als medicijn is terug en het is niet te stoppen.

Ken jij mensen die baat hebben bij THC of CBD als medicijn? Of gebruik je het misschien zelf?

Ik heb prostaatkanker en gebruik daarvoor medicinale cannabis. Ik probeer nu via mijn zorgverzekeraar dat vergoed te krijgen. Als middel tegen pijn wordt het wel erkend, maar ik geloof dat het samen met curcumine en salvestrol een van de belangrijkste middelen tegen kanker is. Daarom wordt er ook zo hard tegen gevochten door de farmaceutische industrie. Maar het is niet te stoppen. Ik vind dat elke zorgverzekeraar cannabis ruimhartig zou moeten vergoeden. Ik ken bijvoorbeeld iemand die al elf keer geopereerd is vanwege borstkanker, sinds ze THC gebruikt gaat alles goed met haar.

Als de RAF nu zou bestaan, welke doelen zou die organisatie dan hebben?

Waarom zouden ze andere doelen moeten hebben? Het probleem van de RAF was hoe ze opereerden, hun geweld, niet wat hun doel was.

Heb jij zelf nog idealen?

Ik wil niet dat mensen honger leiden. Het gaat mij er niet om dat er een paradijs op aarde moet komen, maar ik vind wel dat er voor iedereen op de wereld een menswaardig bestaan moet zijn. En de noodzaak om je daarvoor in te zetten is groter dan ooit.

Je bent acteur, schrijver en schilder. Wat wil je met je werk bereiken?

Een andere blik van mensen op hun omstandigheden. Dat ze situaties en verbanden in hun leven anders gaan zien, waarmee ik meer kritisch bedoel. Maar kunst functioneert soms niet zo eendimensionaal, dat meteen duidelijk is waar het over gaat of waar het niet over gaat. Soms blijft dat onuitgesproken, anders zou het geen kunst zijn. Sommige van mijn teksten zijn eigenlijk LSD-literatuur. Het gaat soms om niet tastbare zinnen en woorden. Wie zich daarop instelt, kan het vergaan als een lezer die meldde dat na anderhalve pagina allerlei gedachten bij haar opkwamen, die niets te maken hadden met wat ze gelezen had, maar waar ze wel graag over wilde praten. En ’s nachts had ze kleurrijke en wilde dromen. Wat wil je nog meer?

Met welke andere projecten ben je nu bezig?

Dat iedereen toegang heeft tot goed drinkwater. Dat gaat om het project Ark van de Mensheid. Tweederde van de wereldbevolking heeft niet de beschikking over gezond drinkwater. We kunnen mensen naar de maan laten vliegen, maar we kunnen er niet voor zorgen dat een groot deel van onze eigen mensheid toegang heeft tot een existentieel overlevingsmiddel als gezond drinkwater. Na drie of vier dagen geen water ben je dood! Het is een volkerenmoord. Miljoenen mensen sterven aan gebrek aan water. In onze contreien kan niemand zich voorstellen hoe barbaars dat is. Ik heb 10 jaar in Mali gewoond en ik heb het daar meegemaakt. Het is een grote schande.

Wat blijft er over?

Dat niets zou moeten blijven zoals het is.