Noir - Stijlvolle collages

De Belgische tekenaar en schilder Lucien Gilson alias Noir maakt collages met realistische portretten, grafische vormen en graffititags. Strak, stijlvol en met oog voor detail. Hij schildert het liefst in het groot op een buiten- of binnenmuur.

Ik begrijp van je website dat Noir eigenlijk een duo is?

Mijn broer Martin is mijn projectmanager. Hij regelt de zakelijke kant en doet bijvoorbeeld de contacten met de media.

Je bent fulltime kunstenaar?

Ja, ik kan van mijn werk leven. Ik maak tekeningen, schilderijen op canvas en muurschilderingen in opdracht. Dat kunnen binnenmuren zijn bij mensen thuis, van winkels of bedrijven. Ik doe ook grafische ontwerpen, maar de basis blijft een echte tekening. In het verleden kreeg ik bij een opdracht allerlei richtlijnen, tegenwoordig vragen ze me om iets te maken in mijn eigen stijl. Heb je een creatieve opleiding gevolgd? Ik heb grafisch ontwerpen gestudeerd aan de kunstacademie Saint-Luc in Luik. In het laatste jaar realiseerde ik me dat ik eigenlijk geen grafisch ontwerper wilde zijn maar schilder. Na mijn studie ben ik met schilderen verdergegaan. De meeste technieken die ik nu gebruik heb ik geleerd door naar YouTube-video’s van kunstenaars te kijken of hen advies te vragen.

Hoe ga je bij je collages te werk?

Eerst maak ik een schets. Die scan ik en bewerk ik met Photoshop. Soms voeg ik er een foto aan toe. Dat kan bijvoorbeeld een mooie foto zijn die ik op Instagram tegenkom. Ik vraag dan toestemming om die te gebruiken. En ik maak zelf ook foto’s. Nadat ik het beeld heb bewerkt maak ik er een print van. Die gebruik ik als voorbeeld voor de tekening of schildering.

Hebben de andere onderdelen iets met de persoon te maken?

Niet direct. Ik laat mijn fantasie werken. Soms hangt het van de vorm van het gezicht af wat ik erbij wil plaatsen. Ik probeer meestal iets te maken waarbij de kijker zelf een verhaal bij kan bedenken.

Soms verdeel je het beeld in verschillende helften?

Ik werk graag met tegenstellingen. Dat je in het bovenste deel iets rustgevends ziet en daaronder iets agressiefs. Of ik maak eerst een heel simpel beeld en voeg daar een realistisch portret aan toe. Het belangrijkste is de compositie: die moet goed in balans zijn en aangenaam om naar te kijken.

Behalve mensen portretteer je dieren. Heb je favorieten?

Ik schilder vaak vogels. Verder kies ik graag voor dieren in een agressieve houding met hun bek wijd open of jagend. Dat is zakelijk gezien niet de beste keuze. Mensen vinden het mooi, maar tegelijkertijd te agressief om thuis op te hangen. Zoiets doe ik dus eerder bij een muurschildering op straat.

Je staat bekend om je zwart-witstijl. Toch duikt er kleur op.

Ik gebruik zacht getinte kleuren voor de achtergrond, als ik vind dat het beeld iets te hard voor het oog is. Verder voeg ik soms kleine, gekleurde beeldelementen toe.

Ik zie ook goudkleuren.

De laatste maanden werk ik op canvas met bladgoud. Dat is niet makkelijk om mee te werken. Je kunt er geen ingewikkelde dingen mee doen. Bladgoud kun je niet met een kwast aanbrengen maar lijm je in stukjes op het papier vast. Het is echt goud, 23 karaats. Bij een grote muurschildering neem ik soms spuitbussen met goudverf mee.

Welke materialen gebruik je?

Ik teken met Blackstone potloden. Die zijn mat en heel donker. De schaduwen maak ik met houtskool. Door daarop met een tissue te wrijven kan ik verschillende tinten maken. Voor mijn schilderingen gebruik ik matte acrylverf, platte kwasten en acrylverfstiften. Spuitbussen gebruik ik op de muur en op canvas.

Hoe gebruik je spuitbussen op canvas?

Sommige vormen, zoals patronen op de achtergrond, maak ik met stencils en spuitbus. Verder kan ik schaduwen maken door in mijn ene hand een stuk karton vast te houden en in de andere de spuitbus. Dan spuit ik half op het stuk karton, dus niet direct op het doek.

Heb je illegale graffiti gedaan?

Een korte tijd. Totdat ik de opdracht kreeg van een kledingwinkel om een muurschildering te maken. Daarna ben ik alleen nog legale schilderingen gaan maken. Wat zijn je grote inspiratiebronnen? Reclame, barokschilderkunst en popart, vooral de Amerikaanse kunstenaar Robert Longo.

Je maakte een muurschildering van David Bowie, die onverwachts een gedenkteken werd.

Sony Music wilde daarmee de release van het album Blackstar promoten. Ik maakte de schildering in een winkelcentrum in Brussel, op een houten wand naast een cd-winkel. Twee dagen na de release van het album, overleed Bowie. Plotseling werd het een gedenkplek. Fans kwamen hun persoonlijke berichten op de muur schrijven. Het winkelcentrum besloot om de schildering langer te laten staan. Na een jaar moest die weg, omdat daar een nieuwe winkel kwam. Toen hebben mijn broer en ik een crowdfundingsactie gedaan om het paneel te behouden en te transporteren. Het is naar mijn huis gebracht en ik heb er een frame omheen gemaakt. Ik heb de schildering laten veilen op Télévie, een jaarlijkse inzamelingsactie van RTL tv- en radio. De opbrengst daarvan gaat naar onderzoek tegen leukemie en kanker. David Bowie overleed ook aan kanker. Ik vond het belangrijk om iets terug te doen, omdat de schildering me veel bekendheid heeft gegeven.

In 2017 maakte je opnieuw een schildering voor Sony Music.

Dat was voor de promotie van het nieuwe album van Roger Waters. Ik maakte de schildering in twee dagen, in station Brussel-Zuid.

Je woont in Luik. Een stad met een grauw imago en problemen, hoor je vaak. Multicultureel, armoede, drugs…

We hebben inderdaad een slechte politiek. Maar het is een beetje zoals in Frankrijk. We krijgen veel media-aandacht voor negatieve dingen. Luik is de afgelopen tien jaar flink veranderd. Er gebeurt hier ook veel goeds. Het is een mooie stad geworden met hele nieuwe gebouwen, zoals bijvoorbeeld het Centraal Station.

Wat is je meest recente muurschildering?

Mijn laatste grote project was in de lente van vorig jaar. In Geneva, Zwitserland heb ik een muur beschilderd tijdens een streetartevenement in een winkelcentrum. Sindsdien heb ik elke maand wel een muur gedaan voor een bedrijf of van een huis.

Wat zijn je plannen voor de komende tijd?

De afgelopen maanden heb ik veel schilderijen op canvas gemaakt. Ik wil me meer gaan richten op dat wat ik leukste vind: het schilderen van muren. En ik wil meer gaan reizen naar andere delen van de wereld. www.noir-artist.com