In Uruguay koop je vanaf nu wiet in de apotheek

Nederland staat bekend om zijn liberale cannabisbeleid, maar wiet kopen in apotheken? Wat hier ondenkbaar is begint vandaag in Uruguay als experiment: legale marihuana, te koop bij de apotheker om de hoek. Daarmee is het land de eerste plek ter wereld waar wordt geëxperimenteerd met legalisering én regulering van wiet. Hoe zit dat precies?

1. De Uruguayaanse wietwet, hoe zit dat ook alweer?

De senaat in Uruguay stemde eind 2013 in met een wet die productie, verkoop en gebruik van cannabis legaal maakt. Allereerst werd het voor Uruguayanen toegestaan om wiet te kweken voor eigen consumptie, met een maximum van zes planten per huishouden. De limiet van de totale oogst per jaar is 480 gram. Om thuis te mogen kweken, moet je je wel laten registreren bij de overheid - iets waar inwoners niet voor in de rij staan. Vooralsnog zijn er zo'n 6.600 geregistreerde thuiskwekers. Roken van wiet op bepaalde plekken was al toegestaan, maar werd uitgebreid met inmiddels 51 'social cannabis clubs'. Dat is simpelweg een rookvereniging waar zonder winstoogmerk wiet wordt verkocht aan maximaal 45 leden. Elke 'social cannabis club' heeft het recht om 99 planten te laten groeien. Het laatste stadium van de Uruguayaanse wietwet is het uitrollen van de verkoop in de apotheek, waar dus vanaf vandaag mee wordt geëxperimenteerd.

2. Dus wiet koop je nu in apotheken? Hoe werkt dat dan?

Ja, maar je kunt er niet voor je hele vriendengroep inslaan zoals bij een feestje. Allereerst moet elke wietkoper zich registreren bij de overheid, wat tot nu toe zo’n 4.500 tot 5.000 mensen op een inwonersaantal van 3,4 miljoen hebben gedaan. De overheid stelt dat de gegevens afgeschermd zijn van werkgevers of instanties, maar toch ziet de gemiddelde Uruguayaan het niet zitten om als cannabiskoper geregistreerd te staan. De overheid verwacht een sterke toename als blijkt dat de wiet wordt gewaardeerd onder de geregistreerde gebruikers. Voor de pakweg 5.000 mensen die er wél voor hebben gekozen om zich te registreren, is het vanaf vandaag mogelijk om maximaal tien gram wiet per week en dus veertig gram per maand te kopen voor recreatief gebruik. De marihuana kost 1,14 euro per gram en er is keus uit twee verschillende soorten. Om de wiet aan te schaffen, moet je duim worden gescand. Zo ziet de apotheker of je je maandlimiet al hebt bereikt of niet. De cannabis wordt gemaakt in twee zwaarbeveiligde bedrijven in de omgeving van de hoofdstad Montevideo. De overheid maakt logischerwijs niet bekend wat de precieze locatie van de wietkwekerijen is.

3. Is Uruguay nu een nieuw wietwalhalla – voor inwoners en toeristen?

Nee, zeker niet. Inwoners zijn door de registratie gebonden aan strikte regels en kunnen dus maar een beperkt aantal gram bij de apotheek halen. Apotheken pronken ook niet met de verkoop van cannabis: er wordt geen reclame gemaakt, de wiet zit in saaie verpakkingen en er zijn geen coffeeshops zoals in Nederlandse steden. Enerzijds legaliseert en reguleert Uruguay wiet, anderzijds doet de overheid er alles aan om het product zo onaantrekkelijk mogelijk te maken. Toeristen hoeven er niet over te peinzen om wiet te bestellen. De verkoop in apotheken is uitsluitend voor geregistreerde Uruguayanen.

4. Wat wil Uruguay eigenlijk bereiken met de legalisering en regulering van cannabis?

Het grote doel van het Uruguayaanse beleid is om de macht van drugsbendes terug te dringen. Door de legale wiet veel goedkoper te maken dan op de zwarte markt hoopt de overheid het aantrekkelijker te maken om als geregistreerde cannabiskoper/-gebruiker door het leven te gaan. Uruguay wil controle hebben over productie, distributie en consumptie van wiet. Betrokkenen zien ook valkuilen. Apothekers hebben al hun zorgen uitgesproken over mogelijke toename van diefstal in hun praktijken. Ook vragen gebruikers zich af of de kwaliteit en intensiteit van overheidswiet net zo goed is als de illegale variant. Als dat niet het geval is, kan dat de handel in illegale marihuana juist in de hand werken.

5. Hoe verhoudt het Uruguayaanse beleid zich tot Nederland en andere landen?

Uruguay is het eerste land ter wereld waar legalisering én regulering van wiet wordt getest. Verkoop wordt gedoogd in Nederland, maar de teelt en transport van wiet zijn nog verboden. De Tweede Kamer in februari stemde in februari in met een wetsvoorstel - de wietwet - van D66-parlementariër Vera Bergkamp om teelt in Nederland te gedogen. Dat houdt in dat de cannabisteler wettelijk strafbaar blijft, maar vervolging ontloopt als hij aan de voorwaarden van de gedoogbeschikking voldoet. In de Eerste Kamer is hier nog geen meerderheid voor. Cannabis is al volledig gereguleerd in enkele Amerikaanse staten en Canada volgt in 2018. Daarmee wordt Canada het eerste westerse land dat marihuana legaliseert, een verkiezingsbelofte van premier Justin Trudeau. In vele andere landen is bezit niet verboden, maar teelt en verkoop wel. Bron: ad.nl