Zijn asielzoekers nog welkom in coffeeshops?

Op 1 juni 2016 was het een chaos in Sittard-Geleen. Uit alle hoeken en gaten leken drugsrunners tevoorschijn te zijn gekropen. Voor straatdealers was het goed zaken doen. De vier coffeeshops die in Sittard-Geleen zijn gevestigd, moeten vanaf 1 juni 2016 hun deuren gesloten houden voor alle niet-ingezetenen.

Hoe de coffeeshophouders vaststellen dat iemand ingezetene van Nederland is, mogen ze zelf beslissen. Dat klinkt leuker dan het is, omdat dit in feite een ondoenlijke opgaaf is. Stel je voor dat je coffeeshophouder bent. Er staat een keurige man voor je deur die in Limburgs accent vraagt of hij binnen mag komen. Hij toont je een geldige door de burgemeester van Sittard-Geleen afgegeven identiteitskaart en een uittreksel uit de basis registratie personen, dat niet ouder is dan zes maanden. Mag je er nu gerechtvaardigd op vertrouwen dat die persoon ingezetene van Nederland is? Het antwoord is neen. Als bij controle blijkt dat de man drie maanden geleden is verhuisd naar het Duitse Selfkant heb je een probleem. Dan heb je een overtreding gepleegd en gaat je coffeeshop na een eerste waarschuwing voor 6 maanden op slot.

Onredelijk

Naar mijn mening is dit onredelijk. Als coffeeshophouder heb je geen inzage in de basis registratie personen. De leeftijd van een bezoeker kun je aan de hand van een geldig identiteitsbewijs exact vaststellen. Dat kan niet bij de woonplaats. Hoe herken je de echtheid van een gemeentelijk uittreksel? Hoe vaak moet je van een bezoeker van je coffeeshop verlangen dat die € 7,50 bij de gemeente neertelt voor een recent uittreksel? Voorafgaand aan 1 juni 2016 stelde ik deze vragen aan burgemeester Cox van Sittard-Geleen. Je zou verwachten dat hij daarop per kerende post kon antwoorden, maar dat bleek niet het geval. Dat voorspelde al weinig goeds.

Oogkleppen

Dan maar de controles afwachten. De politie, vergezeld door gemeentelijke handhavers, controleerde direct alle vier de coffeeshops. Het was bijna lachwekkend dat zij zich daarbij een weg moesten banen tussen de vele straatdealers door. De handhavers hadden niet alleen oogkleppen op. Zij bleken ook slecht te zijn geïnformeerd. Tijdens de controle diende zich een bezoeker aan met de Syrische nationaliteit. De man had een identiteitsbewijs bij zich waaruit bleek dat hij een tijdelijke asielstatus had in Nederland. Hoe hiermee om te gaan? Gelukkig was een beleidsmedewerkster van de burgemeester in de coffeeshop aanwezig. Die zou vast wel raad weten. De eigenaar van de coffeeshop kreeg van haar het advies om naar een gemeentelijk uittreksel te vragen. De coffeeshophouder vroeg haar of zij dit in haar beste Syrisch aan de man zou kunnen vragen. Dat lukte uiteraard niet.

Tevreden

Gelukkig was er een politieman bij. Die toetste de personalia van de man in zijn smartphone in en constateerde dat de man tijdelijk woonachtig was in een asielzoekerscentrum in Nederland. Na rijp beraad werd door de handhavers aanvaard dat hij niet kon worden aangemerkt als een drugstoerist die uit de coffeeshop moest worden geweerd. “Mag ik dan voortaan mensen die aantonen hier (tijdelijk) asiel te hebben binnenlaten?”, vroeg de coffeeshophouder. “Neen, je moet de volgende keer om een uittreksel vragen”. Of je als asielzoeker een dergelijk uittreksel überhaupt kunt krijgen, wist niemand te vertellen. Tevreden verlieten de handhavers de coffeeshop. Er waren in de coffeeshop geen overtredingen vastgesteld. Op straat daarentegen was het een waar drugswalhalla. Om die zichtbare strafbare feiten liepen de handhavers in een wijde boog heen. Kennelijk hadden zij niet de opdracht om ook daar aandacht aan te geven. De coffeeshophouders wachten ondertussen op een antwoord van burgemeester Cox. Moeten asielzoekers uit de coffeeshops worden geweerd of krijgen ze ook daar asiel? André Beckers Advocaat te Sittard www.beckersbergmans.nl