Tyler - Rebelse straatkunst in India
In India is street art een vrij nieuw fenomeen. Een van de anonieme kunstenaars die in de straten van Mumbai actief is, noemt zich Tyler: naar de rebel Tyler Durden uit de film Fight Club. Hij laat zich inspireren door de stijl van Banksy, maar zijn stencilkunst is origineel en scherp genoeg.
Waar zijn je schilderingen buiten Mumbai nog meer te zien?
Ik heb verder geschilderd in Delhi, Goa en Amsterdam.
Wanneer ben je in Amsterdam geweest?
In 2016. Toen was er een expositie met Banksy-schilderingen, door zijn voormalige agent en galeriehouder Steve Lazarides. Gelijktijdig hield de organisatie Amsterdam Street Art een street art-expositie met internationale gasten. Op deze expo was van mij werk te zien en ik heb op straat geschilderd.
Je werk is maatschappijkritisch en humoristisch. Wil je het publiek laten lachen of aan het denken zetten?
Ik wil mensen even laten verbazen over wat er op de muur te zien is. Mijn boodschappen wisselen van tijd tot tijd. Ik wil schilderen wat er in de maatschappij gebeurt, maar probeer mijn onderwerpen niet te hard te brengen. Het belangrijkste is om mensen te laten lachen.
Wat zijn de thema’s die je zoal bezig houden?
Ik schilder over zaken als armoede, kapitalisme, de toestand in de wereld, de overdaad aan reclame en de run op geld.
Een van je opvallendste schilderingen is Cellphone Generation, over de smartphoneverslaving.
Ik beeld de evolutie van de mens uit sinds de mobiele telefoon. Veel ouders geven hun kind, om het te laten stoppen met huilen, een telefoon met een spelletje erop. Voor oudere mensen is de smartphone ideaal voor als ze zich eenzaam voelen. Met een gsm heb je geen vriend nodig. Je beste vriend is nu de gsm…
De mobiele telefoon wordt in India veel gebruikt?
Ja, het percentage van mensen dat een gsm heeft, is in India vrijwel het grootste ter wereld.
Het gaat er goed met de economie?
Vooral in de steden. Er wonen hier veel miljonairs en miljardairs. Er is alleen een groot verschil tussen arm en rijk. De rijkste man van India woont in Mumbai. Zijn huis is het duurste ter wereld. Als je vanaf de hoofdstraat naar zijn huis loopt, zie je bedelaars langs de kant van de weg. Een groot probleem in ons land is helaas de corruptie. Er wordt veel geld zwart verdiend, wat weer wordt weggesluisd naar het buitenland.
Wanneer ben je met muurschilderingen begonnen?
In 2012. Soms doe ik er een paar per maand, maar ik heb breaks van een paar maanden of langer. Ik heb er niet altijd tijd voor, omdat ik druk ben met betaald werk.
Gebruik je altijd stencils/sjablonen?
Ik heb een paar keer uit vrije hand geschilderd, maar werk vooral met stencils. Het zijn one offs: elke schildering doe ik maar één keer. Ik gebruik soms paste ups: posters die ik thuis met spuitbus en stencils heb gemaakt en op de muur plak. Het nadeel van die paste ups is, dat ze een kort leven op de muur hebben. Veel muren hebben een ruw oppervlak, omdat ze met cement zijn bestreken. Hierdoor plakken de posters niet goed.
Schilder je altijd met spuitbussen of ook met kwasten?
Met spuitbussen. Heel af en toe met een kwast, als ik veel details wil aanbrengen.
Heb je gestudeerd als kunstenaar?
Nee, ik heb het geleerd van street art-video’s op het internet, waarop je kunt zien hoe mensen aan het schilderen zijn.
Hoe reageert het Indiase publiek op street art?
Er zijn de laatste jaren graffitikunstenaars uit alle delen van de wereld op uitnodiging naar India gekomen. Het is voor mensen iets nieuws. Als een schilder op een muur bezig is, staat er al snel een menigte omheen om er naar te kijken. De mensen nemen er de tijd voor. Toen ik in Europa was, zag ik dat veel mensen op zichzelf zijn. Iedereen is er superdruk, zowel doordeweeks als in het weekend. Je ziet maar weinig mensen op straat chillen. Iedereen is ergens mee bezig. In India gebeurt het tegenovergestelde. Je ziet veel mensen op straat niets doen en uitrusten.
In India bestaat een cultuur van commerciële muurschilderingen.
Ja. Vroeger werden Bollywood-filmposters groot op de muur geschilderd, totdat de drukpersen kwamen. En we hebben nog steeds geschilderde advertenties, ook van grote bedrijven als Vodafone en Coca-Cola. Deze zijn te zien op openbare plekken en op huizen van mensen. Bedrijven betalen de schilder en de eigenaar van een huis. Veel van die mensen zijn arm, dus ze zijn al blij met bijvoorbeeld vijftig euro. Een bedrijf is zo veel goedkoper uit dan wanneer ze een wand zou moeten huren. Ze maken misbruik van de situatie. Zo ontstaat in de openbare ruimte een overdaad van reclame.
Je maakte een satire op selfies. Een jongen en een meisje nemen een selfie met de oproerpolitie op de achtergrond.
Het is mijn reactie op de selfie-gekte. Mensen zijn zo met zichzelf bezig. Het maakt ze niet uit waar ze een selfie maken, als ze er zelf maar goed op staan.
Verder schilderde je een man en een vrouw met camera’s in plaats van hoofden.
Ik beeld daarmee uit hoe stellen nu met elkaar omgaan. Ze proberen bij elkaar op de telefoon te kijken of wat iemand zegt waar is, of om na te gaan of iemand overspel pleegt. De schildering is eigenlijk een grap over mijn vriendin. Die heeft me een keer bespioneerd.
Op een andere muur spelen kinderen met een rode doos, waarop de tekst Enjoy Capitalism staat in de vorm van het Coca Cola-logo.
De kinderen weten nog niet wat kapitalisme is. Hoe vaak we er over praten of schilderen: ook wij hebben geen andere keuze dan zo vrolijk mogelijk te blijven. Je kunt niet aan het kapitalistische systeem ontsnappen. Het is als The Matrix. Je kunt er niet uit.
Soms schilder je alleen tekst op de muur. Zoals het twintig meter lange ‘Warning: Shopping is injurious to health’.
Dat is een variant op de waarschuwing op sigarettenpakjes. Overdekte winkelcentra, shopping malls, zijn nieuw in India. In Mumbai hadden we eerst geen modewinkels met internationale merken. In de laatste zes jaar is het aantal winkelcentra verdrievoudigd. De publieke ruimte wordt langzaam omgebouwd tot een groot winkelgebied. We hebben geen mooi park of goede dierentuin. Een bezoek aan een shopping mall wordt dan de enige vorm van entertainment.
https://www.instagram.com/projekt.tyler/
https://www.facebook.com/TylerMumbai
Door: Peter van Sparrentak
Wanneer ben je in Amsterdam geweest?
In 2016. Toen was er een expositie met Banksy-schilderingen, door zijn voormalige agent en galeriehouder Steve Lazarides. Gelijktijdig hield de organisatie Amsterdam Street Art een street art-expositie met internationale gasten. Op deze expo was van mij werk te zien en ik heb op straat geschilderd.
Je werk is maatschappijkritisch en humoristisch. Wil je het publiek laten lachen of aan het denken zetten?
Ik wil mensen even laten verbazen over wat er op de muur te zien is. Mijn boodschappen wisselen van tijd tot tijd. Ik wil schilderen wat er in de maatschappij gebeurt, maar probeer mijn onderwerpen niet te hard te brengen. Het belangrijkste is om mensen te laten lachen.
Wat zijn de thema’s die je zoal bezig houden?
Ik schilder over zaken als armoede, kapitalisme, de toestand in de wereld, de overdaad aan reclame en de run op geld.
Een van je opvallendste schilderingen is Cellphone Generation, over de smartphoneverslaving.
Ik beeld de evolutie van de mens uit sinds de mobiele telefoon. Veel ouders geven hun kind, om het te laten stoppen met huilen, een telefoon met een spelletje erop. Voor oudere mensen is de smartphone ideaal voor als ze zich eenzaam voelen. Met een gsm heb je geen vriend nodig. Je beste vriend is nu de gsm…
De mobiele telefoon wordt in India veel gebruikt?
Ja, het percentage van mensen dat een gsm heeft, is in India vrijwel het grootste ter wereld.
Het gaat er goed met de economie?
Vooral in de steden. Er wonen hier veel miljonairs en miljardairs. Er is alleen een groot verschil tussen arm en rijk. De rijkste man van India woont in Mumbai. Zijn huis is het duurste ter wereld. Als je vanaf de hoofdstraat naar zijn huis loopt, zie je bedelaars langs de kant van de weg. Een groot probleem in ons land is helaas de corruptie. Er wordt veel geld zwart verdiend, wat weer wordt weggesluisd naar het buitenland.
Wanneer ben je met muurschilderingen begonnen?
In 2012. Soms doe ik er een paar per maand, maar ik heb breaks van een paar maanden of langer. Ik heb er niet altijd tijd voor, omdat ik druk ben met betaald werk.
Gebruik je altijd stencils/sjablonen?
Ik heb een paar keer uit vrije hand geschilderd, maar werk vooral met stencils. Het zijn one offs: elke schildering doe ik maar één keer. Ik gebruik soms paste ups: posters die ik thuis met spuitbus en stencils heb gemaakt en op de muur plak. Het nadeel van die paste ups is, dat ze een kort leven op de muur hebben. Veel muren hebben een ruw oppervlak, omdat ze met cement zijn bestreken. Hierdoor plakken de posters niet goed.
Schilder je altijd met spuitbussen of ook met kwasten?
Met spuitbussen. Heel af en toe met een kwast, als ik veel details wil aanbrengen.
Heb je gestudeerd als kunstenaar?
Nee, ik heb het geleerd van street art-video’s op het internet, waarop je kunt zien hoe mensen aan het schilderen zijn.
Hoe reageert het Indiase publiek op street art?
Er zijn de laatste jaren graffitikunstenaars uit alle delen van de wereld op uitnodiging naar India gekomen. Het is voor mensen iets nieuws. Als een schilder op een muur bezig is, staat er al snel een menigte omheen om er naar te kijken. De mensen nemen er de tijd voor. Toen ik in Europa was, zag ik dat veel mensen op zichzelf zijn. Iedereen is er superdruk, zowel doordeweeks als in het weekend. Je ziet maar weinig mensen op straat chillen. Iedereen is ergens mee bezig. In India gebeurt het tegenovergestelde. Je ziet veel mensen op straat niets doen en uitrusten.
In India bestaat een cultuur van commerciële muurschilderingen.
Ja. Vroeger werden Bollywood-filmposters groot op de muur geschilderd, totdat de drukpersen kwamen. En we hebben nog steeds geschilderde advertenties, ook van grote bedrijven als Vodafone en Coca-Cola. Deze zijn te zien op openbare plekken en op huizen van mensen. Bedrijven betalen de schilder en de eigenaar van een huis. Veel van die mensen zijn arm, dus ze zijn al blij met bijvoorbeeld vijftig euro. Een bedrijf is zo veel goedkoper uit dan wanneer ze een wand zou moeten huren. Ze maken misbruik van de situatie. Zo ontstaat in de openbare ruimte een overdaad van reclame.
Je maakte een satire op selfies. Een jongen en een meisje nemen een selfie met de oproerpolitie op de achtergrond.
Het is mijn reactie op de selfie-gekte. Mensen zijn zo met zichzelf bezig. Het maakt ze niet uit waar ze een selfie maken, als ze er zelf maar goed op staan.
Verder schilderde je een man en een vrouw met camera’s in plaats van hoofden.
Ik beeld daarmee uit hoe stellen nu met elkaar omgaan. Ze proberen bij elkaar op de telefoon te kijken of wat iemand zegt waar is, of om na te gaan of iemand overspel pleegt. De schildering is eigenlijk een grap over mijn vriendin. Die heeft me een keer bespioneerd.
Op een andere muur spelen kinderen met een rode doos, waarop de tekst Enjoy Capitalism staat in de vorm van het Coca Cola-logo.
De kinderen weten nog niet wat kapitalisme is. Hoe vaak we er over praten of schilderen: ook wij hebben geen andere keuze dan zo vrolijk mogelijk te blijven. Je kunt niet aan het kapitalistische systeem ontsnappen. Het is als The Matrix. Je kunt er niet uit.
Soms schilder je alleen tekst op de muur. Zoals het twintig meter lange ‘Warning: Shopping is injurious to health’.
Dat is een variant op de waarschuwing op sigarettenpakjes. Overdekte winkelcentra, shopping malls, zijn nieuw in India. In Mumbai hadden we eerst geen modewinkels met internationale merken. In de laatste zes jaar is het aantal winkelcentra verdrievoudigd. De publieke ruimte wordt langzaam omgebouwd tot een groot winkelgebied. We hebben geen mooi park of goede dierentuin. Een bezoek aan een shopping mall wordt dan de enige vorm van entertainment.
https://www.instagram.com/projekt.tyler/
https://www.facebook.com/TylerMumbai
Door: Peter van Sparrentak
