“Het werd een marteling”

Tijdens het 98 dagen durende experiment werden in een ziekenhuis in Toronto de hersenen, harten, nieren, levers, bloed en urine van de vrouwen dagelijks grondig getest en geanalyseerd. Een team van verpleegkundigen hield de klok rond hun gedrag bij, dat met tussenpozen van een half uur werd geregistreerd. De Canadese krant Toronto Star sprak ruim tien jaar geleden met enkele vrouwen die deelnamen aan het Venus Project. Een van hen is Doreen Brown.

De eerste weken voelde de ervaring als een hedonistisch toevluchtsoord zonder de zon, want de vrouwen mochten niet naar buiten. Het voelde als een avontuur, zegt Brown. Maar de zorgeloze sfeer duurde niet lang, de hoeveelheid wiet die ze moesten roken werd steeds groter. “We vroegen ze om het weg te halen”, zegt Brown. “Ze wisten dat we wilden dat het werd weggehaald; er was geen twijfel over mogelijk. Ik voelde me als in coma. Ik kon niets doen. Het werd een marteling. Het isolement was ook erg moeilijk. Ik keek door de ramen naar buiten en dacht, ik zou graag een wandeling maken om hier weg te komen.” De cannabis werd geleverd door Health Canada. In het begin van de jaren zeventig exploiteerde de federale regering een kweekoperatie met meer dan 300 variëteiten. Een gezondheidsfunctionaris pochte destijds dat de oogst van de overheid drie keer sterker was dan wat er op straat verkrijgbaar was. In het voorjaar had het bloedonderzoek zoveel sporen achtergelaten op de armen van de vrouwen, dat elke proefpersoon een getypte en ondertekende doktersbrief ontving, waarin stond dat ze deel uitmaakten van een ‘klinisch onderzoek’ en niet drugsverslaafden waren.

Opgelicht

Op 8 mei 1972 mochten de vrouwen het ziekenhuis na 98 dagen verlaten. Doreen Brown verwachtte opluchting, een gevoel van vrijheid, maar in plaats daarvan voelde ze zich paranoïde. “Het was heel eng. Ik dacht, waar moet ik heen? Wat ga ik doen? Ik was bang om de metro te nemen. Ik hoopte dat het me wat perspectief zou kunnen geven als ik die 98 dagen daar zou zijn. Maar als er iets is, heeft het voor mij mijn problemen vergroot.” Ze bracht een paar jaar in therapie door en ging naar de Universiteit van Toronto om politicologie en geschiedenis te studeren. Later was ze jazz-zangeres in lokale clubs. Toen ze eind dertig was, werd ze zwanger en verhuisde ze naar een andere stad. Ze heeft later een aantal malen om opheldering gevraagd. Wat waren de resultaten van het onderzoek? Brown: “Ik wil het weten. De doseringen. Wat ze psychologisch, fysiek vonden. Ik voel me opgelicht, misbruikt. Het is net alsof het niet is gebeurd. Ik heb het gevoel dat je drie maanden van je leven hebt gegeven en waarvoor? Waren de resultaten zo vreselijk dat ze ze ons niet hebben gegeven? Steunden de resultaten de legalisering van cannabis? Ik weet het niet. Het laat je met veel vragen achter.”