Bedrocan blaakt van zelfvertrouwen
Bedrocan is een van de oudste en bekendste producenten van medicinale cannabis ter wereld. Het bedrijf groeit de laatste jaren als kool en is nu vertegenwoordigd in Canada, de VS, Tsjechië, Brazilië en Australië. Portret van een pionier die na jaren ploeteren een wereldspeler werd. Oprichter en CEO Tjalling Erkelens: “Zoals ik vanaf dag één heb gezegd: laat alsjeblieft concurrenten toe in de markt, dat levert meer kwaliteit en lagere prijzen op.”
Tijdens de eerste Cannabis Capital Convention, op 26 september in het EYE filmmuseum in Amsterdam, keken de deelnemers vooral uit naar de presentatie van Bedrocan. Het verhaal van oprichter Tjalling Erkelens en Chief Financial Officer Mauricio Agudelo stelde hen niet teleur. Dat verhaal begint met de naam. Die staat dus niet voor BEn DROnkers CANnabis, zoals sommige mensen beweren. Bedrocan is afgeleid van de namen van oprichters Freerk Bruining (B) en Tjalling Erkelens (E) en de woorden droge (DRO) en cannabis (CAN). Het duo teelt aanvankelijk witlof, kruiden en potplanten, maar specialiseert zich in de vroege jaren negentig in cannabis. Medicinale cannabis welteverstaan.
Bedrocan vestiging in Emmeloord[/caption]
Bedrocan vestiging in Emmeloord[/caption]
In 2017 accepteerde Bedrocan de eerste kapitaalinjectie van een externe investeerder: waarom is daarmee gewacht en waarom is het besluit genomen? En staan er nieuwe investeringen op stapel?
Erkelens: “Wij waren al langer op zoek naar een geschikte investeerder, om verdergaand klinisch onderzoek, productontwikkeling en opschaling van productie te kunnen financieren. Wij zijn daarbij altijd erg kritisch geweest op de doelstellingen van potentiële investeerders. Bedrocan heeft ervoor gekozen om uitsluitend voor medicinale doeleinden cannabis te produceren en niet voor recreatief gebruik. De investeerder die wij zochten, moest aan die doelstelling voldoen. Toen we de juiste partij hadden gevonden en we tevens voor een forse capaciteitsuitbreiding stonden, is besloten deze stap te nemen. Een volgende kapitaalinjectie wordt op dit moment overwogen.”
In Nederland is een aantal mensen heel kritisch over de gammastraling die Bedrocan gebruikt; die zou vooral de terpenen in de plant beschadigen. Waarom gebruikt Bedrocan gammastraling?Erkelens: “Gammabestraling van Bedrocan cannabis wordt gedaan door onze contractpartij: de Nederlandse overheid. Het is aangetoond dat met name patiënten die problemen hebben met hun immuunsysteem, schadelijke gevolgen -tot aan overlijden toe- kunnen ondervinden van longinfecties door bepaalde schimmelsoorten, met name Aspergillus, waarvan de sporen met enige regelmaat in cannabis worden ontdekt. Het gaat daarbij vooral om cannabis die wordt geïnhaleerd. Bedrocan heeft tot twee keer toe onderzoek laten doen naar de mogelijke effecten van gamma doorstraling op de werkzame stoffen -inclusief terpenen - in cannabis. Beide keren is vast komen te staan dat cannabinoïden niet worden aangetast door gammastralen. Van terpenen is vastgesteld dat ze iets verminderen, ze veranderen dus niet. De vermindering is vergelijkbaar met het ongeveer twee weken ouder worden van vers gedroogde cannabis. Die twee weken moet je zien in het perspectief van de standaard houdbaarheidstermijn van cannabis van een jaar, vanaf het moment van oogsten. Binnen dat jaar is de totale afname van stoffen niet zodanig dat de chemische inhoud van het product buiten de standaardlimieten valt.”
Veel Canadese Licensed Producers kweekten eerst alleen medicinale cannabis, maar bedienen nu ook de "adult use" markt. Bedrocan heeft dit altijd uitgesloten en zich puur op medicinale cannabis gericht. Waarom? En blijft dat zo?
Erkelens: “Patiënten kun je totaal niet vergelijken met recreatieve gebruikers. De meeste patiënten hebben een laag tot zeer laag inkomen en zijn totaal niet geïnteresseerd in high worden. Integendeel: dat is juist de limiet waar ze niet over willen gaan. Meerjarig onderzoek toont aan dat patiënten in Nederland gemiddeld 0,7 gram per dag gebruiken. Onderzoek door onder meer Syqe Medical heeft al aangetoond dat met de juiste toedieningwijze de meeste patiënten nog minder nodig hebben. Voorts zijn producenten voor recreatief gebruik niet geïnteresseerd in het uitgeven van geld aan klinisch onderzoek. Iets wat nu juist zo verschrikkelijk hard nodig is. Nu al zie je dat de producenten in Canada, sinds de algehele legalisatie per 17 oktober, hun hele productie naar de recreatieve markt brengen en patiënten letterlijk niets meer kunnen krijgen. Dat is ongehoord voor een product dat als medicijn voor mensen beschikbaar móet zijn.”
In Nieuwsuur werd op 26 september stevige kritiek geleverd op het BMC en in mindere mate op Bedrocan. Jullie hebben niet gereageerd in de uitzending. Waarom niet?
Erkelens: “Nieuwsuur wilde alleen ons commentaar middels een live interview zonder ons van tevoren hun vragen toe te sturen of een voorgesprek te hebben. We hebben begrip voor de geuite kritiek vanuit een ‘recreatief’ standpunt, niet vanuit een medicinaal/farmaceutisch standpunt. Vanaf het allereerste begin hebben wij ons op het standpunt gesteld dat we middels wetenschap de waarheid omtrent cannabis als medicijn proberen te achterhalen in plaats van emoties, ‘hearsay’ of ‘geloof in de plant’. Dat is voor veel mensen niet aantrekkelijk, behalve voor de mensen die een serieus medisch probleem hebben waarvoor cannabis mogelijk een oplossing biedt.”
[caption id="attachment_19170" align="alignnone" width="800"]
Tjalling Erkelens tijdens de Cannabis Capital Convention[/caption]
De aanbestedingsprocedure voor een ontheffing Opiumwet voor de teelt van medicinale cannabis is afgebroken en start binnenkort opnieuw. Hoe kijkt Bedrocan aan tegen nieuwe spelers op de medicinale markt in Nederland?
Erkelens: “Zoals ik vanaf dag één heb gezegd: laat alsjeblieft concurrenten toe in de markt, dat levert meer kwaliteit en lagere prijzen op.”
Hoe zien de plannen van Bedrocan voor 2019 er uit, zowel binnen als buiten Nederland?
Erkelens: “Uitbreiding van capaciteit, op de markt brengen van een verdamper die is goedgekeurd als medisch hulpmiddel, verder uitbouwen en initiëren van meer klinisch onderzoek.”
Als je de minister van VWS één advies zou mogen geven over medicinale cannabis, hoe zou dat dan luiden?
Erkelens: “Volg het huidige spoor van cannabis als medicijn in Nederland en Europa en scheidt het definitief van cannabis als recreatief middel. Daarmee doe je recht aan de behoeften van beide partijen: patiënten en recreatieve gebruikers. Doe niet zoals in Canada en Amerika waar nu alles op één hoop wordt geveegd. We krijgen nu al veel klachten van met name Canadese patiënten over stijgende prijzen, gebrek aan of niet meer beschikbaar zijn van bepaalde producten en afname van kwaliteit, nu de oorspronkelijk medicinale producenten allemaal zijn overgestapt naar de productie voor recreatieve doeleinden.”
Els Borst
In 1999 start wijlen Els Borst, minister voor volksgezondheid voor D66, een officieel medicinale cannabis programma. Op dat moment leveren het bedrijf Maripharm van Marcel de Wit en de Stichting Institute of Medical Marijuana van James Burton cannabis aan duizenden patiënten. Ook de stichting Patiëntenbelangen Medicinale Marihuana van Ger de Zwaan en de stichting Mediwiet van Wernard Bruining verkopen – illegaal – cannabis aan patiënten. In 2000 wordt het Bureau voor Medicinale Cannabis (BMC) opgericht, een onderdeel van het ministerie van VWS. Zo’n bureau is verplicht volgens de VN drugsverdragen. Het BMC is verantwoordelijk voor de productie van medicinale cannabis en verstrekt de ontheffingen Opiumwet die de telers nodig hebben. [caption id="attachment_19168" align="alignnone" width="800"] Bedrocan vestiging in Emmeloord[/caption]
Historisch moment
Aanvankelijk krijgen Bedrocan, Maripharm en SIMM zo’n ontheffing. In september 2003 ligt de eerste volledig legale mediwiet in de Nederlandse apotheken. Een historisch moment, maar voor Maripharm en SIMM wordt de legalisering een deceptie. Binnen twee jaar raken ze allebei hun ontheffing kwijt, zodat Bedrocan als enige legale teler overblijft. Vooral Burton heeft forse kritiek op het BMC en voorspelt dat het mediwiet programma een fiasco zal worden. En inderdaad blijft de verkoop de eerste jaren ver achter bij de prognoses. De wiet in de apotheek is duur en er is jarenlang maar één soort beschikbaar. Voor Bedrocan is het pionieren op alle fronten, waarbij het bedrijf tussen twee vuren zit. De patiënten willen meer: meer soorten, meer onderzoek, meer verschillende producten. Maar het BMC, met daarachter de politiek, lijkt medicinale cannabis zo klein mogelijk te willen houden.Monopolist
Bedrocan mag dan vanaf 2005 monopolist zijn in Nederland, het zijn magere jaren, waarin gemiddeld maar zo’n zeventig kilo kan worden afgezet. De initiatiefnota ‘Toegankelijker medicinale cannabis’ van D66 Kamerlid Boris van der Ham brengt in 2009 enige verbetering. Bedrocan mag meer soorten gaan leveren aan de apotheken. Het Bedrocan team werkt stug door in de kwekerij in Veendam en houdt een low profile. Erkelens, die na het vertrek van Bruining alleen aan het roer staat, doet zijn werk bij voorkeur buiten de schijnwerpers. Standaardiseren en controleren vormen de essentie van dat werk. Daar draait het om als je constante en consistente kwaliteit wil leveren. En dat is een stuk moeilijker dan veel mensen denken. Maar het lukt, net zoals het ontwikkelen van placebo soorten voor elk van de vijf Bedrocan variëteiten. Onmisbaar voor degelijk wetenschappelijk onderzoek, maar het kostte jaren werk om ze te ontwikkelen.Wereldspeler
Rond 2013 krijgt Bedrocan eindelijk de wind in de zeilen. Steeds meer landen legaliseren medicinale cannabis, die ze in veel gevallen bestellen bij Bedrocan. In 2014 opent een tweede kweekfaciliteit in Emmeloord. Op dit moment werken er in Nederland meer dan honderd mensen bij Bedrocan. Nog een paar cijfers, uit de presentatie in het EYE filmmuseum: wereldwijd heeft Bedrocan veertig growrooms in bedrijf, goed voor een jaarlijkse productie van negenduizend kilo medicinale cannabis. Bedrocan producten zijn verkrijgbaar in achttien landen, op vier continenten. Een wereldspeler. We vroegen ‘Mister Bedrocan’ Tjalling Erkelens hoe hij op de afgelopen decennia terug kijkt. In 2019 bestaat Bedrocan 35 jaar. Is de verspreiding van legale medicinale cannabis over de wereld sneller of langzamer gegaan dan je in de eerste jaren verwachtte? Erkelens: “In het begin, zeg tot 2012, langzamer. Daarna in een normaal tempo en sinds 2017 in een veel hoger tempo dan verwacht.” Bedrocan kreeg in 2017 het Good Manufacturing Practice (GMP) certificaat toegekend. Hoe belangrijk was dat en waarom duurde het tot 2017? Erkelens: “Vanaf 2008 was Bedrocan al ISO gecertificeerd. In die tijd bestond GMP-certificatie voor de productie van farmaceutische grondstoffen nog niet. Dat kwam pas ergens in 2013 in beeld. Het heeft ons ruim twee jaar gekost, 2015 en 2016, om dit certificaat te behalen. Het bijzondere en daarmee ook het belangrijkste deel van de toekenning is dat dit certificaat het gehele proces van kloon tot verpakt product omvat. Daarmee is Bedrocan het eerste cannabis productiebedrijf ter wereld dat een GMP-certificaat heeft dat ook over het hele teeltproces gaat.” [caption id="attachment_19169" align="alignnone" width="800"] Bedrocan vestiging in Emmeloord[/caption]
In 2017 accepteerde Bedrocan de eerste kapitaalinjectie van een externe investeerder: waarom is daarmee gewacht en waarom is het besluit genomen? En staan er nieuwe investeringen op stapel?
Erkelens: “Wij waren al langer op zoek naar een geschikte investeerder, om verdergaand klinisch onderzoek, productontwikkeling en opschaling van productie te kunnen financieren. Wij zijn daarbij altijd erg kritisch geweest op de doelstellingen van potentiële investeerders. Bedrocan heeft ervoor gekozen om uitsluitend voor medicinale doeleinden cannabis te produceren en niet voor recreatief gebruik. De investeerder die wij zochten, moest aan die doelstelling voldoen. Toen we de juiste partij hadden gevonden en we tevens voor een forse capaciteitsuitbreiding stonden, is besloten deze stap te nemen. Een volgende kapitaalinjectie wordt op dit moment overwogen.”
In Nederland is een aantal mensen heel kritisch over de gammastraling die Bedrocan gebruikt; die zou vooral de terpenen in de plant beschadigen. Waarom gebruikt Bedrocan gammastraling?Erkelens: “Gammabestraling van Bedrocan cannabis wordt gedaan door onze contractpartij: de Nederlandse overheid. Het is aangetoond dat met name patiënten die problemen hebben met hun immuunsysteem, schadelijke gevolgen -tot aan overlijden toe- kunnen ondervinden van longinfecties door bepaalde schimmelsoorten, met name Aspergillus, waarvan de sporen met enige regelmaat in cannabis worden ontdekt. Het gaat daarbij vooral om cannabis die wordt geïnhaleerd. Bedrocan heeft tot twee keer toe onderzoek laten doen naar de mogelijke effecten van gamma doorstraling op de werkzame stoffen -inclusief terpenen - in cannabis. Beide keren is vast komen te staan dat cannabinoïden niet worden aangetast door gammastralen. Van terpenen is vastgesteld dat ze iets verminderen, ze veranderen dus niet. De vermindering is vergelijkbaar met het ongeveer twee weken ouder worden van vers gedroogde cannabis. Die twee weken moet je zien in het perspectief van de standaard houdbaarheidstermijn van cannabis van een jaar, vanaf het moment van oogsten. Binnen dat jaar is de totale afname van stoffen niet zodanig dat de chemische inhoud van het product buiten de standaardlimieten valt.”
Veel Canadese Licensed Producers kweekten eerst alleen medicinale cannabis, maar bedienen nu ook de "adult use" markt. Bedrocan heeft dit altijd uitgesloten en zich puur op medicinale cannabis gericht. Waarom? En blijft dat zo?
Erkelens: “Patiënten kun je totaal niet vergelijken met recreatieve gebruikers. De meeste patiënten hebben een laag tot zeer laag inkomen en zijn totaal niet geïnteresseerd in high worden. Integendeel: dat is juist de limiet waar ze niet over willen gaan. Meerjarig onderzoek toont aan dat patiënten in Nederland gemiddeld 0,7 gram per dag gebruiken. Onderzoek door onder meer Syqe Medical heeft al aangetoond dat met de juiste toedieningwijze de meeste patiënten nog minder nodig hebben. Voorts zijn producenten voor recreatief gebruik niet geïnteresseerd in het uitgeven van geld aan klinisch onderzoek. Iets wat nu juist zo verschrikkelijk hard nodig is. Nu al zie je dat de producenten in Canada, sinds de algehele legalisatie per 17 oktober, hun hele productie naar de recreatieve markt brengen en patiënten letterlijk niets meer kunnen krijgen. Dat is ongehoord voor een product dat als medicijn voor mensen beschikbaar móet zijn.”
In Nieuwsuur werd op 26 september stevige kritiek geleverd op het BMC en in mindere mate op Bedrocan. Jullie hebben niet gereageerd in de uitzending. Waarom niet?
Erkelens: “Nieuwsuur wilde alleen ons commentaar middels een live interview zonder ons van tevoren hun vragen toe te sturen of een voorgesprek te hebben. We hebben begrip voor de geuite kritiek vanuit een ‘recreatief’ standpunt, niet vanuit een medicinaal/farmaceutisch standpunt. Vanaf het allereerste begin hebben wij ons op het standpunt gesteld dat we middels wetenschap de waarheid omtrent cannabis als medicijn proberen te achterhalen in plaats van emoties, ‘hearsay’ of ‘geloof in de plant’. Dat is voor veel mensen niet aantrekkelijk, behalve voor de mensen die een serieus medisch probleem hebben waarvoor cannabis mogelijk een oplossing biedt.”
[caption id="attachment_19170" align="alignnone" width="800"] Tjalling Erkelens tijdens de Cannabis Capital Convention[/caption]
De aanbestedingsprocedure voor een ontheffing Opiumwet voor de teelt van medicinale cannabis is afgebroken en start binnenkort opnieuw. Hoe kijkt Bedrocan aan tegen nieuwe spelers op de medicinale markt in Nederland?
Erkelens: “Zoals ik vanaf dag één heb gezegd: laat alsjeblieft concurrenten toe in de markt, dat levert meer kwaliteit en lagere prijzen op.”
Hoe zien de plannen van Bedrocan voor 2019 er uit, zowel binnen als buiten Nederland?
Erkelens: “Uitbreiding van capaciteit, op de markt brengen van een verdamper die is goedgekeurd als medisch hulpmiddel, verder uitbouwen en initiëren van meer klinisch onderzoek.”
Als je de minister van VWS één advies zou mogen geven over medicinale cannabis, hoe zou dat dan luiden?
Erkelens: “Volg het huidige spoor van cannabis als medicijn in Nederland en Europa en scheidt het definitief van cannabis als recreatief middel. Daarmee doe je recht aan de behoeften van beide partijen: patiënten en recreatieve gebruikers. Doe niet zoals in Canada en Amerika waar nu alles op één hoop wordt geveegd. We krijgen nu al veel klachten van met name Canadese patiënten over stijgende prijzen, gebrek aan of niet meer beschikbaar zijn van bepaalde producten en afname van kwaliteit, nu de oorspronkelijk medicinale producenten allemaal zijn overgestapt naar de productie voor recreatieve doeleinden.”
