Eilandgevoel
Helemaal vrijgeven van drugs is geen optie. “We zitten niet op een eiland”, riep CDA’er Buma maar weer eens in de radio-uitzending ‘De peiling van Thijs’ (12 maart 2018). Samen met partijgenoten Grapperhaus en De Ridder (lijstrekker Tilburg) sprak hij over het wietexperiment. Veel trek lijken de heren niet te hebben in het experiment. Maar het is een kwestie van geven en nemen in de politiek, legde Buma uit.
De uitspraak schoot me weer te binnen toen ik de adviesvragen doorlas die de onafhankelijke commissie die adviseert over de vormgeving van het wietexperiment meekreeg. Deze adviesvragen vormen een dwingend epistel van 14 pagina’s dat de onafhankelijke commissie richting moet geven. De commissie, die zou moeten bestaan uit wetenschappers en experts. Het wetenschappelijk gehalte van de leden is meer dan toereikend, maar experts op het gebied van de hennepteelt zitten er niet bij. Het is zorgelijk dat geen van de commissieleden expertise heeft op het gebied van agricultuur en marktwerking.
Geduldig
Buma stelt terecht dat we niet op een eiland zitten. Ontwikkelingen in de cannabissector in Canada, de VS, maar ook in Duitsland gaan razendsnel. Beursgenoteerde bedrijven springen bovenop de cannabissector. Nederlandse kassenbouwers en leveranciers van systemen exporteren hun kennis en producten op grote schaal en zien hun omzet groeien. Graag zouden zij hun expertise ook in Nederland inzetten. Maar ze zullen nog even geduldig moeten zijn. We gaan eerst vier jaar op beperkte schaal experimenteren en dan uitgebreid evalueren of en hoe we hiermee verder gaan.
Onomkeer
Het experiment is een onomkeerbaar proces. Het grijpt in op een bestaande markt waarbij grote financiële belangen op het spel staan. Die markt wordt hoe dan ook verstoord. Het experiment zal de situatie in de praktijk blijvend veranderen. Dit is geen vrijblijvende laboratoriumsituatie die je na vier jaar weer ongedaan kunt maken als het experiment niet goed uitpakt. Partijen die meedoen met het experiment kunnen daarna niet meer terug naar de oude situatie. Als de stap is gezet richting regulering, moet je die weg vervolgen. Dit is eenrichtingverkeer! Je kunt na vier jaar experimenten moeilijk tegen je klanten zeggen dat je nu weer wiet gaat verkopen waarvan de herkomst en samenstelling onduidelijk is. Als je tegen die tijd überhaupt nog aan wiet kunt komen. Je toeleveranciers gaan immers niet vier jaar zitten wachten of je misschien terugkomt. En welke teler is bereid om te investeren in een project waarvan het lot in handen ligt van wetenschappers die gespeend zijn van enige kennis over de praktijk?
Vastgeroest in ‘oude denken’
Als de overheid de productie van cannabis op deze manier wil gaan regelen, dan is het maar de vraag welke gemeente hieraan mee wil doen. Het is een garantie voor een gigantische groei van de zwarte markt. Alles wijst erop dat de architecten van dit wietexperiment vastgeroest zitten in wat ik het ‘oude denken’ noem. Stop met het denken over de cannabissector in termen van criminaliteit, veiligheid en overlast. Kijk eens over de grens. We zitten niet op een eiland! We dreigen de aansluiting bij de economische doorstart van de cannabisindustrie te verliezen. Bekijk deze branche eens vanuit het perspectief van innovatie, wetenschap en economische mogelijkheden. Dan snap je meteen dat dit experiment Nederland op een achterstand plaatst die niet meer in te halen is. Wil je hier meer over weten? Kom dan op 28 mei naar het congres ‘De Transparante Keten II’: www.detransparanteketen.nl.
