Wat is een gedoogde coffeeshop waard?

Als we ‘Quote’ geloven moet je een coffeeshop beginnen als je miljonair wilt worden. Criminoloog Spapens beweerde onlangs in het Brabants Dagblad dat alle coffeeshophouders al dik multimiljonair zijn. De gedachte is dat coffeeshops goud opleveren. Ook de Belastingdienst denkt dat als ze de goodwill van een coffeeshop taxeren. De burgemeester van Terneuzen orakelde tien jaar geleden dat het Rijk coffeeshopvergunningen zou moeten veilen, zoals dat bijvoorbeeld ook gebeurt met etherfrequenties. De Rotterdamse burgemeester riep hetzelfde vorig jaar nog. Aboutaleb zou de vergunning voor een nieuwe coffeeshop willen veilen aan de hoogste bieder. Zo zou de gemeente er tenminste ook beter van worden. Maar wat is een coffeeshop nu eigenlijk waard? In mijn ogen heel weinig. Ik zal uitleggen waarom ik dat vind.

Vergunning?

Als je een coffeeshop gaat exploiteren, krijg je nooit een vergunning voor de verkoop van hasj of wiet. De burgemeester mag daar geen vergunning voor verlenen. Wel mag de burgemeester een vergunning verlenen voor de verkoop van niet alcoholische dranken. De verkoop van hasj en wiet mag hij slechts gedogen. Gedogen komt neer op het bewust door de vingers zien van iets dat niet mag. Soms wordt dat gedogen op papier gezet in de vorm van een “gedoogverklaring”. Je leest daar dan in onder welke voorwaarden van bestuurlijk optreden tegen de cannabisverkoop vanuit je coffeeshop wordt afgezien. Als je de bekende achterdeurproblematiek voor lief neemt, weet je dan in ieder geval voor wat betreft je voordeur waar je aan toe bent.

Eigendom afpakken

Helaas zit er in juridisch opzicht een wereld van verschil tussen een vergunning en een gedoogverklaring. Wat als de burgemeester zijn beleid verandert en de gedoogverklaring intrekt. Kun je daar bezwaar tegen maken? Dat kan niet. Tegen de intrekking van een gedoogverklaring staat volgens vaste rechtspraak van de Raad van State geen bezwaar of beroep open. Die mogelijkheid bestaat wel bij de verlening van een gedoogverklaring. De buurt moet in een rechtsstaat wel de mogelijkheid krijgen zich te verzetten tegen de vestiging van een coffeeshop. Ik hoor de lezer denken; dat kan toch niet waar zijn. De burgemeester kan een coffeeshophouder toch niet zo maar zijn eigendom afpakken? Het antwoord op die vraag kan alleen een jurist verzinnen. Een gedoogverklaring is geen eigendom. Tot die conclusie kwam het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in 2013. Aan een gedoogverklaring kun je weinig waarde toekennen, omdat de Opiumwet de handel in hasj en wiet verbiedt. Een burgemeester is niet verplicht om de verkoop van hasj en wiet te gedogen. Slechts een kwart van de Nederlandse gemeenten gedoogt coffeeshops. Zo bezien heb je geluk als je coffeeshop wordt gedoogd.

Onzekerheid

Een aantal jaren geleden werd in Hengelo de openingstijden voor coffeeshops beperkt. Het Gerechtshof Arnhem wees in 2009 de claim tot schadevergoeding (nadeelcompensatie) van de eigenaar af. De gedoogde coffeeshop kon zich volgens de rechters niet vergelijken met een normale horecaonderneming. Voor een “gewone” horecaonderneming gelden namelijk niet de regels van het gedoogbeleid. De Hoge Raad heeft op 1 december 2017 zonder inhoudelijke overweging de schadeclaim van Amsterdamse coffeeshops uit het 1012 postcodegebied afgewezen. De burgemeester van Amsterdam weigerde de gedoogverklaringen te verlengen. De coffeeshops claimden vergoeding van het nadeel dat zij daardoor leden. De rechters benadrukten dat aard en inhoud van het gedoogbeleid sterk afhankelijk zijn van ontwikkelingen in maatschappelijke en (lokale) politieke inzichten. Beleidsinzichten kunnen wijzigen. Het niet verlengen van een gedoogverklaring wordt gezien als een normaal bedrijfsrisico voor coffeeshops. Om die reden hoeft de overheid het daardoor geleden nadeel niet te vergoeden. Zolang er geen vergunningstelsel is voor coffeeshops koop je onzekerheid en dat drukt de waarde. Advocaat André Beckers andre@beckersbergmans.nl www.beckersbergmans.nl “bij dringende zaken” 24/7 bereikbaar op gsm / whatsapp: 0653174897