Shockdoctrine

25 Dec 2017

Daags voor de Cannabis Connect bijeenkomst van 200 cannabisondernemers in Den Haag riep burgemeester Aboutaleb dat de coffeeshops wat hem betreft wel dicht kunnen als we de wietteelt toch gaan reguleren. Het was natuurlijk een losse flodder die niet van enige realiteitszin getuigt, maar het effect was deftig. De coffeeshopondernemers die nog in de beleving zaten dat het na dertig jaar doormodderen niet zo’n vaart zal lopen met veranderingen op de cannabismarkt, waren in een klap wakker geschud.


Het deed mij denken aan het boek ‘De Shockdoctrine’ van de gerenommeerde journaliste, schrijfster en activiste Naomi Klein. Dat gaat over de ‘shock’ als politiek middel. Klein deed uitgebreid onderzoek naar politieke ontwikkelingen. Ze ontdekte dat met name rechtse politici gebruik maken van de chaos en verbijstering na een shock (denk aan een oorlog, coup of terroristische aanval) om radicale beleidsveranderingen door te voeren. Het is een bewuste tactiek. Normale democratische regels kunnen op zo’n moment worden opgeschort. Zo kunnen er radicale veranderingen worden doorgevoerd waarmee de rijkste mensen rijker worden ten koste van de armen en de middenklasse.

Slecht idee

Terug naar Aboutaleb. Ik schat de man eerlijk gezegd niet zo hoog in dat hij er zulke doordachte strategieën op nahoudt. Het shockeffect dat hij teweegbracht was geen bewuste strategie. Zijn uitspraken over de cannabismarkt zijn gratuit en naïef. Het vergelijken van de wiethandel met het bestellen van een pizza lijkt mij vanuit het perspectief van de volksgezondheid een slecht idee. De rol van coffeeshop als punt van informatieoverdracht over de risico’s en effecten wordt volledig terzijde geschoven. Daarnaast hebben coffeeshops ook een voorname sociale rol als ontmoetingsplek voor mensen die samen cannabis consumeren. Maar het belangrijkste is misschien wel het feit dat cannabisconsumenten meer vertrouwen hebben in hun eigen coffeeshop dan in staatswinkels die staatswiet verkopen. Kijk maar naar de apotheken die mediwiet verkopen. Vrijwel niemand vertrouwt die wiet. In die zin lijkt hij niet echt goed te hebben nagedacht over de invulling van het gat dat hij in de samenleving creëert met het afschaffen van coffeeshops.

‘Samen Sterk’

Ondertussen heeft hij met zijn uitspraken ongewild wel bereikt dat cannabisondernemers – die nog niet helemaal geloofden dat er veranderingen op stapel zijn – daar nu wel van doordrongen zijn. Goed nieuws voor Cannabis Connect, de koepel die als landelijk aanspreekpunt van cannabisondernemers optreedt. Door de shock van het mogelijk afschaffen van coffeeshops zijn de geesten rijp gemaakt voor de noodzaak om gezamenlijk na te denken over de toekomst. Onder de noemer ‘Samen Sterk’ bundelt Cannabis Connect initiatieven voor een realistisch en uitvoerbaar cannabisbeleid. Dat is hard nodig in een nieuwe werkelijkheid waarin burgemeesters, politici en andere opportunisten zich niet gespeend van enige realiteitszin met de cannabismarkt gaan bemoeien. Het wordt hoog tijd dat deze mensen werkelijk gaan luisteren naar de ondernemers die jarenlange ervaring in die markt hebben. En belangrijker nog, die ook het vertrouwen van de consument hebben en weten wat de wensen en behoeften van die consument zijn.

Tunnelvisie

Aboutaleb en de zijnen omringen zich met de verkeerde adviseurs die al jarenlang in een tunnelvisie zitten en de cannabismarkt uitsluitend vanuit een crimineel perspectief bekijken. Een verouderde visie. Als je werkelijk veranderingen wilt teweegbrengen in de cannabismarkt dan zal je ook vanuit andere perspectieven naar die markt moeten kijken. We can’t solve our problems with the same thinking we used when we created them,’ zei nobelprijswinnaar Albert Einstein met recht.