Op bezoek bij Neerlands enige legale cannabiskweker: 'Wij zijn net zo goed beveiligd als een bank'
Het kabinet wil experimenten toestaan met gereguleerde wietteelt. Gemeenten hopen dat verschillende varianten een kans krijgen. Intussen wordt in Veendam al op grote schaal cannabis geteeld. Strikt voor medicinale doeleinden - en dat blijft zo.
Het bezoek aan Neerlands enige legale cannabiskweker, in Veendam met dependance in Emmeloord, is omgeven met geheimzinnigheid. Het Bureau voor Medicinale Cannabis - een agentschap van het ministerie van Volksgezondheid - geeft pas een dag van tevoren het adres door. 'We houden het niet geheim, maar hangen het ook niet aan de grote klok', verklaart een woordvoerder.
Aan de buitenkant is het een anoniem kantoorpand in rode baksteen en blauwe kozijnen, op een bedrijventerrein aan de rand van de voormalige veenkolonie. Bij binnenkomst weet je meteen dat je goed zit. Er hangt onmiskenbaar een wietlucht, als in een coffeeshop. 'We hebben gisteren 144 cannabisplanten geoogst', verklaart Bedrocan-woordvoerder Peter van Peer de geur. Bedrocan heet het commerciële bedrijf dat sinds 2003 in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid mediwiet produceert. Ooit teelde bestuursvoorzitter en oprichter Tjalling Erkelens witlof, kruiden en potplanten. In de jaren negentig specialiseerde hij zich met medeoprichter Freerk Bruining (inmiddels uit het bedrijf) op de binnenteelt van gestandaardiseerde, op kwaliteit gecontroleerde cannabisflos.
Wijlen Els Borst, minister van Volksgezondheid, gaf de aanzet tot de productie van medicinale cannabis. Cannabisflos (de gedroogde bloem) of -olie kan bij sommige patiënten spierkramp, misselijkheid of zenuwpijn verminderen. Ook mensen met MS of het syndroom van Gilles de la Tourette kunnen er baat bij hebben. In 2000 werd het Bureau voor Medicinale Cannabis opgericht, dat na een aanbesteding Bedrocan en nog een teler koos als exclusieve producent. Het tweede bedrijf moest na anderhalf jaar stoppen: het product was niet goed.
Farmaceutisch bedrijf
De voormalige witlofteler uit Groningen noemt zich 'de meest ervaren producent van legale medicinale cannabis ter wereld'. Bedrocan begon in 2004 met 70 kilo. Vorig jaar bedroeg de productie al 1.050 kilo, waarvan 570 kilo werd afgezet in Nederland. Dit jaar verdubbelt de productie, dankzij een contract van het BMC met Duitsland voor 700 kilo medicinale cannabis per jaar. Mede daarom opende Bedrocan een tweede bedrijf in Emmeloord, vier keer zo groot als hoofdvestiging Veendam. Op de locaties werken in totaal zo'n honderd mensen.
Noem Bedrocan-topman Erkelens alsjeblieft geen wietteler of zijn bedrijf een legale wietplantage - dat is vloeken in de kerk. 'Wij zijn een farmaceutisch bedrijf', benadrukt hij in een vergaderzaal met foto's en informatieposters van de Cannabis sativa en Cannabis indica. 'Wij maken medicijnen volgens een strak geprotocolleerd en gestandaardiseerd productieproces.'
De vijf variëteiten die het bedrijf maakt, moeten steeds dezelfde hoeveelheid werkzame stoffen bevatten. Zo heeft 'Bedrocan' 22 procent THC. Bij 'Bedrobinol' is dat 13,5 procent, bij 'Bediol' 6,3 procent, bij 'Bedica' 14 procent en 'Bedrolite' minder dan 1 procent. De cannabisplanten worden volgens een strak stappen- en tijdsplan gestekt, gekweekt, geknipt en gedroogd. Zelfs de hoek waarin de bloem wordt geknipt, ligt vast. Erkelens: 'Medicijnen moeten altijd dezelfde chemische samenstelling hebben. We kunnen het niet maken een partij cannabisflos af te leveren met een hoger percentage THC - dan worden patiënten opeens high van hun medicijn.' In een loods staan acht afgesloten productiecellen van 8 bij 8 meter, een meter of 4 hoog. Ze bevatten elk 144 planten in bakken met steenwol. Daarnaast zijn er twee 'vegetatieve cellen' (waarin de hennepstekjes worden gekweekt) en twee droogruimten. In elke productiecel wordt gemiddeld zes keer per jaar geoogst.
Werknemers in witte pakken lopen rond tussen de met zware deuren afgesloten productiecellen. Ook bezoekers moeten beschermende kleding dragen: cannabisplanten zijn gevoelig voor vreemde bacteriën en andere stoffen. 'Leun niet per ongeluk tegen een van de wanden', waarschuwt woordvoerder Van Peer. 'Want dan gaat het alarm af.' Is het bedrijf niet bang voor ripdeals van drugscriminelen? 'Ons bedrijf is net zo goed beveiligd als een bank', beweert Erkelens, zonder details te geven. De afgelopen jaren zijn er drie mislukte inbraakpogingen geweest. De eerste twee keer ging het alarm af en was de politie snel ter plekke. 'De laatste keer was het de politie zelf. De agenten in de surveillancewagen roken een vreemde lucht en dachten een illegale wietkwekerij te hebben ontdekt.' Bedrocan doet niet mee aan de discussie over regulering van de wietteelt voor de bevoorrading van coffeeshops. Erkelens: 'Dat is een andere tak van sport. We houden ons ver van de teelt voor recreatief gebruik. Coffeeshops willen met cannabis vooral geld verdienen. Wij maken medicijnen voor patiënten, dat is een andere insteek en visie.'Belletje
Toch wordt Bedrocan/BMC door sommige burgemeesters als model genoemd voor gereguleerde wietteelt voor coffeeshops. 'Ik krijg wel eens een belletje', beaamt Erkelens. 'Maar die contacten houd ik altijd af. Voor ons is de recreatieve markt echt een no-goarea. Dat is niet te verenigen met onze missie om de beste producent van medicinale cannabis ter wereld te zijn.' Financieel directeur Robert van Dijk: 'Je gaat toch ook geen Pepsi-Cola bij Coca-Cola produceren?' Erkelens: 'Iedereen weet dat cannabisgebruik de hersenen van jongeren tot pakweg 21 jaar beïnvloedt. Toch verkopen coffeeshop al aan klanten van 18-plus. Daar gaan we echt niet aan meewerken.'
Bedrocan is ook beducht voor zijn goede naam over de grens. 'Internationaal zou het niet worden getolereerd als we naast medicinale cannabis ook cannabis voor recreatief gebruik zouden produceren', aldus Van Dijk. 'Dat is in strijd met de VN-verdragen en zou zeker in Australië tot problemen leiden.'
In Canada leidt die vermenging al tot conflicten. Bedrocan had een licentie uitgegeven aan een Canadees bedrijf om op 'Veendamse wijze' medicinale cannabis te produceren. De nieuwe eigenaar Canopy wil ook recreatieve cannabis gaan telen, omdat Canada de softdrugsmarkt volgend jaar opengooit. Voor Bedrocan is die stap aanleiding om de samenwerking te staken - daarover lopen nu juridische procedures. Erkelens wil zich richten op de ontwikkeling en productie van meer soorten medicinale cannabis. De enige aandeelhouder van Bedrocan zoekt daarom een investeringsfonds met dezelfde visie: patiënten helpen. 'Wij werken volgens de GMP-regels (good manufacturing practice) uit de farmacie en de meeste medewerkers hebben een farmaceutische achtergrond', aldus Erkelens. 'Sommige mensen denken wel eens: cannabis is cannabis. Maar ons bedrijf heeft totaal niets met een wietplantage te maken.'
Bron: De Volkskrant
