Blufpoker

Laatst was ik weer eens opgetrommeld om een gemeenteraad bij te praten over de ontwikkelingen in de cannabiswereld. Andere genodigden waren drie mensen van de politie, een dame van de brandweer, een fraudebestrijder van netbeheerder Stedin en een coffeeshopexploitant. Zoals te verwachten kwamen de antwoorden die de coffeeshopexploitant en ik op de gestelde vragen gaven niet altijd overeen met die van de politie en de fraudebestrijder. Op zich is dat niet zo vreemd . Zij kijken met een heel andere bril naar coffeeshops en henneptelers en hebben ook andere belangen. Desondanks bekroop mij het gevoel dat (met name) de politie moedwillig een gekleurd beeld van de cannabiswereld neerzette. Zo beweerden zij dat bij hennepteelt vrijwel altijd sprake is van criminele organisaties en dat wietopbrengsten gebruikt worden voor het bekostigen van grote cocaïne en XTC-transporten. Dit zal best wel eens voorkomen, maar het is een beperkt beeld van de wietindustrie.

Grote vissen?

Ook stelde de politie dat zij zich voornamelijk richt op het opsporen van zogenaamde grote vissen die de hennepteelt aansturen. Uit hun eigen cijfers blijkt echter dat de gemiddelde omvang van de kwekerijen die zij oprollen in de loop der jaren steeds kleiner is geworden. In een opgerolde hennepkwekerij stonden in 2013 gemiddeld 203 hennepplanten. Tien jaar daarvoor waren dat er nog 530. Zaten die politiemensen hier nou gewoon keihard te liegen? Of gaan ze er vanuit dat al die thuiskwekers onderdeel zijn van criminele organisaties? Ik probeerde het beeld dat zij neerzetten enigszins te nuanceren, maar realiseerde me dat het risico daarvan is dat de gemeenteraadsleden achterblijven met een gevoel van ‘wie moet ik nou geloven’. Het leek er sterk op dat zij bewust tweedracht zaaiden om de gemeenteraadsleden een rad voor de ogen te draaien.

Bekende strategie

Het is een bekende strategie. Door onduidelijkheid te creëren over cijfers en beelden, worden toehoorders in verwarring gebracht. Wanneer ze niet meer kunnen vertrouwen op feiten en cijfers die een expert aanlevert dan worden andere zaken belangrijker. Een politieman in uniform straalt dan al vlot meer autoriteit uit dan een wetenschapster of een coffeeshopexploitant. Deze politiemensen wisten precies wat zij deden. Zij wisten zelfs een deel van de zaal ervan te overtuigen dat de kosten voor handhaving en opsporing zullen stijgen wanneer cannabis gelegaliseerd zal worden, omdat criminelen zich dan massaal op de export zullen storten en de politie het dan nog drukker zal krijgen. Een knap staaltje blufpoker.

Bijval

Gelukkig kwam er bijval uit onverwachte hoek. De brandweerdame liet weten dat hennepteelt in de regio Haaglanden (slechts) in 1% van de gevallen de oorzaak van brand is. Ze had niet de indruk dat de situatie in deze regio heel erg afwijkt van die in andere regio’s. Een oplettend gemeenteraadslid vroeg de brandweerdame hoe deze cijfers stroken met die van de fraudebestrijder en de politie. Die hadden namelijk beweerd dat een groot deel van de branden (tot wel 60%) te wijten is aan onveilige situaties in hennepkwekerijen. Bam, die zat! Ik keek benieuwd toe hoe zij zich hieruit zouden redden. De fraudebestrijder fluisterde iets in het oor van de brandweerdame waarop een onduidelijke uitleg volgde. Voor mij was de boodschap helder. De politie en netbeheerders goochelen met cijfers om opzettelijk een verkeerde voorstelling van zaken te geven. Maar dit keer hadden ze hun hand overspeeld. Of de gemeenteraadsleden hun spelletje uiteindelijk ook doorzagen, durf ik echter niet met zekerheid te zeggen.