CO ROBIĆ W PRZYPADKU ZATRZYMANIA I PRZESZUKANIA?

Konkretne porady prawne dla użytkowników „narkotyków", czyli również zakazanych konopi, znajdziemy na stronach internetowych Stowarzyszenia Wolne Konopie, Polskiej Sieci Polityki Narkotykowej, Gazety Konopnej Spliff, Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz portali wiedzy prawniczej takich jak MaszPrawo.

Po legitymowaniu, drugim najczęściej wykorzystywanym przez policjantów uprawnieniem jest kontrola osobista potocznie i błędnie nazywana przeszukaniem (przeszukanie dotyczy pomieszczeń i uregulowane jest w Kodeksie postępowania karnego). Niezbędną przesłanką podjęcia czynności kontroli osobistej przez policjanta jest stwierdzenie przez niego zaistnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia. Wbrew praktykom wielu policjantów, nie ma tutaj takiej dowolności jak przy legitymowaniu, ponieważ kontrola osobista zdecydowanie bardziej narusza dobra osobiste osoby kontrolowanej, niż czynność legitymowania. Stąd też ustawodawca zróżnicował przesłanki umożliwiające legitymowanie i dokonywanie kontroli osobistej, o czym wielu policjantów nie pamięta. Policjant który chce przystąpić do czynności kontroli osobistej ma obowiązek wyjaśnić dlaczego jego zdaniem zaistniała przesłanka uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia. Nie ma tutaj pola na dowolność, a przekroczenie uprawnień przez policjanta w tym zakresie może być przesłanką złożenia zażalenia do prokuratora na podstawie art. 15 ust. 7 Ustawy o Policji lub wystąpienie z powództwem cywilnym w związku z naruszeniem lub zagrożeniem naszych dóbr osobistych.

Warto też wiedzieć o innych obowiązkach policjantów wtoku kontroli osobistej, a więc przeprowadzaniu jej w miejscu ustronnym (zapewniającym poszanowanie godności osoby kontrolowanej), przez osobę tej samej płci, a także o obowiązku policjanta do dopuszczenia do kontroli osoby trzeciej wskazanej przez osobę kontrolowaną. Odstąpienie od tych reguł jest ściśle określone ww. przepisach i nie pozostawia policjantom dowolności interpretacji.

Ostatnia bardzo ważną regulacją dotyczącą kontroli osobistej jest możliwość zażądania przez osobę kontrolowaną, aby policjant sporządził z przeprowadzonej kontroli protokół. Policjant nie sporządza protokołu z urzędu-zrobi to wyłącznie na żądanie osoby kontrolowanej. Natomiast niezależnie od tego policjant ma obowiązek udokumentować każdą kontrolę osobistą w notatniku służbowym. Warto nie tylko każdorazowo żądać sporządzenia protokołu, ale również samodzielnie dokumentować tok czynności policjanta: albo nagrywając je na telefon komórkowy, albo zapewniając sobie świadków.

W przypadku pecha i pozytywnego wyniku rewizji osobistej, pamiętajmy, że istnieje prawna furtka: przy „niewielkich ilościach na własny użytek" prokurator albo sąd mogą umorzyć sprawę.