Pasywne systemy hydroponiczne

Soft Secrets
06 May 2012

W tym artykule zajmiemy się kompromisową wersją pasywnego zestawu hydroponicznego.


W tym artykule zajmiemy się kompromisową wersją pasywnego zestawu hydroponicznego.

Pasywne hydro

Spójrzmy prawdzie w oczy. Aktywne zestawy hydroponiczne z ich skomplikowanymi pompami nie są propozycją dla wszystkich ogrodników. Niektórzy z nasz po prostu lubią babrać się w brudnej ziemi. W tym artykule zajmiemy się kompromisową wersją pasywnego zestawu hydroponicznego.  Ma on same zalety: wymaga mało pracy, daje wyższe zbiory i umożliwia uprawę w standartowych doniczkach.  Zatem przyjrzyjmy się bliżej temu ciekawemu rozwiązanie.

 

Pasywne zestawy hydroponiczne – co to takiego? 

Bezglebowe systemy pasywne są „wszystko mającymi” zestawami do uprawy roślin, które zapewniają roślinom ciągły dostęp do pożywki. W odróżnieniu ich od systemów aktywnych wymagających skomplikowanego systemu pomp do zapewnienia roślinom dostaw pożywki, systemy pasywne wykorzystują proste zjawisko fizyczne wykorzystujące siłę ssącą kapilar. Dzięki temu pasywne systemy uprawy nie mają ruchomych części, nie są także zależne od zasilania prądem elektrycznym. Jest to zwykle osiągane przez ciągły kontakt medium uprawnego i systemu korzeniowego roślin z pożywką. W swojej najprostszej postaci doniczkę z rośliną uprawianą w medium bezglebowym ustawia się głębokiej podstawce wypełnionej roztworem nawozów. 

Zdrowe krzaki rosną w pasywnym systemie z tacami

Rośliny uprawiane w pasywnych systemach hydroponicznych mają stały kontakt z pożywką. Nawadnianie w tym typie ogrodów odbywa się zwykle od dołu pojemników, co umożliwia doskonałe dotlenienie systemu korzeniowego w wierzchnich warstwach medium. Dzięki temu wydajność tych ogrodów znacznie przewyższa tradycyjne ręcznie podlewane uprawy w glebie. Jeżeli rośliny mają możliwość pobierania większej ilości substancji odżywczych i tlenu odwdzięczają się większymi plonami.

Systemy pasywne są doskonałym wyborem dla ogrodników, których nie stać na „dorosłe” zestawy aktywne. Jest to dobry wybór dla wszystkich tych, którzy chcą zwiększyć wydajność swoich ogrodów i zrobić krok naprzód w stronę upraw bezglebowych.

Dlaczego pasywne systemy bezglebowe są lepsze od tradycyjnych?
- Prostota – systemy pasywne są idealne dla ciągle uczących się początkujących rolników. Minimalizują one możliwość popełnienia błędów i nie mają żadnych skomplikowanych części mechanicznych wymagających obsługi i zasilania. 
- Większa wydajność – dzięki stałemu dostępowi do składników odżywczych rośliny 2uprawiane w systemach pasywnych odwdzięczają się wyższą wydajnością.
- Oszczędność pracy – systemy te nie wymagają codziennej obsługi, ani skomplikowanego sterowania zegarowego. Jest to doskonały kompromis pomiędzy ilością pracy koniecznej do obsługi i wydajności.
- Łatwość rozbudowy, – kiedy będziecie chcieli rozszerzyć ilość uprawianych roślin, w tego typu systemach nie stanowi to najmniejszego problemu. Z taką samą łatwością będziecie mogli opiekować się 200 krzakami, co 20 roślinami!

 

Rodzaje pasywnych systemów hydroponicznych 

Tace i głębokie podstawki wypełnione nawozem to najprostsze rodzaje pasywnych systemów do uprawy bezglebowej. Rośliny w tym typie ogrodów mogą być nawadniane przy pomocy zwykłej konewki.  Pożywka przesiąkając prze warstwę medium spłynie do podstawki lub tacy i dzięki sile kapilar wróci z powrotem do systemu korzeniowego roślin. Tace i podstawki spełniają tutaj rolę pojemników pożywki skutecznie redukując czas potrzebny na podlewanie roślin. 

Kolejną metodą nawadniania pasywnego jest zastosowanie dużych tac, na których rośnie kilka lub kilkanaście roślin. Doniczki powinny być wypełnione dobrze przepuszczalnym medium jak kokos, czy wełna mineralna. Pożywka w tacach za pomocy siły kapilarnej przedostaje się do systemu korzeniowego roślin. Dobrym rozwiązaniem jest pokrycie tac czarną folią, co zabezpieczy pożywkę przed nadmiernym parowaniem spowodowanym ciepłem gorących lamp HPS.

Doniczki na tacach można nawadniać tylko raz na tydzień

Podstawki i tace są prostym i tanim sposobem zredukowania czasu koniecznego do podlewania roślin. Mają one jednak jedną wadę. Jako, że korzenie mają stały kontakt z pożywką wzrasta także ryzyko chorób gnilnych korzeni. Jest to spowodowane niedostatecznym dotlenieniem stale umieszczonych pod wodą korzeni. Dlatego stosując tą technikę należy upewnić się, że medium między podlewaniami zdąży wyschnąć dopuszczając życiodajny tlen do korzeni. 

Nawadnianie grawitacyjne jest kolejnym typem pasywnego ogrodu do bezglebowej uprawy roślin. Woda dociera do roślin dzięki sile ciążenia. Odpowiedni założony wcześniej przed ogrodnika poziom pożywki w tacach uprawnych osiąga się dzięki prostemu systemowi zaworów i zastawek. Uniemożliwia on powracanie pożywki do zbiornika i zapewnia optymalne nawożenie i natlenienie krzaków.

Najpopularniejszym systemem pasywnym oferowanym na rynku komercyjnym są zestawy Autopot. Można je rozbudowywać od jednej doniczki nawet do 1000! W zależności od wielkości pojemnika na pożywkę można je zostawić bez opieki na całe tygodnie.

Ziołowe wiadra – to propozycja dla wszystkich rolników chcących uprawiać naprawdę duże krzaki. Systemy te są łatwe do samodzielnej budowy, tanie i wymagają bardzo mało nakładu pracy do obsługi.  Jeżeli chcecie wykonać jedno ziołowe wiadro, będziecie potrzebowali:
- Jedno 20 litrowe czarne plastikowe wiadro (musi być czar4ne, dzięki temu pożywka wewnątrz nie porośnie algami a korzenie będą miały lubianą ciemność)
- Wiertarka z 12-15 cm wiertłem
- Taca na pożywkę
- Mieszanka 3 części perlitu i 1 wermikulitu
- Dedykowany do upraw bezglebowych zestaw nawozów

Wywierć kilka równomiernie rozmieszczonych otworów w boku wiadra, jakieś 5 cm od krawędzi jego dna. Napełnij wiadro wcześniej przygotowaną mieszankę perlitu i wermikulitu i zasadź ukorzenioną sadzonkę. Podlej pożywką od góry, aż zacznie ona wypływać na tacę ustawiona pod donicą. Taca ta staje się teraz naszym zbiornikiem pożywki hydroponicznej naśladującym naturalne jezioro rosnące w okolicy krzaka.

Przez pierwsze dwa tygodnie małe sadzonki potrzebują podlewania, co drugi dzień, aż do momentu, kiedy młode korzenie zaczną wystawać przez otwory w dnie pojemnika. Od tego momentu szybkość wzrostu jest fenomenalna! Od teraz podlewanie można ograniczyć do dwóch razy na tydzień. Podczas nawadniania upewnij się, że przez otwory w donicach wypłynie około 30% pożywki. Dzięki temu do korzeni twoich roślin dotrze nowa partia świeżych nawozów i życiodajnego tlenu.

Ziołowe wiadro zapewnia rosnącym w nim roślinom ciągłą dostawę niezbędnych składników pokarmowych, wody i życiodajnego tlenu. Uprawiane w nich rośliny odwdzięczając się bardzo szybkim wzrostem i masywnymi kwiatami. Kiedy tylko korzenie twoich krzaków dotkną warstwę pożywki dosłownie z dnia na dzień zobaczysz ich niesamowicie szybki wzrost.

 

 

Dla jakich ogrodników skierowane są pasywne zestawy hydroponiczne?

Każdy ogrodnik, który czuje potrzebę ograniczenia ilości pracy koniecznej na ręczne podlewanie powinien, chociaż raz spróbować pasywnych systemów hydroponicznych. 

 - Początkujący i mało doświadczeni ogrodnicy, – jeśli jesteś całkowicie zielony w temacie uprawy konopi, zapewne wiesz, że istnieje mnóstwo pułapek, z którymi się spotkasz podczas uprawy. Kluczem do sukcesu jest maksymalne uproszczenie pierwszych upraw. Przy wykorzystaniu pasywnego systemu ze zbiornikiem pożywki podlewanie staje się czynnością wykonywaną raz na tydzień, a nie, co dzień. Dzięki temu niedoświadczony ogrodnik, może się skoncentrować nad dopieszczaniem innych elementów swojego ogrodu jak: wentylacja, filtry, czy oświetlenie. Może także dokładniej poznać biologie uprawianych odmian.

Najpopularniejszy z systemów pasywnych na rynku – Autopot

- Ogrodnicy z ograniczonym budżetem – sknery, którzy nie cierpią wydawać pieniędzy mogą udać się do pobliskiego marketu budowlanego i za niewielkie pieniądze zakupić 20 litrowe czarne wiadra, kilka worków perlitu i wermikulitu i samodzielnie w ciągu kilku godzin zbudować wysoko wydajny pasywny system hydroponiczny.

- Komercyjni hodowcy – uprawiając zioło na handel koncentrujecie się na osiąganiu maksymalnych zysków przy minimalnym ryzyku. Musicie zadbać o spędzanie w ogrodzie tak mało czasu jak to tylko możliwe. Ręczne podlewanie w takim wypadku nie wchodzi w grę. Aktywne systemy hydroponiczne zapewniają wysoką wydajność, jednak są skomplikowane w obsłudze i wymagają ciągłej regulacji poziomów pH i EC. Pasywne systemy hydroponiczne wyposażone w odpowiedniej wielkości zbiorniki mogą być obsługiwane tylko raz na tydzień, a to wyraźnie redukuje ryzyko wpadki i nie „kłuje” w oczy sąsiadów.

 

Trzy kroki do idealnego pasywnego zestawu hydro 

1. Używaj tylko lekkiego i dobrze napowietrzonego medium do uprawy – pasywne systemy hydroponiczne działają na zasadzie siły ssącej kapilar i to ona dostarcza pożywkę do systemu korzeniowego. Znaczy to, że medium uprawne jest przez większość czasu wilgotne. Dlatego wybór medium do systemów tego typu jest tak ważny. Należy wybierać media gwarantujące wysokie napowietrzenie korzeni, takie jak: włókno kokosowe lub jeszcze lepiej jego mieszanka w proporcji 60/40 z keramzytem ogrodowym. Dobrze sprawuje się także mieszanka 50/50 perlitu z wermikulitem zapewniając optymalną wilgotność i napowietrzenie. 

2. Starannie dobierz zestaw nawozów – być może zabrzmi to jak banał, ale pożywka w pasywnym systemie hydroponicznym ulega szybszemu zużyciu niż w systemach aktywnych. Dzieję się tak, ponieważ w zestawach tego typu nie ma elementów mieszających i napowietrzających pożywkę. Jeśli macie system oparty o donice z podstawkami lub tacami nawadniane od góry możecie skorzystać z nawozów organicznych. Jeśli jednak macie zamiar stosować systemy z dużymi zbiornikami musicie ograniczyć się do nawozów mineralnych, które dłużej służą rośliną i wolniej się psują od pożywek opartych na nawozach organicznych. Rozsądnym kompromisem przy dużych zbiornikach jest umieszczenie w ich wnętrzu pomp mieszających pożywkę. Wydłuży to znacznie okresy pomiędzy zmianami pożywki. 

Podstawka pod doniczką spełnia rolę zbiornika na pożywkę

3. Uważnie obserwujcie wasze rośliny – musicie bacznie obserwować wasze podopieczne i dostosowywać warunki w ogrodzie do ich rosnących wraz z rozwojem wymagań pokarmowych. Jeżeli uprawiacie używając wielkie zbiorniki to na początku cyklu, gdy rośliny są jeszcze małe, będą zużywały niewielką ilość pożywki w porównaniu do ostatnich tygodni przed żniwami. Wtedy ich wymagania pokarmowe i ilość pożywki znacznie się zwiększy. Inaczej będziesz nawoził je podczas wegetacji, a inaczej podczas kwitnienia. 

 

Pytania i odpowiedzi na temat pasywnych zestawów hydroponicznych

Kiedy przesadzać rośliny do systemów hydro?

Jak tylko ich systemy korzeniowe będą wystarczające dobrze rozwinięte, aby korzystać z substancji odżywczych. Zwykle dobrym momentem jest okres, kiedy wychodzą one przez otwory w dnie pojemnika, w którym są uprawiane. Dobrze jest ukorzeniać małe sadzonki w medium tego samego typu, zapobiegnie to szokowi podczas przesadzania

 

Jak dużo miejsca musi mieć jedna roślina?

Zależy to od techniki uprawy, jaką stosujesz. Jeżeli okres wegetacji będzie dłuższy rośliny muszą mieć więcej miejsca niż w przypadku krótkiego okresu wegetacji. Uprawiane blisko siebie w technice „sea of green” krzaki powinny być niemal natychmiast wprowadzane w stan kwitnienia. 

 

Czy rośliny trzeba podwiązywać?

W pasywnych systemach hydroponicznych medium w większości wypadków stanowy wystarczająco mocne zakotwiczenie dla rosnących w nim roślin podczas całego cyklu. Wszystko jednak zależy od indywidualnej sytuacji w ogrodzie i uprawianych w nim roślin. Odmiany sativa hodowane z długim okresem wegetacji mogą potrzebować podparcia, jednak odmiany indica raczej nie będą wymagały podwiązywania. Jeżeli sądzicie, że wasze rośliny będą wymagały podparcia zainstalujcie je przed przełączeniem lamp na kwitnienie 12/12. Niema nic gorszego jak przeciskanie się przez rosnące już krzaki.

To już wszystko. Chcecie oszczędzić sobie pracy przy podlewaniu? Wybierzcie pasywne hydro!
Miłej uprawy!

 

S
Soft Secrets