Privacywet verbiedt drugstesten bij werknemers

Rob Tuinstra
06 Feb 2022

Het testen op cannabis is een hot topic in de VS geworden nu steeds meer staten cannabis legaliseren. New York heeft er al een einde aan gemaakt. Amazon meldde onlangs dat een eerder besluit om het testen op cannabisgebruik te beëindigen, ook met terugwerkende kracht zal zijn. Hoe is de situatie in Nederland?


Een werkgever mag normaal gesproken zijn werknemers niet verplichten om een drugstest te ondergaan. Dat is sinds 2018 zo geregeld in privacywetgeving: de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) zegt hierover: ‘De AP begrijpt dat werkgevers zich verantwoordelijk voelen voor de veiligheid op de werkvloer. En dat problemen met alcohol, drugs en geneesmiddelen daarvoor een bedreiging kunnen vormen. Maar werkgevers kunnen niet zomaar van alle medewerkers eisen dat ze meewerken aan een alcohol-, drugs- en medicijntest (ADM-test). Resultaten van een ADM-test zijn gezondheidsgegevens. Volgens de privacywet mag een organisatie deze gegevens niet zomaar verwerken. Dit mag alleen als daarvoor een wettelijke uitzondering bestaat.’ Alleen in een paar beroepen is een drugstest dus verplicht, bijvoorbeeld bij piloten, treinmachinisten of kapiteins.

 

De overheid wil graag de verplichting tot een drugstest uitbreiden. In eerste instantie in de chemische industrie. Uit onderzoek blijkt dat een flink aantal bedrijven in die sector toch al drugstesten uitvoert. Bedrijven die actief zijn in de Rotterdamse haven gaven dat openlijk toe. Zij menen dat veiligheid belangrijker is dan privacy. Vakbonden stellen dat personeel onder druk wordt gezet om de testen te ondergaan. Het onderwerp speelt ook in het leger. De voormalige minister van Defensie Henk Kamp is voorstander van ‘preventief testen’. Dit naar aanleiding van het bericht dat een groot aantal militairen recent in verband werd gebracht met drugsgebruik. Kamp: ‘Drugsgebruik vormt een gevaar voor de inzetbaarheid van onze troepen en schaadt het vertrouwen in de krijgsmacht.’ Defensie hanteert een ‘zero tolerance’ beleid als het gaat om drugsgebruik. Het gebruik hiervan is verboden en leidt tot ontslag.

R
Rob Tuinstra