Coffeeshop vluchtelingen
Column - C-man
Column - C-man
De Franse schrijver Michel Houellebecq beschrijft in De kaart en het gebied (2010) hoe heel Europa in de nabije toekomst één groot openluchtmuseum is geworden, waar vooral de steeds welvarender Aziaten in groten getale op afkomen. Op wat ambachtelijke bedrijven na die voor toeristen interessante regionale producten maken, hebben de Europese industrie en landbouw definitief het onderspit gedolven tegen de lagelonenlanden. Toerisme is de belangrijkste economische motor van Europa geworden.
Mocht Houellebeqcs toekomstvisioen werkelijkheid worden, dan beschikt ons land in ieder geval over één ambachtelijk nationaal product dat toeristen bijzonder interessant vinden: cannabis. Hoe interessant blijkt uit de cijfers: ruim 3 miljoen toeristen bezoeken jaarlijks een Amsterdamse coffeeshop. Zelfs internationaal bekende attracties als het Van Gogh Museum (1,2 miljoen bezoekers) en de Keukenhof (1,17 miljoen bezoekers) steken daar wat flets bij af. De gemeente Amsterdam, die het aantal toeristen het liefst nog veel verder ziet stijgen, beseft donders goed dat nog meer morrelen aan het aantal coffeeshops in de hoofdstad gelijk staat aan toeristicide.
Verbijsterend
Hoewel het aantal coffeeshops in Amsterdam in de loop der jaren gestaag is afgenomen, zijn er volgens de laatste cijfers nog altijd 183 in de stad gevestigd, waarvan zo'n 50 in het centrum. Vorig jaar kwamen er zo'n 9 miljoen toeristen naar Amsterdam, en dan worden Nederlandse bezoekers niet eens meegeteld. Dat is ongeveer tien maal de bevolking van de hele stad, en die meute scharrelt te voet, te fiets, te water en te scooter op dezelfde acht vierkante kilometer binnenstad rond, een gebied dat officieel door ruim 80.000 Amsterdammers wordt bewoond. Van die negen miljoen bezoekers - en de teller loopt gestaag door - bezoekt volgens de laatste cijfers van de gemeente Amsterdam 35% een coffeeshop, wat neerkomt op zo'n 3.150.000 mensen. Als je er voor het gemak (toeristen zijn tenslotte gemakzuchtig) van uitgaat dat 90 procent daarvan een van de 50 coffeeshops in het centrum bezoekt, dan kom je voor de binnenstad tot een verbijsterend aantal van 2.835.000 coffeeshopbezoekers per jaar, oftewel 56.700 per coffeeshop per jaar. Dat aantal geeft natuurlijk een grove indicatie, temeer omdat de shops met een grote naam, die hun internationale marketing professioneel geregeld hebben, nog aanzienlijk meer bezoekers ontvangen.
Touringcarzombies
Veel inwoners van Amsterdam hebben al geruime tijd de indruk dat Houellebecqs gefantaseerde toekomst al lang realiteit is. De groeiende toeristenstroom zorgt voor steeds meer ergernis, al geldt dat vooral voor binnenstadbewoners. Maar zelfs al woon je niet in het epicenrum van de toeristenindustrie, dan valt het nog niet mee je als rechtgeaard ambassadeur van je stad te blijven gedragen, wanneer je voortdurend wordt geconfronteerd met over de openbare weg zwalkende rolkoffers, kuddes op huurfietsen stuntelende toeristen en lukraak overstekende, al dan niet stonede touringcarzombies. Veel mensen die ik ken mijden de binnenstad al jaren. Zelf heb ik een elektronische hoorn op mijn fiets gemonteerd om lukraak overstekende toeristen met veel decibelgeweld op het rechte pad te brengen, tijdens de zeldzame keren dat ik me in het centrum waag.
Ontevreden rokers
Uiteraard hebben de explosief gestegen bezoekersaantallen bij coffeeshops ook gevolgen voor blowende locals. Coffeeshops die jaarlijks tienduizenden toeristen trekken, verliezen onvermijdelijk hun traditionele rol als gezellig buurthuis. Verkoopbalies worden afhaalloketten, waar het productiedraaien is en een gemoedelijk praatje met de verkoper van dienst er vaak bij inschiet. Locals krijgen niet alleen te maken met toeristenprijzen en voornamelijk buitenlands personeel, maar zullen vaak ook in de rij moeten aansluiten. Regelmatig hoor ik van mensen dat ze zich in hun vroegere shop niet meer thuis voelen. Als coffeeshopvluchtelingen zoeken ze hun heil in de rustiger buurten buiten het centrum, waar goddank nog heel plezierige shoppies te vinden zijn. Maar goed dat zelfs ontevreden rokers niet snel onruststokers zullen worden.
